Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 307 oppslagsord

motsvar

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. svar, tilsvar, replikk
    Døme
    • brevet er meint som eit motsvar til personåtaket
  2. noko som liknar eller svarer til noko anna;
    motstykke, parallell
    Døme
    • det russiske ordet ‘sneg’ er motsvar til norsk ‘snø’;
    • eit norsk motsvar til alle dei utanlandske krimseriane
Artikkelside

omkamp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. ny kamp etter ein kamp som enda uavgjort, eller ny kamp på grunn av brot på reglane i førre kampen
  2. i overført tyding: ny drøfting eller behandling
    Døme
    • omkamp om norsk EU-medlemskap
Artikkelside

ordførar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person som fører ordet på vegner av ei gruppe, til dømes i ei nasjonalforsamling;
  2. øvste tillitsvalde i ein norsk kommune
    Døme
    • ordføraren i Stavanger
Artikkelside

ordbok

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

(alfabetisk ordna) samling av ord frå eitt eller fleire språk med tydingsforklaring på same språket eller eit anna språk, dessutan ofte opplysningar om uttale, bøying, ordhistorie og bruksmåtar;
til skilnad frå ordliste
Døme
  • teknisk ordbok;
  • norsk-engelsk ordbok;
  • slå opp i ordboka;
  • bruke ei ordbok på nett
Artikkelside

Kari

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

typisk norsk kvinne;
jamfør Ola
Døme
  • ha ein litt meir eksotisk utsjånad enn Kariar flest

Faste uttrykk

  • Kari nordmann
    gjennomsnittleg, typisk norsk kvinne;
    jamfør Ola nordmann
    • Kari nordmann er flink til å kome seg ut i det grøne
Artikkelside

romani

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

romˊmani; romaˊni

Opphav

frå romanes; jamfør rom (2

Tyding og bruk

språk hovudsakleg brukt av det skandinaviske romanifolket, og som har trekk frå skandinaviske språk i tillegg til ein kjerne av indoariske ord;
til skilnad frå romanes
Døme
  • snakke norsk romani
Artikkelside

modus

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘mål, måte’

Tyding og bruk

  1. i språkvitskap: verbalkategori som uttrykkjer kva talaren meiner om det som blir sagt, om det skal tolkast som ein påstand, eit ynske eller eit påbod
    Døme
    • moderne norsk har to modi, indikativ og imperativ
  2. om elektroniske apparat: innstilling (1), funksjon (4)
  3. mental tilstand
    Døme
    • eg må vere i rett modus før kampen tek til
Artikkelside

mark 3

substantiv hokjønn

Opphav

same opphav som mark (2

Tyding og bruk

  1. gammal norsk mynteining
  2. tidlegare mynteining i Tyskland og Finland
    Døme
    • 1 tysk mark = 100 pfennig;
    • finske mark
  3. Døme
    • 3 mark skyld
Artikkelside

mynt

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mynt, gjennom gammalengelsk og lågtysk; frå latin moneta ‘mynt(verkstad)'

Tyding og bruk

  1. stempla metallstykke som blir brukt til betaling
    Døme
    • samle på myntar;
    • prege mynt
  2. side av ein mynt (1) som viser verdien;
  3. Døme
    • gangbar mynt;
    • betale med klingande mynt;
    • vere fri for mynt;
    • norsk mynt
  4. stad der dei lagar myntar

Faste uttrykk

  • gje att med same mynt
    gje att med dei same midla som blir brukte mot ein sjølv;
    gje svar på tiltale
  • kaste mynt og krone
    avgjere noko ved å kaste eit pengestykke og sjå kva for ei side som blir liggjande opp
  • slå mynt på
    tene på eller ha fordel av noko
    • partiet prøvde å slå mynt på tragedien for å sikre seg fleire veljarar
  • svare med same mynt
    svare med dei same midla som blir brukte mot ein sjølv;
    gje svar på tiltale
Artikkelside

mønstergod

adjektiv

Tyding og bruk

som kan tene som førebilete;
Døme
  • han snakkar og skriv mønstergod norsk
Artikkelside
Side 5 av 31