Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
1497 результатів

Словник букмола 756 oppslagsord

ville 2

дієслово

Походження

norrønt vilja

Значення та вживання

i betydning 1 selvstendig verb, i betydning 2–5 hjelpeverb
  1. kreve (med underforstått infinitiv);
    ønske, ha lyst til
    Приклад
    • verken kunne eller ville;
    • jeg både vil og ikke vil;
    • han vet ikke hva han vil;
    • folket vil frihet;
    • en kan det en vil;
    • hun vil at du skal komme;
    • at noen kan ville seg så vondt!
    • hva vil du her?
    • ville noen til livs;
    • ville av gårde, hjem, forbi, fram i verden
    • som adjektiv i perfektum partisipp:
      • en villet fornærmelse – tilsiktet
  2. med infinitiv: ønske, ha lyst til
    Приклад
    • jeg vil ha mat;
    • jeg vil vite det;
    • jeg vil ikke ha deg annerledes;
    • hun vil alltid være best;
    • hva vil du gjøre nå?
    • jeg vil i det lengste tro det
    • om ting:
      • klokka vil ikke gå
  3. om (fram)tid: komme til å
    Приклад
    • det vil snart vise seg;
    • de vil nok angre på det
  4. i preteritum om tenkt tilfelle:
    Приклад
    • det ville blitt slitsomt i lengden;
    • hva ville du (ha) gjort?
    • hvis jeg hadde penger, ville jeg …;
    • det ville seg ikke slik
    • i ønskende utrop:
      • bare de ville reise!
  5. med svekket betydning:
    Приклад
    • det vil helst gå godt;
    • jeg vil anta at de kommer;
    • det vil si – se si (3
Сторінка статті

strykkandidat, strykekandidat

іменник чоловічий

Значення та вживання

kandidat (3) som har strøket eller sannsynligvis vil stryke til eksamen eller annen prøve
Сторінка статті

tålegrense

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. grense for hva en person kan eller vil godta
    Приклад
    • menneskene har ulik tålegrense
  2. grense for avvik eller variasjon fra et fastsatt mål;
    margin, slingringsmonn
    Приклад
    • tålegrense for produksjon
  3. grense for hva noen eller noe tåler av ytre, skadelig påvirkning;
    Приклад
    • et grønt samfunn innefor naturens tålegrense
Сторінка статті

totalitær

прикметник

Походження

fra fransk

Значення та вживання

  1. om samfunnssystem, stat, ideologi: som favner om og krever kontroll over alt;
    som underordner alt under staten;
    Приклад
    • et totalitært regime;
    • fascisme og kommunisme er totalitære ideologier
  2. om person: som vil ha all kontoll og makt;
    Приклад
    • en totalitær styreleder

Фіксовані вирази

Сторінка статті

totalfrede

дієслово

Значення та вживання

  1. vedta at et område, en dyre- eller planteart skal vernes mot alle inngrep;
    jamfør frede (1)
    Приклад
    • de vil totalfrede hummeren i fjorden
  2. i overført betydning: unnta fra kritikk, nedskjæringer, oppsigelser eller lignende
    Приклад
    • lederen er totalfredet i omstillingsprosessen
Сторінка статті

utmelding

іменник чоловічий або жіночий

utmeldelse

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. det å melde seg ut
    Приклад
    • skjema for utmelding
  2. beskjed om at en vil melde seg ut
    Приклад
    • medlemskapet opphører ved skriftlig utmelding
Сторінка статті

sitte

дієслово

Походження

norrønt sitja

Значення та вживання

  1. hvile setet eller bakdelen med overkroppen mer eller mindre oppreist
    Приклад
    • sitte på en stol;
    • katten sitter ute på trappa;
    • sitte til hest
  2. sette seg
    Приклад
    • vil du ikke sitte?
  3. være plassert
    Приклад
    • sitte øverst ved bordet
  4. være i virksomhet eller holde på med noe i sittende stilling
    Приклад
    • sitte og arbeide
  5. stå rolig, være i hvilestilling
    Приклад
    • hønene sitter på vaglet;
    • fuglene satt i rekker på telefonledningene;
    • det sitter en flue i taket
  6. bo, befinne seg, være
    Приклад
    • hun satt på gården så lenge hun levde;
    • sitte i fengsel;
    • han sitter hjemme hele dagen;
    • hun satt igjen med mange barn;
    • nå sitter du der, i klemma;
    • det sitter et godt hode på henne;
    • nøkkelen sitter i låsen;
    • lua satt på snei
  7. være fast
    Приклад
    • slå i en spiker så den sitter;
    • sykdommen satt lenge i;
    • jeg vil ikke ha mistanken sittende på meg
  8. utøve en viss virksomhet
    Приклад
    • sitte med makten;
    • sitte på Stortinget;
    • sitte i en komité;
    • sitte i billettluka
    • brukt som adjektiv:
      • den sittende regjering
  9. ha rett størrelse;
    passe
    Приклад
    • dressen sitter som støpt
  10. slite ved sitting
    Приклад
    • sitte hull på buksa;
    • sitte ned en sofa

Фіксовані вирази

  • sitte ... i det
    være i en viss økonomisk situasjon
    • hun sitter godt i det;
    • familen satt dårlig i det
  • sitte i hell
    stadig ha hell med seg
  • sitte igjen
    måtte bli igjen på skolen etter skoletid som straff
  • sitte inne
    være i fengsel
  • sitte langt inne
    være vanskelig å oppnå
    • seieren satt langt inne
  • sitte med
    ha eller disponere noe
  • sitte med armene i kors
    forholde seg passiv
  • sitte modell
    posere
  • sitte ned
    sette seg
  • sitte oppe
    være våken om natta
  • sitte på
    • sitte inne med, ha
    • tviholde på noe
    • få skyss
  • sitte som et skudd
    passe perfekt;
    være en fulltreffer
    • kjolen sitter som et skudd;
    • forestillingen satt som et skudd
Сторінка статті

spille inn

Значення та вживання

Se: spille
  1. ta opp, lage (en film eller lignende)
    Приклад
    • spille inn en plate
  2. gi inntekt ved framvisning (av film, teaterstykke eller lignende)
    Приклад
    • filmen har spilt inn store summer
  3. ha noe å si
    Приклад
    • beløpets størrelse vil spille inn;
    • andre hensyn kan spille inn;
    • økonomiske forhold vil spille inn
Сторінка статті

spille 3, spelle

дієслово

Походження

av lavtysk spelen, spillen

Значення та вживання

  1. Приклад
    • sola spilte i snøkrystallene
  2. drive med eller delta i lagspill eller lignende
    Приклад
    • spille fotball;
    • de spilte mot et utenlandsk lag
  3. delta i spill med kort, terninger eller lignende
    Приклад
    • spille bridge
  4. satse penger;
    vedde
    Приклад
    • spille på travbanen;
    • ha noen kroner å spille for
  5. frambringe musikk
    Приклад
    • de spilte en sonate;
    • gjengen har spilt plater hele kvelden;
    • hun spiller på fiolin;
    • spille i korps
  6. utføre en teaterrolle, filmrolle eller lignende;
    oppføre
    Приклад
    • spille revy;
    • spille en rolle godt;
    • teateret spiller nå Peer Gynt
  7. opptre som, te seg som;
    Приклад
    • spille idiot
  8. om fugl: frambringe paringslyd
    Приклад
    • orrhanen spiller oppe i åsen

Фіксовані вирази

  • spille ballen over til
    overlate neste trekk til
    • staten spiller her ballen over til kommunene
  • spille en rolle
    ha en betydning;
    påvirke
    • landet har spilt en viktig rolle i prosessen med å skape fred;
    • det spilte ingen rolle om hun trodde på ham
  • spille et høyt spill
    ta en stor sjanse
  • spille fallitt
    mislykkes
    • prosjektet har spilt fallitt
  • spille for galleriet
    opptre falskt og hyklersk for å gjøre andre til lags
  • spille inn
    • ta opp, lage (en film eller lignende)
      • spille inn en plate
    • gi inntekt ved framvisning (av film, teaterstykke eller lignende)
      • filmen har spilt inn store summer
    • ha noe å si
      • beløpets størrelse vil spille inn;
      • andre hensyn kan spille inn;
      • økonomiske forhold vil spille inn
  • spille med
    være delaktig i;
    ha innvirkning på
    • spille med i et nettverk;
    • politikerne må spille med
  • spille med åpne kort
    ikke skjule noe
  • spille noen et puss
    lure eller narre noen
  • spille noen ut over sidelinja
    sette noen ut av spill;
    gjøre noen maktesløs
  • spille opp
    begynne å spille musikk
    • spille opp til dans
  • spille på lag
    samarbeide
  • spille på mange strenger
    være allsidig
  • spille på noe
    utnytte noe
    • regissøren spiller bevisst på våre forventninger
  • spille sine kort godt
    utnytte mulighetene på beste måte
  • spille ut
    ha utspillet
  • spille ut mot
    sette opp mot (hverandre)
Сторінка статті

ettergivelse

іменник чоловічий

ettergiving, ettergiing

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. det å ettergi;
    Приклад
    • ettergivelse av gjeld
  2. det å gi etter
    Приклад
    • frykte at ettergivelse vil føre til mindre autoritet og makt
Сторінка статті

Словник нюношка 741 oppslagsord

vilje 2

vilja

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt vilja

Значення та вживання

i tyding 1 sjølvstendig v, i tyding 2–5 hjelpev:
  1. ynskje, ha hug til;
    krevje (med underforstått infinitiv)
    Приклад
    • korkje kunne eller vilje
    • ordtøke:
      • korleis du vil, vil eg tvert imot;
      • folket vil fridom;
      • ho ville at du skulle kome;
      • at nokon vil seg så vondt!
      • kva vil du her?
      • vilje nokon til livs;
      • vilje av garde, heim, ut;
      • vilje forbi;
      • vilje fram i verda
    • perfektum partisipp:
      • det var vilja verk;
      • vilja drap – viljedrap
  2. med infinitiv etter: ynskje, ha hug til, krevje
    Приклад
    • eg vil ha mat;
    • alltid vilje vere best;
    • kva vil du gjere no?
    • eg vil i det lengste tru det
    • om ting:
      • klokka vil ikkje gå
  3. om (fram)tid: kome til å (bli eller gjere noko)
    Приклад
    • det vil snart syne seg;
    • dei gamle utgåvene vil ikkje kunne brukast i lag med den nye;
    • dei vil eingong angre det
  4. i preteritum om tenkte tilfelle:
    Приклад
    • det ville vere godt om han kom;
    • kva ville du (ha) gjort?
    • i ynskjande utrop:
      • gjev dei ville reise!
  5. med avbleikt tyding
    Приклад
    • det vil helst gå godt;
    • eg vil tru at du kjem;
    • det vil seie – sjå seie
Сторінка статті

tolegrense

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. grense for kva ein person kan eller vil godta
    Приклад
    • menneska har ulik tolegrense
  2. grense for avvik eller variasjon frå eit fastsatt mål;
    margin, slingringsmon
    Приклад
    • tolegrense for produksjon
  3. grense for kva nokon eller noko toler av ytre, skadeleg påverknad;
    Приклад
    • talet på gjester er bra, men vi er på ei tolegrense
Сторінка статті

sterk

прикметник

Походження

norrønt sterkr

Значення та вживання

  1. som har stor kraft;
    Приклад
    • vere sterk i armane;
    • ein sterk mann;
    • bilen har sterk motor
  2. som toler mykje, varer lenge;
    solid, varig
    Приклад
    • ein sterk kjetting;
    • sterke sko
  3. Приклад
    • ein sterk stat;
    • opposisjonen er sterk
  4. Приклад
    • vere sterk i trua;
    • ha ein sterk vilje
  5. med stor innverknad;
    handlekraftig
    Приклад
    • han vil vere den sterke mannen i regjeringa
  6. Приклад
    • bruke sterke ord;
    • bruke sterke middel
  7. Приклад
    • vere i sterk sinnsrørsle;
    • filmen hadde mange sterke scener
  8. intens, kraftig
    Приклад
    • sterk lyd;
    • sterk varme;
    • sterk storm
    • brukt som adverb:
      • føle sterkt for noko;
      • det regna sterkt;
      • ha sterkt blå auge;
      • prisane er sterkt nedsette
  9. flink, god
    Приклад
    • vere sterk i rekning;
    • eit felt med mange sterke løparar;
    • gå eit sterkt løp
  10. med kraftig lukt, smak eller verknad
    Приклад
    • sterk kaffi;
    • sterkt brennevin
  11. i grammatikk: utan ending i grunnform eller bøying;
    til skilnad frå svak (9)

Фіксовані вирази

  • sterk bøying
    om verb i germanske språk: bøying utan tillagd ending i preteritum, ofte med vokalendring i rotstavinga;
    jamfør linn bøying og svak bøying
    • verb som ‘grine’ og ‘bite’ har sterk bøying
  • sterk side
    god eigenskap
    • viljen til å hjelpe dei som er i naud, er ei sterk side ved folk;
    • kommunikasjon er ikkje den sterkaste sida deira
  • sterke saker
    • alkohol eller andre rusmiddel
    • noko som vekkjer oppsikt eller er sjokkerande
      • vald og brotsverk er ofte sterke saker
  • sterke verb
    i germanske språk: verb som dannar preteritum utan bøyingsending, ofte med vokalendring i rotstavinga;
    til skilnad frå linne verb
    • 'grine' og 'bite' er døme på sterke verb
Сторінка статті

liggje/vere under torva

Значення та вживання

vere død (og gravlagd);
Sjå: torv
Приклад
  • eg hadde vore under torva no, hadde det ikkje vore for sykkelhjelmen;
  • minnet vil vere med meg til eg ligg under torva
Сторінка статті

totalitær

прикметник

Походження

frå fransk

Значення та вживання

  1. om samfunnssystem, stat, ideologi: som femner om og krev kontroll over alt;
    som underordnar alt under staten;
    Приклад
    • fascisme og kommunisme er totalitære ideologiar;
    • eit totalitært regime
  2. om person: som vil ha all kontroll og makt;
    Приклад
    • den totalitære styreleiaren i burettslaget

Фіксовані вирази

Сторінка статті

totalfrede

totalfreda

дієслово
розділений інфінітив: -a

Значення та вживання

  1. vedta at eit område, ein dyre- eller planteart er verna mot alle inngrep;
    jamfør frede (1)
    Приклад
    • dei vil totalfrede hummaren i fjorden
  2. i overført tyding: la vere å kritisere, skjere ned på budsjett, seie opp nokon eller liknande
    Приклад
    • dei totalfredar skulen dei neste to åra
Сторінка статті

torv 1

іменник середній або жіночий

Походження

norrønt torf

Значення та вживання

  1. jordsmon danna av mose, gras, lauv og liknande som blir liggjande i vatn og berre delvis rotnar
    Приклад
    • torva kan vere 8000 år gamal;
    • skjere torv til brenning;
    • torva er den viktigaste delen av ei myr
  2. skore, tørka og pressa stykke av torv (1, 1) til å brenne;
    Приклад
    • fyre med torv
  3. øvste del av matjorda som er gjennomvoven av røter;
    Приклад
    • hus med torv på taket

Фіксовані вирази

  • kome under torva
    døy og bli gravlagd
    • det er over tjue år sidan han kom under torva no
  • liggje/vere under torva
    vere død (og gravlagd)
    • eg hadde vore under torva no, hadde det ikkje vore for sykkelhjelmen;
    • minnet vil vere med meg til eg ligg under torva
Сторінка статті

tore 3

tora

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt þora

Значення та вживання

  1. ha mot til;
    Приклад
    • ho torer ikkje svare;
    • berre kom, om du torer;
    • dei torde ikkje å gå ut;
    • vi må tore å diskutere vanskelege saker;
    • ein må tore å skilje seg ut;
    • torer du stole på han?
    • kva vil du, om eg torer spørje?
  2. vere mogleg, sannsynleg eller rimeleg;
    Приклад
    • det torer vel hende;
    • dette torer vere det viktigste
Сторінка статті

stenging

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. det å stengje (1);
    Приклад
    • manglande løyvingar til museet vil føre til stenging
  2. det å stengje (3);
    Приклад
    • stenging av fjellovergangen
Сторінка статті

brenne 1

brenna

дієслово

Походження

norrønt brenna

Значення та вживання

  1. vere i brann;
    stå i loge;
    Приклад
    • låven brenn;
    • det brann hos grannen;
    • det vil ikkje brenne i omnen
  2. lyse som eld;
    skine sterkt
    Приклад
    • himmelen brann i vest;
    • stjernene brenn på himmelen
  3. bli uttørka av for sterk varme;
    bli svidd
    Приклад
    • graset brann og visna bort
  4. Приклад
    • næringsemne som brenn i cellene
  5. vere eller kjennast heit
    Приклад
    • føtene brann i skoa;
    • blodet brenn i årene
  6. Приклад
    • halsen brann av tørste;
    • såret brann
  7. ha sterke kjensler for noko;
    vere intenst oppteken av noko;
    kjenne sterk trong eller lyst;
    Приклад
    • brenne av lyst til å hjelpe;
    • brenne for ei sak;
    • ho brenn for miljøet;
    • han brenn etter å kome i gang

Фіксовані вирази

  • brenne inne
    miste livet ved brann inne i ein bygning
    • heile buskapen brann inne
  • brenne inne med
    • ikkje få selt noko ein vil bli av med
      • brenne inne med varene
    • ikkje få seie noko ein vil ha fram
      • brenne inne med eit spørsmål
  • brenne ned
    • brenne til det er oppbrukt
      • lyset brann ned
    • bli heilt øydelagd i brann
      • huset brann ned til grunnen
  • brenne opp
    brenne til det ikkje er noko att
    • bålet har brunne opp;
    • huset brann opp
  • brenne ut
    • brenne til det ikkje er noko att
      • bålet har brunne ut;
      • bilen brann ut
    • om sjukdom: slutte å vere aktiv
      • gikta har brunne ut
Сторінка статті