Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 49 oppslagsord

treffe

treffa

verb

Opphav

tysk treffen; same opphav som drepe

Tyding og bruk

  1. kome i samband med;
    Døme
    • treffe kvarandre i utlandet;
    • ho trefte dei ikkje heime;
    • ho er vanskeleg å treffe i kontortida;
    • han trefte på mykje rart under oppryddinga
  2. nå, finne målet;
    Døme
    • treffe midt i blinken;
    • snøballen trefte glasruta;
    • soldaten var treft
  3. hende tilfeldig eller uventa;
    bere til;
    Døme
    • det trefte seg slik at dei fekk reise i lag
Artikkelside

bli å

Tyding og bruk

Sjå: bli
  1. brukt for å uttrykkje passiv eller at noko skal eller bør hende
    Døme
    • ho blir å treffe i morgon;
    • han vart å finne på skulen
  2. brukt for å uttrykkje framtid;
    Døme
    • ho blir å reise i morgon;
    • han vart å kome litt seinare
Artikkelside

få planke

Tyding og bruk

treffe satsplanken i lengdehopp eller tresteg;
Sjå: planke
Artikkelside

treffe ein nerve

Tyding og bruk

treffe noko viktig;
Sjå: nerve
Døme
  • boka trefte ein nerve hjå lesarane
Artikkelside

fylle blinken

Tyding og bruk

i skiskyting: treffe alle blinkane på skyteskive;
Sjå: blink
Døme
  • på tredje skyting imponerte han med å fylle blinken
Artikkelside

støyte på

Tyding og bruk

òg overført tyding: tilfeldig treffe på;
Sjå: støyte
Døme
  • støyte på grunn
Artikkelside

skyte ned

Tyding og bruk

Sjå: skyte
  1. skade eller drepe med skotvåpen
    Døme
    • han vart skoten ned
  2. skyte opp i lufta og treffe noko
    Døme
    • skyte ned eit fly
Artikkelside

vere ute etter

Tyding og bruk

prøve å treffe (nokon); prøve å få has på;
Sjå: ute
Artikkelside

falle

falla

verb

Opphav

norrønt falla

Tyding og bruk

  1. kome eller vere i rørsle nedetter
    Døme
    • lauvet fell;
    • tårene fall;
    • la ankeret falle;
    • håret fell av
  2. dette over ende;
    Døme
    • falle over ende;
    • falle på kne;
    • falle og slå seg;
    • falle i knas
  3. bli oppheva;
    bli oppgjeven
    Døme
    • ordninga fell bort;
    • la gamle prinsipp falle bort
  4. bli erobra, overvunnen, styrta eller vraka;
    li nederlag
    Døme
    • byen fall;
    • regjeringa fall;
    • framlegget fall mot fire stemmer
  5. Døme
    • falle i krigen
  6. gå ned;
    Døme
    • temperaturen fell;
    • prisane har falle det siste året;
    • fallande kurve
  7. treffe;
    kome
    Døme
    • vinden fell sørleg;
    • saka fell inn under § 5;
    • 17. mai fell på ein måndag;
    • ansvaret fell på meg;
    • falle i klørne på nokon;
    • falle i unåde;
    • falle i tankar;
    • falle i auga;
    • natta fell på;
    • det fall ro over han;
    • det fall mange lovord om jubilanten;
    • dommen fell neste veke
  8. forme seg;
    Døme
    • skaftet fell godt i handa;
    • kjolen fell fint;
    • falle i smak
  9. verke, vere eller bli
    Døme
    • arbeidet fell lett for henne;
    • det fell naturleg å ta opp saka no;
    • tida fall lang

Faste uttrykk

  • fallande måne
    måne i ne
  • falle av
    bli liggjande etter;
    dabbe av, til dømes i eit løp
  • falle for
    bli svært interessert i;
    forelske seg i
  • falle frå
    • døy
    • forlate, svikte;
      slutte
  • falle gjennom
    ikkje kunne hevde seg;
    mislykkast
  • falle i fisk
    mislykkast
  • falle i god jord
    bli godt motteken, verke godt
  • falle i synd
    gjere noko umoralsk;
    synde
  • falle mellom to stolar
    passe til verken det eine eller det andre
  • falle nokon i ryggen
    gå til åtak på nokon bakfrå;
    svike
  • falle nokon inn
    kome nokon i tankane
  • falle på steingrunn
    vere utan verknad;
    ikkje finne grobotn
    • bodskapen fall på steingrunn
  • falle til jorda
    bli utan verknad;
    mislykkast
  • falle ut
    forsvinne
    • eit ord har falle ut av teksten;
    • tanna fall ut
  • som det fell seg
    etter som det høver eller treffer seg
  • stå og falle med
    vere heilt avhengig av
Artikkelside

drepe

drepa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt drepa ‘slå, skade, drepe’; same opphav som treffe

Tyding og bruk

  1. ta livet av
    Døme
    • drepe nokon med kniv;
    • bli drepen i trafikken
    • som substantiv:
      • det blir meldt om mange drepne og såra i kampane
  2. ta knekken på;
    Døme
    • drepe gleda;
    • drepe lysta;
    • drepe alle kjensler

Faste uttrykk

  • drepe ned
    • ta livet av mange, alle, på ein gong;
      slakte
    • òg: bli kvitt
      • ein billig måte å drepe ned ugras på
  • drepe seg
    ta livet sitt; miste livet; røyne seg for hardt
Artikkelside
Side 1 av 5