Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
54 результатів

Словник букмола 25 oppslagsord

akademisk

прикметник

Вимова

akadeˊmisk

Походження

av akademi

Значення та вживання

  1. som gjelder universitet eller akademikere
    Приклад
    • akademisk utdanning;
    • akademisk frihet, miljø
  2. Приклад
    • akademisk stil, kunst
  3. uten praktisk betydning;
    teoretisk;
    livsfjern
    Приклад
    • dette har bare akademisk interesse

Фіксовані вирази

  • akademisk kvarter
    kvarter over en hel time da en forelesning begynner (opprinnelig et kvarter for sent); tid som går fra et arrangement var bestemt til å begynne, til det virkelig begynner
Сторінка статті

selvproletarisering, sjølproletarisering

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

det å gjøre seg til proletar (1) ved å forlate et akademisk og borgerlig miljø og gå ut i manuelt arbeid
Сторінка статті

emerita

іменник чоловічий

Вимова

emeˊrita

Походження

av latin emerita ‘uttjent’; sammenheng med meritt

Значення та вживання

kvinne avgått fra høyere (akademisk eller geistlig) stilling;
jamfør emeritus

Фіксовані вирази

  • professor emerita
    pensjonert kvinnelig professor
Сторінка статті

grad 1

іменник чоловічий

Походження

av latin gradus ‘skritt, trinn’

Значення та вживання

  1. steg (1) på en konkret eller abstrakt skala;
    intensitet, styrke
    Приклад
    • i den grad en kan snakke om ytringsfrihet;
    • landet har høy grad av selvforsyning;
    • i hvilken grad er det tilrådelig?
    • saken var i høyeste grad alvorlig
  2. Приклад
    • embetseksamen av høyere grad;
    • en akademisk grad;
    • majors grad
  3. i språkvitenskap: betegnelse for formene positiv, komparativ eller superlativ av et adjektiv (eller adverb)
    Приклад
    • norske adjektiver bøyes i grad (lys – lysere – lysest) og genus
  4. i matematikk: potens (2)
    Приклад
    • en ligning av første, andre eller tredje grad har den ukjente i første, andre eller tredje potens
  5. enhet for vinkelmål som svarer til ¹⁄₉₀ av en rett vinkel eller ¹⁄₃₆₀ av en sirkel;
    jamfør gon
    Приклад
    • en vinkel på 60 grader;
    • et vinkelmål på 60°
  6. enhet som en meridian eller en parallellsirkel inndeles i
    Приклад
    • 71 grader nord;
    • Tromsø by ligger på 67° nord
  7. enhet for temperatur
    Приклад
    • vann koker ved 100 grader celsius (100 °C);
    • det er nesten 30 grader ute nå

Фіксовані вирази

  • forhør av tredje grad
    forhør under tortur
  • gå gradene
    avansere steg for steg (i yrke eller lignende)
  • i/til en viss grad
    delvis
    • jeg vil til en viss grad gi dem rett;
    • i en viss grad kan en tolke resultatet negativt
  • stige i gradene
    rykke opp;
    avansere
  • så til de grader
    brukt forsterkende;
    veldig, innmari
    • han overdriver så til de grader
Сторінка статті

emeritus

іменник чоловічий

Вимова

emeˊritus

Походження

av latin emeritus ‘uttjent’; sammenheng med meritt

Значення та вживання

person avgått fra høyere (akademisk eller geistlig) stilling;
jamfør emerita

Фіксовані вирази

  • professor emeritus
    pensjonert professor
Сторінка статті

borger

іменник чоловічий

Походження

fra lavtysk ‘bymann’; av borg (1

Значення та вживання

  1. person med borgerrett i et land;
  2. om eldre forhold: innbygger i en by
  3. i nyere tid: person som hører til en bestemt sosial klasse ut fra ytre kjennetegn som yrke, posisjon eller idémessig forankring

Фіксовані вирази

  • akademisk borger
    person som er immatrikulert
Сторінка статті

stud.

абревіатура

Походження

av latin studiosa (femininum) eller studiosus (m) ‘student’

Значення та вживання

første del av en akademisk tittel som betegner at innehaveren studerer et fag;
jamfør cand.
Сторінка статті

sjargong

іменник чоловічий

Походження

av fransk jargon, opprinnelig ‘pludring’

Значення та вживання

ord og uttrykk som er særegne for en viss alders- eller yrkesgrupper;
jamfør argot og slang (2
Приклад
  • akademisk sjargong
Сторінка статті

akademisk kvarter

Значення та вживання

kvarter over en hel time da en forelesning begynner (opprinnelig et kvarter for sent); tid som går fra et arrangement var bestemt til å begynne, til det virkelig begynner;
Сторінка статті

bachelorgrad

іменник чоловічий

Походження

av bachelor

Значення та вживання

lavere akademisk grad (1, 2) ved universiteter og høgskoler
Приклад
  • bachelorgrad i nordisk
Сторінка статті

Словник нюношка 29 oppslagsord

akademisk

прикметник

Вимова

akadeˊmisk

Походження

av akademi

Значення та вживання

  1. som gjeld universitet eller akademikarar
    Приклад
    • akademisk utdanning;
    • akademisk fridom, miljø
  2. Приклад
    • akademisk stil, kunst
  3. utan praktisk interesse;
    teoretisk;
    livsfjern
    Приклад
    • dette har berre akademisk interesse

Фіксовані вирази

  • akademisk kvarter
    kvarter over heil time da ei førelesing byrjar (opphavleg eit kvarter for seint);
    tid som går frå eit arrangement var meint å byrje, til det verkeleg byrjar
Сторінка статті

grad 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

av latin gradus ‘steg, trinn’

Значення та вживання

  1. steg på ein konkret eller abstrakt skala;
    Приклад
    • landet har stor grad av sjølvforsyning;
    • ulike grader av straff;
    • grada av stønad kan variere;
    • i den grad ein kan kalle dette venskap
  2. rang, nivå av utvikling
    Приклад
    • ein akademisk grad;
    • embetseksamen av lågare grad
  3. i språkvitskap: nemning for formene positiv, komparativ og superlativ av eit adjektiv (eller adverb)
    Приклад
    • norske adjektiv blir bøygde i grad (fin – finare – finast) og genus
  4. i matematikk: potens (2)
    Приклад
    • ei likning av første, andre eller tredje grad har den ukjende i første, andre eller tredje potens
  5. eining for vinkelmål som svarer til ¹⁄₉₀ av ein rett vinkel, ¹⁄₃₆₀ av ein sirkel;
    jamfør gon
    Приклад
    • ein vinkel på 60 grader;
    • eit vinkelmål på 60°
  6. eining for inndeling i meridianar og parallellsirklar
    Приклад
    • på 67 grader nordleg breidd;
    • 70° nord
  7. eining for temperatur
    Приклад
    • vatn koker ved 100 grader celsius (100 °C);
    • det er 25 grader ute

Фіксовані вирази

  • forhøyr av tredje grad
    forhøyr under tortur
  • gå gradene
    avansere steg for steg (i eit yrke eller liknande)
  • i/til ei viss grad
    til dels, litt
    • i ei viss grad kan ein seie det;
    • eg er til ei viss grad einig med deg
  • stige i gradene
    rykkje opp;
    avansere
  • så til dei grader
    brukt forsterkande;
    særs, veldig, i høg grad
    • konserten innfridde så til dei grader;
    • ho var så til dei grader misunneleg
Сторінка статті

høgd, høgde 1

іменник жіночий

Походження

av høg (1

Значення та вживання

  1. utstrekning oppover;
    til skilnad frå breidd (1, 1) og lengd (1)
    Приклад
    • høgd: 1,80 m;
    • vekse i høgda
  2. nivå i høve til eit lågare nivå
    Приклад
    • flyet taper høgd
  3. stad eller nivå høgt oppe;
    høgare luftlag
    Приклад
    • sveve i høgda
  4. terrengformasjon som ris opp over omgjevnaden;
  5. høgareliggjande strøk eller lende
    Приклад
    • feire påske i høgda
  6. i idrett: høgdehopp
    Приклад
    • hoppe høgd;
    • han var best i høgd
  7. horisontal avdeling av noko;
    Приклад
    • bu i andre høgda;
    • hus på tre høgder
  8. i musikk: øvste, høgaste tonane i skalaen eller i ei røyst;
    jamfør tonehøgd
  9. grad av storleik, utvikling eller liknande
    Приклад
    • prisane når nye høgder;
    • vere på høgda av karrieren;
    • han har ikkje vore heilt på høgda i det siste

Фіксовані вирази

  • høgd over havet
    fastsett mål på kor høgt noko ligg over havflata;
    forkorta hoh.
    • 1000 meters høgd over havet
  • i høgda
    • oppetter
      • byggje i høgda;
      • klatre i høgda
    • i høgareliggjande strok
      • det ligg snø i høgda
    • ikkje meir enn;
      maksimalt, høgst
      • dette har i høgda akademisk interesse;
      • det tek i høgda to timar
  • på høgd med
    • like god;
      jamgod
      • han var på høgd med dei beste
    • på omtrent same breiddegrad som
  • på høgd med situasjonen
    i stand til å ha kontroll
    • ho kjende seg på høgd med situasjonen;
    • han er ikkje på høgd med situasjonen
  • ta høgd for
    ta med i vurderinga, i planlegginga
    • det vart teke høgd for opp mot 70 anløp i året
Сторінка статті

sjølvproletarisering

іменник жіночий

Значення та вживання

det å gjere seg til proletar (1) ved å forlate eit akademisk og borgarleg miljø og gå ut i manuelt arbeid
Сторінка статті

emerita

іменник жіночий

Вимова

emeˊrita

Походження

av latin emerita ‘uttent’; samanheng med meritt

Значення та вживання

kvinne avgått frå høgare (akademisk eller geistleg) stilling;
jamfør emeritus

Фіксовані вирази

  • professor emerita
    pensjonert kvinneleg professor
Сторінка статті

emeritus

іменник чоловічий

Вимова

emeˊritus

Походження

av latin emeritus ‘uttent’; samanheng med meritt

Значення та вживання

person avgått frå høgare (akademisk eller geistleg) stilling;
jamfør emerita

Фіксовані вирази

  • professor emeritus
    pensjonert professor
Сторінка статті

borgar

іменник чоловічий

Походження

frå lågtysk ‘bymann’; av borg (1

Значення та вживання

  1. person med borgarrett i eit land;
    medlem av ein viss samfunnskrins
  2. i eldre tid: person som høyrde til samfunnsklassa av byfolk;
  3. i nyare tid: person som høyrer til dei velståande samfunnsklassene

Фіксовані вирази

  • akademisk borgar
    person som er immatrikulert
Сторінка статті

bane 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

gjennom tysk; frå mellomtysk , av bane ‘veg, lysning’

Значення та вживання

  1. veg, linje (8), strekning som er lagt for å kome fram, særleg om trafikk
    Приклад
    • bilen skjena over i feil bane;
    • ha fri bane
  2. Приклад
    • sende varer med bana
  3. linje (8) eller lei som ei rørsle går i
    Приклад
    • månen går i bane rundt jorda;
    • ei ballistisk bane
  4. i overført tyding: veg eller lei å følgje i tankane
    Приклад
    • tenkje i faste baner
  5. livsveg, karriere (1)
    Приклад
    • velje ei akademisk bane i livet;
    • hamne på den kriminelle bana
  6. oppmerkt (del av) idrettsplass;
    særleg oppmerkte spor (1, 1) som utøvaren skal halde seg i
    Приклад
    • publikum storma bana etter fotballkampen;
    • skøyteløparen trekte indre bane
  7. del av eit dekk (2) som ligg mot vegen
    Приклад
    • mønsteret i bana var nedslite
  8. om papir, tapet og liknande: det stykket av ein rull som når frå tak til golv
    Приклад
    • vi treng 20 baner for å tapetsere stova
  9. flate på ymse slag reiskapar
    Приклад
    • bana på hamaren er sliten

Фіксовані вирази

  • bringe på bane
    nemne (noko), ta opp (eit emne)
  • i lange baner
    i større mengder
  • på bana
    med der noko går føre seg
    • politikarar kom på bana og protesterte
Сторінка статті

stud.

абревіатура

Походження

av latin studiosa (f) eller studiosus (m) ‘student’

Значення та вживання

første del av ein akademisk tittel som fortel at innehavaren studerer eit fag;
jamfør cand.
Сторінка статті

i høgda

Значення та вживання

Sjå: høgd
  1. oppetter
    Приклад
    • byggje i høgda;
    • klatre i høgda
  2. i høgareliggjande strok
    Приклад
    • det ligg snø i høgda
  3. ikkje meir enn;
    maksimalt, høgst
    Приклад
    • dette har i høgda akademisk interesse;
    • det tek i høgda to timar
Сторінка статті