Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 32 oppslagsord

tuske 3

tuska

verb

Opphav

norrønt tuska; samanheng med tuske (2 med tydingsinnverknad frå kuste

Tyding og bruk

  2. ta livet av, kverke
    Døme
    • tuske ei rotte
Artikkelside

tukt

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt tykt; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • sjølvtukt;
    • halde (streng) tukt
  2. streng oppseding, refsing, straff
  3. sømeleg framferd, god moral, sømd (2)
    Døme
    • utukt;
    • leve i tukt og ære

Faste uttrykk

  • ikkje ta tukt
    ikkje bli betre av å bli straffa
Artikkelside

taumkøyre

taumkøyra

verb

Tyding og bruk

halde styr på, age (2, 1)
Døme
  • han fekk taumkøyrt seg
Artikkelside

subordinasjon

substantiv hankjønn

Opphav

av subordinere

Tyding og bruk

age for ein føresett
Artikkelside

styr 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

i tyding 2 lågtysk stur ‘ror’; av styre (2

Tyding og bruk

  1. stell, husleg syssel
    Døme
    • sjølvstyr;
    • stå for styr og stell heime
  2. Døme
    • halde styr på
  3. i uttrykk
    Døme
    • gå over styr – gå over ende, ta brått slutt
  4. i uttrykk

Faste uttrykk

  • på styr
    galen, tullete, frå forstanden
  • setje over styr
    sløse, øydsle bort
Artikkelside

sjakk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skák f, gjennom lågtysk opphavleg frå persisk; same opphav som sjah

Tyding og bruk

brettspel (1) med brikker (offiserar og bønder) for to personar
Døme
  • spele (eit parti) sjakk;
  • setje kongen (i) sjakk – truge kongen til motstandaren slik at han må flyttast i neste trekk;
  • bli, stå, vere (i) sjakk

Faste uttrykk

  • halde i sjakk
    halde i age, under kontroll
Artikkelside

rogg

substantiv inkjekjønn

Opphav

samanheng med norrønt hryggr ‘sorgfull’

Tyding og bruk

Artikkelside

egse 2

egsa

verb

Opphav

av age (1

Tyding og bruk

Døme
  • egse seg opp
Artikkelside

anduge 1

substantiv hankjønn

Opphav

truleg av and- og age (1

Tyding og bruk

Artikkelside

agelaus

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som manglar age (1, 1);
    Døme
    • ein agelaus gut;
    • leve agelaust
  2. Døme
    • agelaus villskap
Artikkelside
Side 3 av 4