Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

angrande

adjektiv

Opphav

Tyding og bruk

Døme

ein angrande syndar

angre

angra

verb

Opphav

norrønt angra

Tyding og bruk

kjenne anger;

ynskje ugjort

Døme

angre syndene sine;
du skal ikkje angre om du kjem;
no kan du angre;
han angrar på at han ikkje prøvde;
dei angrar på det dei har gjort

Faste uttrykk

angre seg
vere lei seg for noko ein har gjort

fram

adverb

Opphav

norrønt fram(m) av adjektivet framr ‘god, gjæv’; jamfør fremre og fremst

Tyding og bruk

i den leia ein ser eller fer;
framover, mot eit visst mål, ofte med overført tyding
Døme
- fare fram;
- ture fram;
- kome seg fram i verda;
- sjå noko fram for seg;
- prøve seg fram;
- gå fram til husa
utover i tida;
vidare, lenger
Døme
- fram gjennom tidene;
- lenger fram på våren;
- fram mot jul;
- når det lid fram i veka
til endes, til målet
Døme
- det er langt fram enno;
- nå fram;
- kome fram;
- kjempe fram ei sak;
- hjelpe nokon fram i livet;
- bere fram eit foster;
- avle fram paprika
til syne, ut i dagen, ut, til stades
Døme
- bryte fram;
- gro fram;
- piple fram;
- finne fram noko frå skapet;
- by fram mat;
- stige fram;
- vise seg fram;
- lokke fram noko eller nokon;
- leggje fram ei sak;
- seie fram ei helsing;
- stotre fram eit ord;
- tydinga går fram av samanhengen;
- sanninga skal fram
framme
Døme
- lenger fram i kupeen

Faste uttrykk

att og fram
- i rørsle mellom to punkt;
  fram og tilbake (1)
  gå att og fram på vegen
- om og men
  det var mykje att og fram før dei bestemte seg
beint fram
- nett som det er framstilt
  stave eit ord beint fram;
  ei keisam historie om ein les ho beint fram
- ikkje vanskeleg;
  problemfri;
  lett (2);
  beintfram (2)
  vegen ut av dette uføret er ikkje enkel og beint fram
- utan atterhald;
  med reine ord;
  beintfram (3)
  seie si meining beint fram
- rett og slett;
  verkeleg (5), sanneleg
  dette er beint fram trist;
  ho er beint fram ikkje til å stogge;
  eg tykkjer beint fram at …
fram og tilbake
- i rørsle mellom to punkt;
  att og fram (1)
  fram og tilbake i tid;
  bilane køyrer fram og tilbake
- for og imot
  eg har tenkt mykje fram og tilbake på kva eg skal gjere
få/ha fram
gjere kjent;
understreke
få fram kva ein meiner;
ho vil ha fram alle sider ved saka
halde fram
- gå vidare, føre vidare, ikkje slutte
- hevde (1, 2)
  han heldt fram at han hadde vunne saka
sjå fram til
gle seg til, vente på noko
ho ser fram til å samarbeide med dei
stå fram
vise seg, tre fram
han stod fram som ein angrande syndar

stå fram

Tyding og bruk

vise seg, tre fram;

Sjå: fram

Døme

han stod fram som ein angrande syndar

botsgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gang (1) som angrande syndar går for å gjere bot (3);
jamfør botsferd
Døme
- pilegrimane gjekk botsgang på kne fram til kyrkja
det å audmjuke seg og be om orsaking
Døme
- kjenne seg tvinga til offentleg botsgang

botferdig

adjektiv

Uttale

boˊtfærdi eller botfærˊdi

Opphav

frå lågtysk; jamfør bot

Tyding og bruk

budd til å gjere bot (3);

angrande, tregefull

Døme

ein botferdig syndar

pønitent

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

angrande syndar