Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
68 результатів

Словник букмола 29 oppslagsord

alternativ 1

іменник середній

Вимова

alternˊativ

Походження

substantivering av alternativ (2

Значення та вживання

  1. ett av to eller flere vilkår, ting som en kan velge mellom
    Приклад
    • det var flere alternativer til løsning
  2. annen mulig utvei
    Приклад
    • det er ikke noe alternativ;
    • alternativet er å reise med buss
Сторінка статті

alternativ 2

прикметник

Вимова

alternˊativ

Походження

fra middelalderlatin; av alternere

Значення та вживання

  1. som tillater valg mellom to (eller flere) muligheter, alternativ (1
    Приклад
    • alternative løsninger
    • som adverb:
      • alternativt vil jeg stemme for forslag 3
  2. annen, annerledes, som står i motsetning til det etablerte, vanlige
    Приклад
    • alternative grupper;
    • alternativ livsstil, skole

Фіксовані вирази

  • alternativ medisin
    behandlingsformer som ikke er basert på klinisk dokumentert forskning;
    til forskjell fra skolemedisin
  • alternativt jordbruk
    jordbruk som tar avstand fra å bruke kunstgjødsel og kjemiske sprøytemidler
Сторінка статті

sittestilling

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

måten en sitter på for eksempel på en stol, et sete eller på huk
Приклад
  • alternativ sittestilling kan forebygge vondt i ryggen
Сторінка статті

utelukke

дієслово

Значення та вживання

  1. stenge ute eller nekte deltakelse i noe;
    Приклад
    • mange kvinner er utelukket fra yrkeslivet;
    • bli utelukket fra foreningen
  2. regne som umulig;
    eliminere som et alternativ
    Приклад
    • dette utelukker enhver annen forklaring;
    • politiet utelukket ikke at noe kriminelt hadde funnet sted
Сторінка статті

tenkbar

прикметник

Значення та вживання

  1. som en kan tenke seg fram til;
    Приклад
    • vi trenger alle tenkbare løsninger
  2. som er mulig eller sannsynlig
    Приклад
    • det fins bare ett tenkbart alternativ;
    • en tenkbar årsak til brannen
Сторінка статті

humanistisk konfirmasjon

Значення та вживання

fra 2005: humanetisk seremoni og opplæringstid for ungdommer som ønsker et alternativ til kirkelig konfirmasjon;
Сторінка статті

elektronisk fotlenke

Значення та вживання

reim med sender til å feste om ankelen, brukt til elektronisk overvåking av person som soner en dom (som alternativ til fengselsstraff);
Сторінка статті

like godt

Значення та вживання

brukt for å uttrykke at ett alternativ er like akseptabelt som et annet;
Se: god
Приклад
  • jeg kunne like godt ha vært en av dem
Сторінка статті

like gjerne

Значення та вживання

brukt for å uttrykke at ett alternativ er like akseptabelt som et annet;
Se: gjerne
Приклад
  • jeg kan like gjerne lese som å se på tv;
  • det kan like gjerne være slik
Сторінка статті

helle til/mot

Значення та вживання

utvikle seg i retning mot;
ha en tendens mot;
bevege seg i retning av å foretrekke noe;
Se: helle
Приклад
  • det heller mot seier til det blå laget;
  • jeg heller til den oppfatning at alternativ 1 er best
Сторінка статті

Словник нюношка 39 oppslagsord

alternativ 1

іменник середній

Вимова

alternˊativ

Походження

substantivering av alternativ (2

Значення та вживання

  1. kvart av to eller fleire vilkår, ting som ein kan velje mellom
    Приклад
    • der var fleire alternativ til løysing
  2. annan mogleg utveg
    Приклад
    • der er ikkje noko alternativ
Сторінка статті

alternativ 2

прикметник

Вимова

alternˊativ

Походження

frå mellomalderlatin; sjå alternere

Значення та вживання

  1. som gjev høve til val mellom to eller fleire vilkår, alternativ (1
    Приклад
    • alternative løysingar
    • brukt som adverb:
      • alternativt stemmer eg for forslag 2
  2. som står i motsetnad til det vanlege, vedtekne;
    Приклад
    • alternative grupper;
    • alternativ livsstil, skule

Фіксовані вирази

  • alternativ medisin
    medisinsk behandling som ikkje er basert på klinisk dokumenetrt forsking; til skilnad frå skulemedisin
  • alternativt jordbruk
    jordbruk der ein ikkje vil bruke kunstgjødsel og kjemiske sprøytemiddel
Сторінка статті

like godt

Значення та вживання

brukt for å uttrykkje at eitt alternativ er like akseptabelt som eit anna;
Sjå: god
Приклад
  • du kan like godt gje opp
Сторінка статті

gjensidig utelukkande

Значення та вживання

umogleg å sameine;
som utelukkar kvarandre;
Приклад
  • dei to strategiane er gjensidig utelukkande;
  • ha to gjensidig utelukkande alternativ
Сторінка статті

utelukke

utelukka

дієслово

Значення та вживання

  1. stengje ute eller nekte deltaking i noko;
    Приклад
    • utelukke nokon frå samskipnaden;
    • bli utelukka frå lagoppstillinga
  2. rekne som umogleg;
    eliminere som eit alternativ
    Приклад
    • politiet kan ikkje utelukke at noko kriminelt har skjedd;
    • kommunen utelukkar ikkje vidare utbygging;
    • desse løysingane utelukkar kvarandre
Сторінка статті

utelukkande

прислівник

Походження

av utelukke

Значення та вживання

eine og aleine;
Приклад
  • byggje utelukkande på frivillig innsats;
  • det var utelukkande positivt

Фіксовані вирази

  • gjensidig utelukkande
    umogleg å sameine;
    som utelukkar kvarandre
    • dei to strategiane er gjensidig utelukkande;
    • ha to gjensidig utelukkande alternativ
Сторінка статті

skråstrek

іменник чоловічий або середній

Значення та вживання

teikn (/) som mellom anna blir brukt for å skilje mellom alternativ eller for å utrykkje forhold mellom einingar
Приклад
  • ja/nei-spørsmål;
  • 60 km/t
Сторінка статті

ta, take

taka

дієслово

Походження

norrønt taka

Значення та вживання

  1. gripe med hendene eller reiskap (og halde fast eller flytte);
    fate
    Приклад
    • ta tauet;
    • ho tok hardt i guten;
    • ta boka frå bordet;
    • han tek fram koppane;
    • du må ta veska opp frå golvet
  2. fange;
    få tak i
    Приклад
    • ta laksen i garn;
    • ho tok fisk på snøre;
    • dei har teke tjuven;
    • ta nokon til fange
  3. eigne til seg;
    skaffe, hente;
    krevje;
    stjele
    Приклад
    • ta lærdom av noko;
    • ta heim varer;
    • ta pengar ut av banken;
    • kvar skal ho ta pengar frå?
    • sitatet er teke frå Snorre;
    • dei tok inn mykje i inngangspengar;
    • banken tok høg rente;
    • ta 650 kroner for turen;
    • ta lommeboka frå nokon
  4. få makt over;
    tvinge til seg;
    erobre
    Приклад
    • ta ei festning;
    • ta noko med vald;
    • generalane har teke makta i landet;
    • dei tok over styret;
    • ta roret;
    • faen ta deg!
    • han tok henne fleire gonger
  5. banke opp;
    straffe;
    drepe;
    slakte
    Приклад
    • eg skal ta deg kraftig;
    • den store ville ta den vesle;
    • bjørnen tek lam;
    • vi skal ta grisen i morgon
  6. få til å forsvinne;
    fjerne
    Приклад
    • nabohuset tek sola;
    • han tok luven frå konkurrentane;
    • ta blindtarmen
  7. føre inn i ein ny tilstand;
    overmanne, gripe
    Приклад
    • sinnet tok han;
    • gråten tek henne
  8. kome borti;
    røre, nå
    Приклад
    • ikkje ta på den nymåla veggen!
    • ta seg på kneet;
    • det gjer vondt å ta på såret;
    • vatnet er for varmt å ta i;
    • ho tok varsamt på handa hans;
    • ho vil ikkje ikkje ta i ei bok;
    • flyet tek bakken;
    • dei tok land lengst mot nord;
    • bordet tok i veggen
  9. verke på ei overflate;
    kjennast, merkast;
    røyne
    Приклад
    • høvelen tek dårleg;
    • dei nye skoa tek over rista;
    • vinden tok godt;
    • det tek i knea;
    • sjukdomen tok på han;
    • arbeidet tek på kreftene
  10. føre til eit visst resultat;
    lage
    Приклад
    • ta knekken på nokon
  11. gjere ei oppgåve;
    lage;
    fotografere
    Приклад
    • ta oppvasken;
    • ta ei avskrift;
    • ho tok eit bilete
  12. ha evne til å greie;
    meistre
    Приклад
    • båten tek sjøen lett
  13. vinne, oppnå
    Приклад
    • ta gullmedalje;
    • ta stikk
  14. bruke
    Приклад
    • ta noko som mønster;
    • dei tok tida til hjelp;
    • ta noko i bruk
  15. velje mellom fleire alternativ;
    plukke ut
    Приклад
    • eg tek den grå dressen;
    • han tok parti for dei svake;
    • ta nokon som vitne;
    • ta nokon i lære
  16. få i seg mat, drikke, medisin eller liknande
    Приклад
    • ta tran;
    • ho tek seg ein matbit
  17. Приклад
    • ta temperaturen;
    • skreddaren tok mål
  18. ha ei viss utstrekning i tid eller rom
    Приклад
    • det tok lang tid;
    • møblar som tek stor plass
  19. ha plass til;
    romme
    Приклад
    • spannet tek to liter;
    • ferja kan ta 80 bilar
  20. gå eller føre i ei viss lei, på ein viss måte eller med eit særskilt framkomstmiddel
    Приклад
    • ta til venstre;
    • ta heim;
    • ta seg fram;
    • han tok trappa i eitt byks;
    • ho tek båten inn til bryggja;
    • ta los om bord;
    • ta toget;
    • dei tok bussen til byen
  21. reagere eller oppfatte på ein viss måte;
    forstå, tolke
    Приклад
    • han tok det bra;
    • dei tok det med fatning;
    • dei tek det tungt;
    • ta noko på alvor;
    • du tek feil;
    • ta noko bokstavleg;
    • ta nokon med det gode;
    • ho tok forklaringa raskt;
    • dei tok han for ein annan;
    • kva tek du meg for?
  22. brukt i uttrykk for å meine noko eller gjere noko for å endre ein tilstand, ei utvikling eller liknande;
    setje i verk ei viss handling
    Приклад
    • ta mot til seg;
    • ta seg saman;
    • ta til vitet;
    • ta ordet;
    • ta ei avgjerd;
    • ta sjansen;
    • ta til nåde;
    • ta i eid;
    • ta ansvaret for noko;
    • ta skulda for noko;
    • ta vågnaden med noko;
    • ta hemn;
    • ta avskil;
    • ta eksamen;
    • ta seg ein tur;
    • ta seg til noko;
    • ta til våpen
  23. brukt i uttrykk for at noko endrar seg på ein viss måte;
    utvikle
    Приклад
    • ta form;
    • ta koking;
    • ta eld;
    • treet har teke skade av tørken;
    • ta ende
  24. brukt i ein konstruksjon med ‘og’ og eit anna verb: gjere, utføre (det som det andre verbet nemner)
    Приклад
    • ta og gå heim!
    • ho tok og hoppa ned
  25. i grammatikk: bli følgt av eit visst ledd;
    krevje ei viss form av eit tilknytt ord
    Приклад
    • eit verb som tek objekt;
    • nokre verb tek dativ på tysk

Фіксовані вирази

  • ta att
    • nå att;
      innhente;
      ta igjen (1)
      • dei tok meg att i bakken
    • gjere motstand;
      hemne;
      ta igjen (2)
      • han fekk eit slag i magen, men ville ikkje ta att
    • rette opp, bøte på;
      kompensere;
      ta igjen (3)
      • ta att det tapte
  • ta av
    • fjerne (frå)
      • ta av loket;
      • ho tok av kåpa;
      • lensmannen vart teken av saka
    • gje ly, gje livd;
      live (4, 1)
      • ta av for vinden
    • spakne
      • vinden tok av utover dagen
    • gå ned i vekt
      • han har teke av i det siste
    • byrje å stige kraftig;
      nå store høgder
      • salet av el-bilar har teke av
    • leggje til side;
      halde av;
      reservere
      • ta av ei vare til nokon
    • lette frå bakken
      • flyet tok av
    • vike av frå ei retning
      • dei har teke av frå hovudvegen
  • ta av seg
    kle av seg
  • ta etter
    herme etter;
    etterlikne, kopiere
  • ta for seg
    • snakke alvorleg med
      • mora tok guten for seg
    • forsyne seg godt
      • han tek for seg av godsakene
    • ha som emne;
      drøfte
      • boka tek for seg historia til menneska
  • ta i
    gjere ein ekstra innsats
  • ta igjen
    • nå igjen;
      innhente;
      ta att (1)
      • ho tok dei igjen i bakken
    • gjere motstand;
      hemne
      • han ville ikkje slåst, og tok aldri igjen
    • rette opp, bøte på;
      kompensere;
      ta att (3)
      • ta igjen for mange år med stillstand i næringa
  • ta imot
    • fange opp;
      motta
      • ho tek imot ballen;
      • ta imot helsinga
    • ynskje velkomen (og sleppe inn)
      • ta imot gjestene
    • finne seg i å få
      • han tek imot mykje kjeft
  • ta med
    • føre med seg;
      la få vere med
      • ho tok med seg sekken;
      • ta med barna til byen
    • inkludere i ein heilskap;
      ta omsyn til;
      rekne med
      • ho har teke med seg mange erfaringar
  • ta opp
    • gje plass til (på skule)
      • ta opp studentar
    • skaffe seg ved å låne
      • ta opp lån
    • leggje fram (ei sak eller liknande);
      fremje
      • ta opp saka til drøfting;
      • ta opp problema
    • gjere opptak av lyd eller bilete
  • ta over
    • ta til eige eller i bruk noko som andre har ått eller brukt
      • dei skal ta over butikken
    • ta på seg ansvar, plikt eller liknande som ein annan har hatt
      • ta over som finansminister
    • kome i staden for
      • asfalt tok over for grus på vegane
  • ta på
    føre med seg slit og strev;
    tære på;
    røyne
    • det tek på å drive butikk aleine
  • ta på seg
    • kle på seg
    • vere villig til å ta ansvar for
      • ta på seg ei oppgåve
  • ta seg
    bli drektig
    • hoppa tok seg
  • ta seg av
    • gjere, utføre
      • ho tok seg av førebuingane
    • ha omsorg for
      • ta seg av gamle og sjuke
  • ta seg for
    gripe etter noko å halde seg i;
    finne feste
    • han måtte ta seg for med handa
  • ta seg fram
    flytte seg framover
    • ta seg fram i ukjent lende
  • ta seg inn
    • kome seg inn
      • nokon hadde teke seg inn i bygget
    • få igjen krefter;
      samle seg
      • det tek tid å ta seg inn etter ei hard veke
  • ta seg opp
    • bli betre;
      rette seg
    • bli sterkare;
      auke
      • vinden tek seg opp
  • ta seg til
    (byrje å) gjere;
    gå i gang
    • kva skal eg ta meg til?
  • ta seg ut
    • drive seg til det ytste
    • arte seg eller sjå ut (på ein viss måte);
      synast
      • dette tek seg dårleg ut
  • ta til
    byrje
    • det tok til å mørkne
  • ta ut
    • hente ut (gode, verdi eller liknande)
      • ta ut pengar;
      • ho har teke ut ferie i juli
    • velje ut (personar) til konkurranse eller liknande
      • ta ut laget
    • skaffe offentleg kunngjering om
      • ta ut separasjon;
      • ta ut tiltale
Сторінка статті

fotlenkje, fotlenke

іменник жіночий

Значення та вживання

lenkje om okla på ein fange;

Фіксовані вирази

  • elektronisk fotlenkje
    reim med sendar til å feste om okla, brukt til elektronisk overvaking av person som sonar ein dom (som alternativ til fengselsstraff)
Сторінка статті

konfirmasjon

іменник чоловічий

Походження

gjennom tysk, frå latin ‘stadfesting’; jamfør konfirmere

Значення та вживання

  1. kyrkjeleg seremoni der ungdomar etter ei opplæringstid stadfester dåpspakta
  2. alternativ ikkje-kristen seremoni som markerer overgangen frå barndom til vaksenliv
  3. i jus: offisiell stadfesting
    Приклад
    • konfirmasjon av testament

Фіксовані вирази

Сторінка статті