Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
721 результатів

Словник букмола 714 oppslagsord

navn

іменник середній

Походження

norrønt nafn

Значення та вживання

  1. ord som noen eller noe kalles ved, og som skiller ut et bestemt individ eller eksemplar fra en større gruppe (for eksempel personnavn, stedsnavn) eller knytter det nevnte til en bestemt klasse eller art (for eksempel plantenavn, stoffnavn)
    Приклад
    • fyll inn navn, adresse og telefonnummer;
    • en kvinne ved navn Anne Haug;
    • mange har to navn som etternavn;
    • oppgi fullt navn;
    • jeg har glemt navnet på hotellet;
    • som artist går hun under navnet Victoria;
    • plantearten fikk navn etter oppdageren;
    • hunden lyder navnet Fido;
    • merke matboksen med navn;
    • sette regningen på firmaets navn;
    • reservasjonen på hotellet ble gjort i min kones navn
  2. navn (1) eller ord for karakteristikk som noen eller noe får i tillegg til sitt egentlige navn;
    Приклад
    • navnet de ropte, såret henne utrolig
  3. navn (1) i skriftlig form, digitalt eller håndskrevet, som uttrykk for godkjenning eller autorisasjon;
    Приклад
    • sette navnet sitt under et dokument;
    • navnet hans står på kontrakten, så da gjelder avtalen
  4. Приклад
    • forretningen har et godt navn;
    • miste sitt gode navn og rykte

Фіксовані вирази

  • få et navn
    bli kjent, berømt
    • forfatteren har fått et stort navn internasjonalt
  • gå under navnet/navn av
    bli kalt
    • bygget går under navnet Diamanten;
    • en mann som går under navn av Hippien
  • i noens/noes navn
    • på vegne av noen eller noe;
      med den myndighet eller posisjon som er gitt av noen eller noe
      • i Guds navn døper jeg deg;
      • i kongens navn befaler vi deg;
      • gripe inn i lovens navn;
      • si noe i sannhetens navn
    • brukt i forsterkende uttrykk
      • men i himmelens navn, gjør leksene nå!
      • i all verdens navn!
  • i navnet
    tilsynelatende;
    på papiret
    • selv om han er fengslet, er han fremdeles leder i navnet
  • kalle/nevne noe ved dets rette navn
    si sin mening rett ut
    • la oss kalle fredsplanen ved dens rette navn: en ren okkupasjon;
    • han var ikke redd for å nevne noe ved dets rette navn
  • kjenne noen/noe på navn
    vite navnet på noen eller noe, uten å vite mye om det nevnte
    • jeg kjenner byen på navn, men er usikker på hvor i Spania den ligger;
    • de kjente henne bare på navn
  • mer i navnet enn i gavnet
    mer i ord enn i handling
    • være leder mer i navnet enn i gavnet
  • navnet skjemmer ingen
    det er ikke navnet, men handlingene en gjør, som bringer skam
Сторінка статті

far 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt faðir; samme opprinnelse som fader (2

Значення та вживання

  1. mann som har barn
    Приклад
    • bli far;
    • far og sønn;
    • faren til Anne;
    • en streng far;
    • han var som en far for oss;
    • faren min er elektriker;
    • les en historie for oss, far!
  2. i flertall: forfedre
    Приклад
    • landet som fedrene bygde
  3. særlig om Gud: beskytter (1)
    Приклад
    • himmelske Far;
    • paven er alle katolikkers far
  4. Приклад
    • lovens far
  5. i tiltale til gutt eller mann
    Приклад
    • å nei, far, den går ikke!

Фіксовані вирази

  • sjuende far i huset
    (etter folkeeventyret Den sjunede far i huset) eldre, gretten person som følger med på alt og vil ha det avgjørende ordet
    • sitte som sjuende far i huset og følge med
Сторінка статті

kollega

іменник чоловічий

Походження

fra latin ‘den medvalgte’

Значення та вживання

  1. person som er ansatt på samme arbeidsplass som en selv, og som en arbeider sammen med;
    Приклад
    • alle vet at Anne er en god kollega
  2. person som arbeider med samme fag som en selv eller har samme stilling som en selv;
    Приклад
    • ministeren møtte sine nordiske kolleger
Сторінка статті

f.

абревіатура

Значення та вживання

  1. forkorting for født (2
    Приклад
    • Anne Berg, f. Olsen
  2. forkorting for før (3
    Приклад
    • år 70 f.Kr.
  3. forkorting for følgende eller følgende side
    Приклад
    • se s. 32 f.
Сторінка статті

annen 1

детермінатив демонстративний

Походження

norrønt annarr, akkusativ annan

Значення та вживання

  1. én til, flere av samme slaget
    Приклад
    • Per og en annen gutt;
    • mange andre;
    • hvem andre kommer?
    • sjokolade og annet godt;
    • var det noe annet?
  2. den ene av flere
    Приклад
    • fra det ene til det andre;
    • fra ett hotell til et annet
  3. i samme gruppe, men ikke en selv;
    medmenneske
    Приклад
    • tenke på andre;
    • skade både andre og seg selv;
    • la andre komme til orde;
    • en eller annen bør si det;
    • ikke være som andre
  4. ikke den samme;
    ulik
    Приклад
    • en annen historie;
    • på den andre siden av veien;
    • det annet kjønn;
    • av en helt annen kvalitet;
    • leve i en annen verden;
    • på den ene side er hun sen, men på den annen side er hun nøyaktig;
    • det er ikke annet enn rimelig;
    • hvem annen kunne gjort det?
    • andre vil hevde det motsatte;
    • hun gjør det som vi andre bare drømmer om;
    • alle andre får lov;
    • stå som en annen tosk;
    • en annen helg;
    • de ventet til en annen dag

Фіксовані вирази

  • alt annet enn
    slett ikke
    • hun var alt annet enn blid
  • av en annen verden
    utenom det vanlige
    • ha en scenisk utstråling av en annen verden
  • blant annet
    (også i flertall) noe eller noen fra en større gruppe;
    forkortet bl.a.
    • en skade som blant annet kan forårsakes av mangel på oksygen;
    • det fylles opp med folk, blant andre journalister
  • en eller annen
    noe eller noen;
    en viss
    • på en eller annen måte;
    • gi boka til en eller annen;
    • på et eller annet sted
  • en og annen
    noen (få)
  • et og annet
    mangt, ymse
    • de skjønte et og annet;
    • vi har et og annet å snakke om
  • fra ende til annen
    fra begynnelse til slutt;
    alt sammen
    • det var løgn fra ende til annen
  • fra tid til annen
    av og til
  • med andre ord
    sagt på en annen måte;
    det vil si;
    forkortet m.a.o.
  • og annet
    (også i flertall) noe eller noen fra en større gruppe;
    forkortet o.a.
    • han lovet berømmelse, penger og annet;
    • ved hjelp av genteknologi og annet;
    • advokater, journalister og andre
  • ord for annet
    ordrett
    • dette er ord for annet det jeg skrev
  • ord til annet
Сторінка статті

andre, annen 2

прикметник

Походження

av annen (1

Значення та вживання

som er nummer to (2, 1) i en rekkefølge;
ordenstall til to (2.)
Приклад
  • reise på andre klasse;
  • Fredrik II;
  • gifte seg for andre gang;
  • andre april
  • brukt som substantiv:
    • for det første og for det andre
Сторінка статті

synsvinkel

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. sted noe blir sett fra
    Приклад
    • synsvinkelen til linjedommeren
  2. standpunkt som en går ut fra når en ser på eller dømmer en sak;
    Приклад
    • se det hele fra en annen synsvinkel;
    • problemstillingen ble belyst fra en annen synsvinkel
  3. en fortellers ståsted eller perspektiv i en bok, film eller lignende
    Приклад
    • synsvinkelen i romanen skifter fra førsteperson til tredjeperson
Сторінка статті

fast

прикметник

Походження

norrønt fastr

Значення та вживання

  1. som ikke kan flyttes
    Приклад
    • fast inventar
    • brukt som adverb
      • det står fast;
      • være fast forankret;
      • holde seg fast i karmen
  2. som holder formen;
    hard, kompakt
    Приклад
    • faste muskler;
    • fast grunn;
    • faste stoffer
  3. Приклад
    • en fast overbevisning;
    • med fast hånd;
    • et fast grep
    • brukt som adverb
      • tro fullt og fast på noe;
      • være fast bestemt på noe
  4. Приклад
    • fast arbeid;
    • et fast holdepunkt i tilværelsen;
    • ha fast følge;
    • ha faste utgifter;
    • spise til faste tider;
    • ha faste vaner;
    • ha fast plass på bussen
    • brukt som adverb
      • stå fast ved det en har sagt;
      • være fast ansatt

Фіксовані вирази

  • fast eiendom
    jord, skog, hus og lignende;
    til forskjell fra løsøre
    • ta pant i fast eiendom
  • fast føde
    mat en må tygge
    • spise grønnsaker, kjøtt eller annen fast føde
  • fast i fisken
    • spenstig, stø
      • jeg trener for å bli fast i fisken
    • som ikke gir etter for press
      • være fast i fisken når det gjelder de beslutningene som blir tatt
  • fast ordstilling
    plassering av ledd i en setning etter regler i språket
    • moderne norsk har relativt fast ordstilling til forskjell fra kasusspråk
  • fast uttrykk
    ord som ofte blir brukt sammen;
    frase (1), idiom (1)
    • ‘å hoppe etter Wirkola’ har blitt et fast uttrykk
  • holde fast ved
    være tro mot
  • i fast form
    ikke flytende eller i gassform
    • grunnstoffer kan være i fast form
  • løst og fast
    likt og ulikt
    • en prat om løst og fast
  • slå fast
    konstatere
    • retten har slått fast at forklaringen er troverdig
Сторінка статті

vakker

прикметник

Походження

fra lavtysk, samme opprinnelse som norrønt vakr, se vak (2; i betydning 4 fra fransk eller tysk

Значення та вживання

  1. tiltalende;
    svært pen, skjønn
    Приклад
    • bråvakker;
    • være ung og vakker;
    • en vakker kvinne;
    • et vakkert landskap;
    • vakre dikt
    • om værlag: fin, med klarvær og sol
      • været var vakkert
  2. elskverdig, tiltalende;
    Приклад
    • en vakker handling;
    • det var vakkert gjort;
    • si noen vakre ord
    • som adverb:
      • be så vakkert
    • velvillig
      • uttale seg vakkert om noe;
      • det låter vakkert;
      • fare vakkert – varsomt

Фіксовані вирази

  • en vakker dag
    en eller annen gang i framtiden;
    før eller siden
    • en vakker dag skal vi få ryddet i garasjen
  • vel og vakkert
    i god behold;
    velberget
    • fiskeren kom seg vel og vakkert ut av vannet og opp i båten
Сторінка статті

grå

прикметник

Походження

norrønt grár; beslektet med gry (2

Значення та вживання

  1. som har en farge mellom hvit og svart
    Приклад
    • en grå betongmur;
    • ta på seg den grå dressen;
    • ha grått skjegg
  2. som ser gusten og sliten ut
    Приклад
    • være grå i ansiktet;
    • han har blitt gammel og grå
  3. Приклад
    • hun ble tidlig grå
  4. Приклад
    • grått vær;
    • en grå dag
  5. lite spennende;
    fargeløs, trist, ensformig
    Приклад
    • en grå tilværelse;
    • grått humør;
    • ikke se de eldre som en grå masse
  6. som går utenom loven eller offisielle kanaler;
    Приклад
    • låne penger i det grå markedet;
    • det grå arbeidsmarkedet;
    • grått arbeid

Фіксовані вирази

  • avskjed på grått papir
    plutselig oppsigelse
    • hun fikk avskjed på grått papir
  • de små grå
    hjernecellene, hjernen
    • bruke de små grå;
    • utfordre de små grå
  • grå eminense
    person som holder seg i bakgrunnen, men likevel har stor reell makt på grunn av sin innflytelse på mektige personer
    • en grå eminense i norsk politikk
  • grå mus
    person med kjedelig og anonym framtoning
    • flittige, grå mus i byråkratiet
  • grå stær
    øyesykdom der linsen i øyet er fordunklet og ugjennomsiktig
  • i mørket er alle katter grå
    i mørket er alle forskjeller visket ut
  • sette grå hår i hodet på noen
    stadig volde en annen bekymringer
Сторінка статті

Словник нюношка 7 oppslagsord

anne

anna

дієслово

Походження

norrønt anna; av ann

Значення та вживання

vere annsam;
skunde, drive (på)
Приклад
  • no får vi anne på
Сторінка статті

ann

прикметник

Походження

norrønt annr; truleg samanheng med onn

Значення та вживання

Приклад
  • ha det ant om;
  • ha det ant med med noko
Сторінка статті

kjær

прикметник

Походження

norrønt kærr; truleg av latin carus ‘kostesam’

Значення та вживання

  1. som er elska, velsedd eller omtykt;
    høgt verdsett
    Приклад
    • ein kjær gjest;
    • eit kjært minne;
    • ha noko kjært
    • brukt som substantiv
      • skiljast frå sine kjære
  2. brukt i kjærleg tiltale eller som innleiing i brev, tale eller liknande
    Приклад
    • kjære deg;
    • kjære Anne og Håvard
    • brukt som substantiv
      • god morgon, kjære
  3. Приклад
    • ho vart kjær i han

Фіксовані вирази

  • inga kjære mor
    inga hjelp i å klage;
    inga bøn, ingen nåde
Сторінка статті

f.

абревіатура

Значення та вживання

  1. forkorting for fødd
    Приклад
    • Anne Berg, f. Olsen
  2. forkorting for før (3
    Приклад
    • år 40 f.Kr.
  3. forkorting for følgjande eller følgjande side
    Приклад
    • sjå s. 134 f.
Сторінка статті

kollega

іменник чоловічий

Походження

frå latin ‘den medvalde’

Значення та вживання

  1. person som er tilsett på same arbeidsplass som ein sjølv, og som ein arbeider saman med;
    Приклад
    • alle veit at Anne er ein god kollega
  2. person som arbeider med same fag som ein sjølv eller har same stilling som ein sjølv;
    Приклад
    • ministeren møtte dei nordiske kollegaene sine
Сторінка статті

ansle

ansla

дієслово

Походження

samanheng med anne

Значення та вживання

Сторінка статті

annast

дієслово

Походження

av anne

Значення та вживання

drive på med
Приклад
  • ha mykje å annast med
Сторінка статті