Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
120 результатів

Словник букмола 67 oppslagsord

min 1

детермінатив присвійний

Походження

norrønt minn

Значення та вживання

  1. form av jeg (2 som uttrykker possessiv (1
    Приклад
    • jeg finner ikke veska mi;
    • bussen min går snart;
    • det hendte før min tid;
    • det er min bok;
    • jeg gikk min vei;
    • for min skyld
    • brukt som substantiv:
      • jeg sørger for meg og mine;
      • ikke se forskjell på mitt og ditt
  2. brukt i tiltale med vennlig eller beskyttende tone
    Приклад
    • kom hit du, vennen min!
  3. brukt foran skjellsord eller lignende som den talende retter til seg selv
    Приклад
    • jeg, min tosk, lar meg forføre

Фіксовані вирази

  • du store min!
    brukt for å uttrykke overraskelse
Сторінка статті

hovedsyn

іменник середній

Значення та вживання

viktigste syn (8) eller mening;
Приклад
  • dette er mitt hovedsyn på situasjonen
Сторінка статті

lik 1

іменник середній

Походження

norrønt lík ‘form, legeme, lik’

Значення та вживання

død kropp, dødt menneske
Приклад
  • være blek som et lik

Фіксовані вирази

  • gå over lik
    ikke sky noe middel
  • ligge lik
    ligge på seng fram til begravelsen; være død
  • over mitt lik
    ikke tale om, aldri
  • pynte/sminke liket
    framstille noe bedre enn det er;
    pynte/sminke bruden, pynte/sminke grisen
    • fylkeskommunen velger å pynte liket for å spare penger;
    • megleren sørget for å sminke liket før salget
  • seile med lik i lasten
    plages eller hemmes av gamle feil, tradisjoner, fordommer eller lignende
Сторінка статті

stå ved

Значення та вживання

vedkjenne seg;
Se: stå, ved
Приклад
  • har du lovt det, må du stå ved det;
  • jeg står ved valget mitt
Сторінка статті

seile, segle

дієслово

Походження

norrønt sigla

Значення та вживання

  1. bevege seg ved hjelp av seil og vind;
    reise eller frakte med seilskip eller annet fartøy
    Приклад
    • et skip seilte forbi;
    • skuta seiler godt;
    • de seilte langs land;
    • seile langs hele kysten;
    • vil du seile meg over fjorden?
    • seile etter landemerker
  2. være regelmessig (i rute) på sjøen
    Приклад
    • han seilte i fem år som stuert;
    • båten seiler på Sør-Amerika
  3. flyte, drive med vind og strøm
    Приклад
    • stokken seilte nedover elva
  4. fare glidende gjennom lufta;
    flyte på vinger, sveve (1)
    Приклад
    • en ørn seilte høyt oppe i det blå;
    • papirflyet seilte gjennom klasserommet;
    • ballen seilte rett over målet;
    • måken kom seilende inn vinduet
  5. Приклад
    • han gikk over ende og seilte bortover isen;
    • ølglasset seilte nedover bardisken;
    • bøkene kom seilende inn på skrivebordet mitt
  6. gå;
    Приклад
    • han seiler gjennom rommet;
    • fruen kom seilende inn
  7. Приклад
    • seile over ende;
    • hun seilte rett i seng
  8. drive eller røre seg lett og uanstrengt fra en ting til en annen
    Приклад
    • han seiler gjennom livet;
    • hun seilte fra en jobb til den neste

Фіксовані вирази

  • la seile sin egen sjø
    overlate til seg selv
  • seile akterut
    ikke holde følge med;
    falle eller ligge etter;
    bli akterutseilt (2);
    sakke akterut
    • gruppa seiler akterut i lønnskampen;
    • laget har seilt akterut i kampen om gullet
  • seile i medvind
    ha medgang
  • seile inn
    tjene ved fraktinntekt
    • handelsflåten seilte inn store penger
  • seile opp
    ha framgang;
    bli (mer) kjent og populær
    • hun seiler opp som den nye favoritten til statsministerposten
Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

  1. som har en behagelig og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
    motsatt sur (1)
    Приклад
    • søte kaker;
    • vinen var litt for søt;
    • den søte duften av varm sjokolade;
    • kaka var søtere enn jeg liker
    • brukt som adverb:
      • kjeksene smaker søtt;
      • det dufter søtt av blomster
  2. brukt som substantiv: mat med søt smak
    Приклад
    • de unner seg noe søtt til kaffen;
    • hun er glad i det søte
  3. som ikke er sur (2) eller salt (2;
    Приклад
    • søt melk;
    • søtt vann
  4. som er lett å like;
    Приклад
    • for en søt gutt;
    • en søt historie;
    • den søte katten;
    • de søteste små sokkene;
    • dette huset er virkelig søtt
  5. som uttrykker varme og inderlige følelser;
    Приклад
    • et søtt kyss;
    • han hvisket de søteste ord i øret mitt
    • brukt i tiltale:
      • god morgen, søteste du!
  6. som gir en av følelse av glede, velvære, fred eller lignende;
    Приклад
    • ligge i sin søteste søvn;
    • den søte juletiden
    • brukt som adverb:
      • sove søtt
  7. Приклад
    • være søt mot alle

Фіксовані вирази

  • det søte liv
    (etter italiensk la dolce vita) et liv i fest og luksus
    • leve det søte liv;
    • drømmen om det søte liv
  • hevnen er søt
    det kjennes godt å gjengjelde etter noe en ser som en urett eller krenkelse
  • søt musikk
    • gjensidig erotisk tiltrekning
      • søt musikk oppstod, og nå har vi vært gift i mange år
    • noe som vekker glede
      • for ordføreren er vedtaket søt musikk
  • søte bror
    (oftest i den uoffisielle formen søta bror);
    Sverige, svensker
    • Ola og Kari Nordmann drar til søta bror for å handle;
    • hun kom i mål like etter søta bror
  • søte saker
Сторінка статті

skitt 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt skitr; jamfør skite

Значення та вживання

  1. avføring (2) eller ekskrement fra mennesker eller dyr;
    Приклад
    • måken slapp en skitt rett på hodet mitt
  2. søle, gjørme;
    smuss, møkk
    Приклад
    • vask skitten av hendene dine;
    • han stod i skitt til knærne
  3. verdiløs ting;
    Приклад
    • denne bilen er noe skitt;
    • vi må tømme kjelleren for skitt
  4. person en ikke liker;
    Приклад
    • du er en skitt

Фіксовані вирази

  • hele skitten
    alt sammen
    • hun kjøpte hele skitten
  • ikke verdt en skitt
    ikke være verdt noe
    • denne bilen er ikke verdt en skitt
  • kaste skitt på
    omtale på en ufin måte
  • la skitten gro
    forsømme rengjøringen;
    vaske sjelden eller aldri
  • prate skitt
    snakke uten et klart tema;
    snakke om alt og ingenting
    • vi satt og pratet skitt hele natten
  • samme skitten
    samme dårlige ting, sak eller greie
    • det er det samme hvem som kommer, alle er samme skitten
  • skitt au
    brukt for å uttrykke at noe ikke er så viktig;
    pytt (2, la gå (2)
    • skitt au, vaske kan vi gjøre i morgen
  • skitt la gå
    brukt for å uttrykke at noe ikke er så viktig;
    det får bli slik
    • skitt la gå, vi tar et glass til
  • skitt og kanel
    dårlig og godt
    • han kan skille mellom skitt og kanel
Сторінка статті

i noens sted

Значення та вживання

i samme stilling eller situasjon som en annen person er i;
Se: sted
Приклад
  • tenk deg i mitt sted;
  • vi må se det fra kundenes sted;
  • hun kom i mors sted
Сторінка статті

sted

іменник середній

Походження

norrønt staðr; beslektet med stå (3

Значення та вживання

  1. avgrenset geografisk område;
    flekk (2), plass
    Приклад
    • finne et egnet sted til leirplass;
    • bestemme tid og sted for et møte
  2. mindre, avgrenset del av noe større
    Приклад
    • smøre salve på det ømme stedet;
    • det var feil flere steder i teksten
  3. omgivelser, område;
    by, bygd, strøk;
    eiendom, bygning, hus
    Приклад
    • familien har et vakkert sted;
    • reise fra sted til sted;
    • han er en av de mektige her på stedet;
    • bo på et lite sted

Фіксовані вирази

  • et visst sted
  • finne sted
    foregå
    • hendelsen fant sted tirsdag kveld
  • i noens sted
    i samme stilling eller situasjon som en annen person er i
    • tenk deg i mitt sted;
    • vi må se det fra kundenes sted;
    • hun kom i mors sted
  • samme sted
    henvisning til et sted i en tekst som er nevnt tidligere;
    forkortet sst.
  • til stede
    • som er på den gjeldende plassen
      • bare halvparten av studentene var til stede;
      • dronningen selv var til stede
    • som foreligger eller eksisterer i en sammenheng;
      tilgjengelig, nærværende
      • ingen av forutsetningene var til stede
Сторінка статті

stalltips

іменник середній

Значення та вживання

  1. opplysning fra en person som arbeider i en stall om vinnersjansene til en hest
  2. i overført betydning: fortrolig opplysning fra sikre kilder;
    Приклад
    • hun fikk et stalltips om å kjøpe aksjer;
    • mitt stalltips er at vinteren blir kald
Сторінка статті

Словник нюношка 53 oppslagsord

min 1

детермінатив присвійний

Походження

norrønt minn

Значення та вживання

  1. form av eg (2 som uttrykkjer possessiv (1
    Приклад
    • eg finn ikkje veska mi;
    • den boka er mi;
    • bussen min går snart;
    • ho er syster mi;
    • det hende før mi tid;
    • eg gjekk min veg
    • brukt som substantiv:
      • eg syter for meg og mine;
      • ikkje sjå skilnad på mitt og ditt
  2. brukt i tiltale med venleg eller vernande tone
    Приклад
    • kom hit du, venen min!
  3. brukt føre skjellsord eller liknande som den talande rettar til seg sjølv
    Приклад
    • min tosk, så dum eg var!

Фіксовані вирази

  • du store min!
    brukt for å uttrykkje overrasking
Сторінка статті

lik 1

іменник середній

Походження

norrønt lík ‘skapnad, lekam, lik’

Значення та вживання

død kropp, dødt menneske
Приклад
  • stelle liket;
  • vere bleik som eit lik

Фіксовані вирази

  • gå over lik
    ikkje sky noko
  • liggje lik
    liggje på ei seng fram til gravferda; vere død
  • over mitt lik
    ikkje tale om, aldri
  • pynte/sminke liket
    framstille noko betre enn det er;
    pynte/sminke brura, pynte/sminke grisen
    • fylkeskommunen vel å pynte liket for å spare pengar;
    • meklaren sytte for å sminke liket før salet
  • segle med lik i lasta
    vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande
Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

  1. med behageleg og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
    motsett sur (1)
    Приклад
    • søte kaker;
    • safta var litt for søt;
    • han kjøpte den søte sjokoladen;
    • den søte lukta av jordbær;
    • brødet er søtare enn eg er van med
    • brukt som adverb:
      • kakene smaker søtt;
      • det angar søtt av blomstrar
  2. brukt som substantiv: mat med søt smak
    Приклад
    • noko søtt til kaffien;
    • han er glad i det søte
  3. som ikkje er sur (2) eller salt (2;
    Приклад
    • søt mjølk;
    • søtt vatn
  4. som er lett å like;
    Приклад
    • ei søt forteljing;
    • for ein søt unge!
    • den søte, raude sommarkjolen hennar;
    • dette huset er verkeleg søtt
  5. som uttrykkjer varme og inderlege kjensler;
    Приклад
    • eit søtt kyss;
    • han kviskra søte ord i øyret mitt
    • brukt i tiltale:
      • god natt, søte du
  6. som gjev ei kjensle av hugnad, velvære, fred eller liknande;
    Приклад
    • liggje i sin søtaste søvn;
    • søte draumar;
    • den søte juletida
    • brukt som adverb:
      • sove søtt
  7. Приклад
    • vere søt mot alle

Фіксовані вирази

  • det søte livet
    (etter italiensk la dolce vita) eit liv i fest og luksus
    • leve det søte livet;
    • draumen om det søte livet
  • hemnen er søt
    det kjennes godt å gjere opp etter noko ein ser som urett eller krenking
  • søt musikk
    • gjensidig erotisk tiltrekking
      • han og ho møtest, og søt musikk oppstår
    • noko som vekkjer glede
      • tankar om økonomisk rettferd læt som søt musikk
  • søte bror
    (oftast i den uoffisielle forma søta bror);
    Sverige, svenskar
    • Ola og Kari Nordmann dreg over til søta bror for å handle;
    • nordmannen kom i mål like etter søta bror
  • søte saker
Сторінка статті

stalltips

іменник середній

Значення та вживання

  1. opplysning frå ein person som arbeider i ein stall om vinnarsjansane til ein hest
  2. i overført tyding: opplysning i trumål frå sikre kjelder;
    Приклад
    • han fekk eit stalltips om å selje aksjane sine;
    • stalltipset mitt er at renta stig
Сторінка статті

tempel

іменник середній

Походження

gjennom lågtysk; av latin templum

Значення та вживання

  1. bygning for offentleg gudsdyrking;
    Приклад
    • eit gresk tempel;
    • gå inn i tempelet for å be
  2. i overført tyding: noko ein held heilagt og syner vyrdnad for
    Приклад
    • heimen min er mitt tempel

Фіксовані вирази

  • Thalias tempel
    teateret
Сторінка статті

bord 2

іменник середній

Вимова

boˊr

Походження

norrønt borð

Значення та вживання

  1. møbel med vassrett plate eller skive og understell av bein eller bukkar
    Приклад
    • bord og stol;
    • dekkje bordet;
    • dekkje på bordet;
    • ta av bordet;
    • tinge bord på restaurant
  2. langt trestykke tynnare enn planke (1, 1)
    Приклад
    • borda i golvet
  3. fjøl eller planke i båtkledning
  4. side eller kant på fartøy; jamfør babord (1 og styrbord (1

Фіксовані вирази

  • bank i bordet
    (sagt samstundes som ein bankar på noko av tre) motverke at ei optimistisk ytring utfordrar overnaturlege makter slik at hellet snur
    • alt har, bank i bordet, gått problemfritt;
    • eg skulle banka i bordet då eg sa det
  • bordet fangar
    • utspela kort må liggje
    • overført tyding: ei handling eller utsegn kan ikkje kallast tilbake og er bindande;
      gjort er gjort
  • dele bord og seng
    leve saman, vere gift (med nokon)
  • det er ikkje mitt bord
    det er ikkje mitt ansvarsområde
  • få på bordet
    • overført tyding: bli presentert for arbeidsoppgåve
      • administrasjonen fekk saka på bordet
    • overført tyding: få fram i lyset
      • få alle fakta på bordet
  • gjere reint bord
    • ete alt som er sett fram
    • reinske opp;
      kvitte seg med alt
    • i konkurransar og liknande: vinne alt som er mogleg å vinne
  • gå frå borde
    • gå i land frå fartøy
      • gå frå borde
    • i overført tyding: slutte i leiande stilling
  • kaste over bord
    òg overført tyding: kvitte seg med
  • kome til dekt bord
    kome til arbeid eller liknande der alt er gjort ferdig på førehand;
    få alt lagt til rette for seg
  • leggje korta på bordet
    tilstå, fortelje alt
  • leggje roret i borde
    leggje lengst ut til sida
  • leggje roret til bords
    leggje lengst ut til sida
  • liggje bord om bord
    liggje side om side
    • fartøya låg bord om bord
  • over bord
    ut i sjøen frå båt
    • mann over bord!
  • over bordet
    (avgjere, avtale noko) direkte, der og da
  • slå i bordet
    vere streng og syne at ein vil ha igjennom viljen sin
  • til bords
    • bort til eit bord der ein et eit måltid
      • gå til bords;
      • setje seg til bords
    • ved eit bord
      • sitje til bords
    • ved sida av under eit (formelt) måltid
      • ha verten til bords
  • under bordet
    (ekstra og) utan at ytinga er openlys og lovleg;
    i løynd
    • mange seljarar ønskjer å få betalt under bordet for å unngå skatt
Сторінка статті

sæl

прикметник

Походження

norrønt sæll; samanheng med salig

Значення та вживання

  1. gledeleg, hyggjeleg
    Приклад
    • ei sæl stund
  2. glad, lykkeleg, nøgd
    Приклад
    • eg vart så sæl da eg høyrde det
  3. Приклад
    • han var så sæl at han fekk det
  5. kjær, velsigna
    Приклад
    • mi sæle mor;
    • sæle barnet mitt
Сторінка статті

være

іменник середній

Походження

norrønt væri; jamfør vær (3

Значення та вживання

  1. det å vere eller finnast på ein stad;
  2. stad der ein held til;
  3. (det ein har i) forvaring
    Приклад
    • det finst ikkje i mitt være
Сторінка статті

øyde 3

øyda

дієслово

Походження

norrønt eyða; jamfør aud

Значення та вживання

  1. gjere aud;
    forlate, fare frå (ein stad så det blir folkelaust)
    Приклад
    • øyde garden;
    • øyde huset
  2. gjere snau;
    ta alt frå
    Приклад
    • øyde seg for pengar
  3. bruke, nytte (så det ikkje er nokon ting att)
    Приклад
    • han hadde øydd heile formuen sin;
    • ho har øydd tolmodet mitt
  4. gjere til inkjes;
    øydeleggje
    Приклад
    • øyde byen med våpenmakt;
    • elden øyder;
    • dette vil øyde venskapen mellom oss

Фіксовані вирази

  • øyde opp
    bruke opp;
    sløse bort
Сторінка статті

vitende

іменник середній

Походження

jamfør norrønt vitend ‘medvit, kunnskap’; av vite

Значення та вживання

det at ein veit eller har kjennskap til noko
Приклад
  • gjere noko med vitende og vilje;
  • handle mot betre vitende

Фіксовані вирази

  • med mitt vitende
    så langt eg veit
Сторінка статті