Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
1245 результатів

Словник букмола 105 oppslagsord

opphav

іменник середній

Походження

norrønt upphaf, av hefja upp ‘begynne’

Значення та вживання

  1. utgangspunkt, opprinnelse;
    Приклад
    • ordet er av gresk opphav;
    • en nordmann med pakistansk opphav
  2. Приклад
    • misunnelse er opphav til mange ulykker
  3. brukt spøkefullt om foreldre
    Приклад
    • spørre opphavet om lov
Сторінка статті

biogen

прикметник

Вимова

biogeˊn

Походження

av bio- og -gen (2

Значення та вживання

  1. av organisk (1) opphav
  2. som er nødvendig for å bygge opp og/eller opprettholde organisk liv
Сторінка статті

urven

прикметник

Походження

uvisst opphav

Значення та вживання

Сторінка статті

tartan 1

іменник чоловічий або середній

Походження

fra engelsk, uvisst opphav

Значення та вживання

  1. stoff i hel- eller halvull med mangefarget rutemønster
  2. ullstoff brukt i de skotske høylendingenes drakt, vevd i flere farger i et rutemønster som er særegent for hver klan (1)
Сторінка статті

faderlig

прикметник

Походження

av fader (2

Значення та вживання

  1. som gjelder en far;
    på samme måte som en far;
    Приклад
    • mitt faderlige opphav;
    • faderlige bekymringer;
    • han har faderlige følelser for dem;
    • anlegge en faderlig mine
  2. brukt som forsterkende adverb: svært
    Приклад
    • kom hit, og det litt faderlig fort!
Сторінка статті

rot 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt rót

Значення та вживання

  1. del av en plante som går ned i jorda
    Приклад
    • bjørka har lange røtter;
    • skogen råtnet på rot;
    • fra rot til topp
  2. plante med særlig godt utviklet underjordisk del
  3. nederste del av noe som utgjør et feste til noe annet;
  4. i overført betydning: noe som har festet seg som noe stabilt og akseptert;
    grunnlag, tilknytning, rotfeste (1, 2)
    Приклад
    • denne tradisjonen har dype røtter langs hele kysten;
    • planen har ikke rot i virkeligheten
  5. utgangspunkt for noe;
    Приклад
    • rota til alt vondt;
    • her ligger rota til mange av problemene i området
  6. i matematikk: tall i forhold til et annet tall som blir likt når en ultipliserer det med seg selv (én eller flere ganger)
    Приклад
    • rota av 16 er 4
  7. i språkvitenskap: del av ord som kan stå alene eller være del av en stamme (1, 5), og som ikke har avledninger ellerbøyningsendelse;
    jamfør rotord

Фіксовані вирази

  • ha sin rot i
    stamme fra
  • rykke opp med rota
    ta bort fra grunnen av;
    utrydde
  • råtne på rot
    gå i oppløsning;
    forfalle
    • skogen har råtnet på rot
  • slå rot
    • utvikle røtter og begynne å vokse
      • planten slo rot og begynte etter hvert å blomstre
    • utvikle tilhørighet til et sted;
      føle seg hjemme;
      til forskjell fra å være rotløs
      • hun har slått rot i Trondheim
    • feste seg, finne grobunn
      • hans ideer slo rot mellom folket
Сторінка статті

utgå

дієслово

Значення та вживання

  1. ikke være med;
    falle ut
    Приклад
    • siste nummer i forestillingen utgikk på grunn av sykdomsforfall
  2. ikke lenger produseres eller være i handel
    Приклад
    • flisene er utgått av produksjon
  3. ha sitt opphav i;
    gå ut fra;
    komme fra
    Приклад
    • være utgått fra arbeiderbevegelsen

Фіксовані вирази

Сторінка статті

tok 2

іменник середній

Походження

samme opphav som tok (1

Значення та вживання

Фіксовані вирази

  • på tok
    gal eller tullete
    • være på tok
Сторінка статті

språkgruppe

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. gruppe språk med felles opphav;
    Приклад
    • nederlandsk og norsk er i samme språkgruppe
  2. befolkningsgruppe som bruker samme språk
  3. gruppe som får undervisning i et språk
Сторінка статті

sinober

іменник чоловічий

Походження

gjennom tysk og fransk, av latin cinnabaris; av gresk kinnabari, trolig orientalsk opphav

Значення та вживання

  1. rødt mineral av svovel og kvikksølv
  2. rød malerfarge laget av sinober (1)
Сторінка статті

Словник нюношка 1140 oppslagsord

opphav

іменник середній

Походження

norrønt upphaf, av hefja upp ‘byrje’

Значення та вживання

  1. første byrjing, utgangspunkt;
    avstamming
    Приклад
    • namnet har samisk opphav;
    • ein amerikanar med norsk opphav
  2. Приклад
    • opphavet til krigen
  3. brukt skjemtande om foreldre
    Приклад
    • spørje opphavet om lov
Сторінка статті

grum 1

прикметник

Походження

same opphav som grom

Значення та вживання

hardhjarta, grufull, fæl
Приклад
  • den grumme tyrannen
Сторінка статті

grom

прикметник

Походження

samanheng med gram (3 og grim (2; same opphav som grum (1

Значення та вживання

  1. gild, framifrå, storveges
    Приклад
    • ein grom bil;
    • dette er gromme greier;
    • det grommaste rommet i huset
    • brukt som adverb
      • koret song gromt
  3. Приклад
    • gjer dette, så er du grom
Сторінка статті

laus

прикметник

Походження

norrønt lauss; same opphav som tysk los

Значення та вживання

  1. som ikkje er bunden eller festa til noko;
    som har losna eller kan løysast lett
    Приклад
    • rive seg laus;
    • hunden er laus;
    • ein sofa med lause puter;
    • sjuåringen har fleire lause tenner;
    • sleppe laus hestane
    • brukt som adverb:
      • ha håret laust;
      • latteren sit laust
  2. som ikkje er samla til eit heile;
    i enkelte delar
    Приклад
    • lause delar av huset kan ramle ned;
    • skrive ned ord og uttrykk på lause lappar
  3. som ikkje er fast oppbygd, ikkje kompakt eller tett;
    porøs, grisen, lite solid
    Приклад
    • ein laus knute;
    • laus grus;
    • ein laus deig;
    • eit laust handtrykk
    • brukt som adverb:
      • eit laust vove stoff
  4. som ikkje er grundig;
    upåliteleg
    Приклад
    • eit laust overslag;
    • laust snakk;
    • lause rykte;
    • ei lausere tilknyting
  5. utan forpliktingar
    Приклад
    • vere laus og ledig;
    • eit laust kjærleiksforhold
  6. Приклад
    • det gjekk på helsa laus

Фіксовані вирази

  • bere laus/laust
    byrje
    • no ber det laus/laust med uvêr
  • brake laus/laust
    • ta til med dundrande lyd
      • applausen braka laus/laust;
      • uvêret braka laus/laust
    • ta til med futt og fart
      • turistsesongen brakar laus/laust om ein månad
  • bryte laus/laust
    begynne brått og veldig
    • uvêret braut laus/laust
  • gyve laus på
    • ta fatt på
    • gjere åtak på nokon
  • gå laus på
    • gjere åtak på
      • dei gjekk laus på ein parkert bil
    • byrje med;
      ta fatt på
      • skal vi gå laus på oppgåva?
  • ha ein skrue laus
    vere litt skrullete
  • i laus vekt
    om vare: som ikkje er pakka og vegen på førehand
    • selje grønsaker i laus vekt;
    • prisen på matpoteter i laus vekt
  • i lause lufta
    • fritt ut i lufta
      • ho såg ut i lause lufta;
      • han slo i lause lufta med paraplyen
    • utan tilknyting til noko
      • påstandane heng i lause lusfta
  • laus i fisken
    veik, slapp
  • laus i snippen
    uhøgtideleg, laussleppt
    • han var morosam og høveleg laus i snippen
  • lause fuglar
    personar som har falle utanfor i samfunnet og som ikkje har nokon plass å bu
    • bygget er ein tilhaldsstad for byens lause fuglar
  • laust og fast
    likt og ulikt
    • snakke om laust og fast
  • slå seg laus
    retteleg more seg
Сторінка статті

tek-, tekk-

складне речення

Походження

frå engelsk tech, forkorting av technology; av same opphav som teknologi

Значення та вживання

førsteledd i ord som omhandlar teknologi og IT;
Сторінка статті

tek 2, tekk

іменник чоловічий

Походження

frå engelsk tech, forkorting av technology; av same opphav som teknologi

Значення та вживання

verksemd eller liknande som driv med teknologi og IT;
Приклад
  • dei har investert mykje i tek dei siste åra;
  • det er for få kvinner i tek
Сторінка статті

psykogen

прикметник

Походження

av psyko- og -gen (2

Значення та вживання

av psykisk opphav;
som skriv seg frå sjelelivet
Приклад
  • psykogene faktorar
Сторінка статті

kryptogen

прикметник

Походження

jamfør krypto- og -gen (2

Значення та вживання

særleg om sjukdom: av ukjent opphav;
Сторінка статті

biogen

прикметник

Вимова

biogeˊn

Походження

av bio- og -gen (2

Значення та вживання

  1. av organisk (1) opphav
  2. som trengst til å byggje opp og/eller halde oppe organisk liv
Сторінка статті

gjette

gjetta

дієслово

Походження

av eldre dansk gæde; same opphav som norrønt geta og gjete (2

Значення та вживання

Приклад
  • gjette gåter;
  • gjett kven det er;
  • gjette seg til noko;
  • gjette rett;
  • gjett om eg er glad!
  • han gjetta på kvar dei kom frå
Сторінка статті