Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 46 oppslagsord

ulidande

adjektiv

Opphav

av lide (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ulidande pine, tørste
  2. Døme
    • det er så ulidande der
  3. Døme
    • eit ulidande menneske, vesen, påfunn
Artikkelside

tyne 2

tyna

verb

Opphav

norrønt týna; av tjon (1

Tyding og bruk

  1. gjere ende på, øydeleggje, utrydde, kverke, drepe
    Døme
    • eg trudde han skulle tyne meg;
    • tyne seg;
    • tyne ugraset;
    • tyne alle tilløp til fridom, kritikk
  4. kaste (bort), miste;
    sløse (bort)
    Døme
    • tyne bort klokka, pengane
Artikkelside

tortur

substantiv hankjønn

Opphav

frå mellomalderlatin; sjå tort

Tyding og bruk

  1. fysisk eller psykisk mishandling for å tvinge nokon til å tilstå eller liknande
    • tortur vart innført i Noreg i 1687 og avskaffa i 1814;
    • tortur og politisk undertrykking heng saman
  2. òg i overført tyding: sterk åndeleg pine eller plage
    • dette er reine torturen å høyre på
Artikkelside

tantaluskval

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet til den greske segnfiguren Tantalos

Tyding og bruk

kval (2, pine som ein lid under når ein ikkje får tak i noko som verkar nært
Artikkelside

sår 2

adjektiv

Opphav

norrønt sárr

Tyding og bruk

  1. som kjenner vondt, som verkjer;
    svidande, øm
    Døme
    • ha sår hud, hals;
    • såre hender;
    • raude og såre auge;
    • vere sår for brystet;
    • det er sårt når du tek på kulen;
    • vere sår i, på foten – vere øm, verkje
  2. som syner pine, hugverk
    Døme
    • høyre sår gråt;
    • såre hikst
    • hard, tung
      • ein sår saknad
    • som toler lite;
      nærtakande, utolig
      • ha lett for å bli sår
    • som adverb:
      • gråte, smile, sukke sårt
    • som adverb, om behov, lengt:
      • trenge sårt til noko;
      • vente sårt på noko(n)
Artikkelside

sår 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt sár; av sår (2

Tyding og bruk

  1. skade på hud eller slimhinne
    Døme
    • brannsår;
    • gnagsår;
    • magesår;
    • skotsår;
    • skrubbsår;
    • binde om, forbinde eit sår
  2. skade på overflata av noko
    Døme
    • ei furu med svære sår i borken;
    • sår i lakken
  3. sjeleleg pine;
    Døme
    • rive opp gamle sår;
    • strø salt i opne sår;
    • få noko som plaster på såret – sjå plaster (2)
Artikkelside

splitter

adverb

Tyding og bruk

heilt
Døme
  • splitter ny, naken;
  • du er splitter pine galen
Artikkelside

smerte 1

substantiv hokjønn

Opphav

lågtysk; samanheng med gresk smerdnos ‘fælsleg’

Tyding og bruk

noko som gjer vondt;
Døme
  • kjenne ei stikkande smerte i ei tann;
  • lindre smertene
Artikkelside

sjølvpining

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å pine, plage seg sjølv
Artikkelside

sjenere

sjenera

verb

Opphav

frå fransk av gêne eigenleg ‘pine’

Tyding og bruk

  1. vere til bry;
    Døme
    • sjenerer røyken deg?
    • gikta sjenerer meg
    • i presens partisipp:
      • ein sjenerande vind øydela hopprennet
  2. vere, kjenne seg blyg, brydd
    Døme
    • (ikkje) sjenere seg for noko
Artikkelside
Side 4 av 5