Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
22 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

hugnad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hugna ‘være en til lags, like’; jamfør hug

Betydning og bruk

glede, hygge, velvære
Eksempel
  • finne hugnad i noe;
  • musikalsk hugnad
Artikkelside

Nynorskordboka 21 oppslagsord

hugnad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hugna ‘vere ein til lags, like’; jamfør hug (1

Tyding og bruk

glede, hyggje, velvære
Døme
  • finne hugnad i noko;
  • eit album som det er ein hugnad å lytte til
Artikkelside

nyting

substantiv hokjønn

Opphav

av nyte

Tyding og bruk

  1. det å nyte (1);
    (sterk) kjensle av lyst eller hugnad
    Døme
    • utsikta var ei rein nyting;
    • seksuell nyting
  2. det å konsumere eller innta
    Døme
    • nyting av alkohol er ikkje tillete
Artikkelside

nyte

nyta

verb

Opphav

norrønt njóta

Tyding og bruk

  1. ha stor glede av;
    kjenne hugnad og lyst av
    Døme
    • nyte det vakre utsynet;
    • han naut livet;
    • vi nyt finvêret når vi har det
  2. få eller ha nytte eller fordel av
    Døme
    • dei naut respekt;
    • ho nyt stor tillit hos alle
  3. smake, ete, ta til seg, ofte med stor hugnad
    Døme
    • nyte alkohol;
    • dei naut desserten

Faste uttrykk

  • nyte godt av
    ha fordel av
    • dei tilsette naut godt av velferdsordningane
Artikkelside

moro 1

substantiv hokjønn

Opphav

av mot (1 og ro (2

Tyding og bruk

noko ein har glede, gaman eller hugnad av;
Døme
  • dans og moro;
  • for moro skuld;
  • gjere noko på moro;
  • finne på moro;
  • det vart brått slutt på moroa

Faste uttrykk

  • ha moro av
    • tykkje at noko eller nokon er komisk
    • ha lyst til eller interesse av
      • eg skulle ha moro av å prøve
  • vere med på moroa
    vere med på alt som går føre seg;
    ta det som følgjer med
    • han er alltid med på moroa;
    • dei vart med på moroa
Artikkelside

mon, monn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt munr; samanheng med minne (1 og mone

Tyding og bruk

  1. hjelp, verknad, gagn, nytte, føremon
    Døme
    • sjå seg mon i noko;
    • gjere ein innsats som det er mon i;
    • det gjer mon
  2. glede, hugnad, lyst
  3. mål, grad, utstrekning
    Døme
    • ein mon større;
    • i stor mon;
    • i liten mon;
    • i nokon mon;
    • i same mon
  4. endring, tilvekst, auke;
    skilnad
    Døme
    • sjå mon på graset kvar dag

Faste uttrykk

  • alle moner dreg
    kvart tilskot hjelper
  • gjere noko på/for mon
    gjere noko med vilje eller på trass
  • ha/synast/tykkje mon i
    like eller setje pris på
  • ta sin mon igjen
    ta rikeleg att det forsømde
Artikkelside

lyst

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lyst

Tyding og bruk

  1. trong til eller ynske om å få eller gjere noko som gjev glede eller tilfredsstilling;
    Døme
    • få lyst på sjokolade;
    • ha lyst til å studere;
    • følgje lystene sine;
    • sanselege lyster;
    • har du lyst, har du lov
  2. seksuelt begjær
    Døme
    • vekkje lyst;
    • ha nedsett lyst
  3. Døme
    • ho song så det var ei lyst å høyre på

Faste uttrykk

  • kvar si lyst
    brukt for å uttrykkje at ein synest det andre føretrekkjer, er merkeleg
  • med liv og lyst
    med kraft og iver
    • ta fatt på arbeidet med liv og lyst
Artikkelside

behag

substantiv inkjekjønn

Uttale

behaˊg

Opphav

frå lågtysk; etterleddet samanheng med hag (1

Tyding og bruk

  1. kjensle av velvære;
    Døme
    • finne behag i noko
  2. Døme
    • velje etter behag

Faste uttrykk

  • smak og behag
    personleg føretrekt kvalitet eller eigenskap
    • smak og behag kan ikkje diskuterast
Artikkelside

yndeleg

adjektiv

Opphav

norrønt yndiligr

Tyding og bruk

  1. som vekkjer hugnad;
    tiltalande, triveleg, hyggjeleg
    Døme
    • eit yndeleg lite barn;
    • det var yndeleg å sjå;
    • det var yndeleg å ferdast ute i den vakre naturen;
    • eit yndeleg hus
  2. ven, vakker;
    Døme
    • røyskatten gjorde eit par yndelege lette byks;
    • eit yndeleg landskap låg framfor dei
Artikkelside

ynde 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt yndi ‘glede’

Tyding og bruk

  1. noko særs fint, blidt og tillokkande i utsjånad eller vesen
    Døme
    • kvinneleg ynde og ungdom;
    • ei kvinne av det finaste ynde;
    • dette landskapet eig eit særskilt ynde;
    • bygda ligg der i alt sitt ynde;
    • diktet er fullt av lyrisk ynde;
    • øvingane blir utførte med ynde
  2. Døme
    • ingen hadde noko ynde til han;
    • finne seg hugnad og ynde;
    • dei hadde ynde hos folket
Artikkelside

une 1

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt unað n; av une (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det følgjer slik une med henne
  2. Døme
    • ikkje ha une i seg til å vente
  3. Døme
    • ha une til noko
Artikkelside
Side 1 av 3