Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

utgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å gå ut (frå eit hus, rom);
    det å forlate noko (og dermed gå inn i eller byrje på noko nytt)
    Døme
    • spele til utgang – i kyrkje e l;
    • Herren vare din inngang og din utgang – dvs til og frå jordelivet, brukt i dåpsbøna;
    • hopparen hadde fin utgang frå hoppet;
    • farten på prosjektilet like etter utgangen
  2. stad der ein går ut
    Døme
    • storme mot utgangen;
    • sperre utgangen;
    • utgang bak – på buss e l
  3. Døme
    • innan utgangen av året;
    • verselinja har kvinneleg (s d), mannleg (s d) utgang;
    • saka fekk ein lykkeleg utgang;
    • utgangen vart at …
  4. i bridge: avslutta serie med spel
    Døme
    • ha utgang – ha poeng nok til å vinne ein omgang
  5. i typografi: kort sluttlinje i eit avsnitt
Artikkelside

tått

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þáttr; same opphav som tott (1

Tyding og bruk

  1. einskild tråd eller del i tvinna snor eller reip
  3. særleg i norrøn litteratur: kort forteljing (ofte som ein del av ei soge);
    bolk, avsnitt (av lovbok, dikt eller liknande)
  4. Døme
    • den nasjonale tåtten i rørsla
  5. slag (2, art, hått, natur, lag, hug(drag);
    Døme
    • det er god tått i han;
    • vere av rette tåtten;
    • vere like både i hått og tått;
    • ha slik tått til musikken
Artikkelside

tidsinndeling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

inndeling av tida i faste periodar (minutt, timar eller liknande), i det som ein oppfattar som skilde avsnitt
Artikkelside

stadium

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom latin ‘laupebane’, frå gresk; sjå stadion

Tyding og bruk

steg, avsnitt, fase, punkt, i ei utvikling eller liknande
Døme
  • første stadium i ein sjukdom;
  • eit tilbakelagt stadium;
  • stå på same stadiet som ein sjuåring
Artikkelside

seksjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av secare ‘skjere’

Tyding og bruk

  1. avsnitt, del, (under)avdeling
    Døme
    • ein reol i seksjonar;
    • ein organisasjon med fleire seksjonar
Artikkelside

perikope

substantiv hankjønn

Opphav

gresk perikope ‘avsnitt’

Tyding og bruk

fast preiketekst for kvar helgedag i kyrkjeåret;
evangelium, epistel eller lektie
Artikkelside

paragraf

substantiv hankjønn

Opphav

sjå para- og -graf (2)

Tyding og bruk

avsnitt eller inndelingseining i lov(samling), traktat eller anna dokument, markert med paragrafteikn og nummerert med arabartal
Artikkelside

epistel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin, frå gresk epistellein ‘sende til’; jamfør apostel

Tyding og bruk

  1. (avsnitt av) apostelbrev i Det nye testamentet
    Døme
    • denne heilage epistelen står skriven i 1. Kor 15,1–10
  2. litterær tekst i brevform
    Døme
    • Holbergs epistlar
  3. Døme
    • eg får prøve å få til ein epistel
Artikkelside

episode

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk epi- og eisodos ‘inngang’, opphavleg ‘innskot, tillegg’

Tyding og bruk

  1. einskilt (kort og mindre viktig) avsnitt av eit diktverk
    Døme
    • berre ein episode i handlinga
  2. del av ein serie, til dømes på tv eller i radio
    Døme
    • ein kriminalserie i fem episodar;
    • sjå fire episodar av serien på éin kveld;
    • høyr vekas episode i appen
  3. kort eller tilfeldig hending;
    Døme
    • ein artig episode;
    • ho vart mobba for ein episode i oppveksten
  4. tilfelle av vald, oppstyr eller krigshandlingar
    Døme
    • det har vore episodar på grensa
Artikkelside

dråpe 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt drápa; truleg norrønt drepa med tyding ‘stikke, skyte inn’, opphavleg ‘dikt med innskote stev’

Tyding og bruk

norrønt skaldekvad delt inn i ulike avsnitt med omkvede på slutten av versa, særleg til ære for ein fyrste eller konge
Artikkelside
Side 3 av 3