Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
209 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 209 oppslagsord

leiar

substantiv hankjønn

Opphav

i tydinga ‘avisartikkel’ frå engelsk leader; av leie (3

Tyding og bruk

  1. person som leier noko;
    Døme
    • leiaren av ei verksemd
  2. avisartikkel som står på fast plass, og som gjev uttrykk for det redaksjonelle synet i ei sak
  3. stoff eller lekam som leier varme eller elektrisitet
    Døme
    • kopar er ein god leiar
  4. kanal eller liknande som leier noko

Faste uttrykk

  • dagleg leiar
    yrkestittel for person som står ansvarleg for drift og leiing av ei verksemd
  • parlamentarisk leiar
    person som leiar ei partigruppe i nasjonalforsamlinga
Artikkelside

leie 3

leia

verb

Opphav

norrønt leiða, kausativ til lide

Tyding og bruk

  1. føre med seg eller etter seg i handa eller i eit band
    Døme
    • leie eit barn;
    • dei leier kvarandre
  2. føre i ei viss lei
    Døme
    • leie kloakken ut i sjøen;
    • ho leidde samtala inn på eit nytt emne
    • brukt som adjektiv:
      • eit leiande spørsmål
  3. stå i spissen for;
    vere leiar for
    Døme
    • leie eit firma
    • brukt som adjektiv:
      • ha ei leiande stilling
  4. føre vidare elektrisitet eller varme
    Døme
    • vatn leier elektrisitet
  5. vere først i ei tevling
    Døme
    • nordmannen leidde med fem sekund

Faste uttrykk

  • leie an
    gå først
    • leie an i utviklinga
  • leie ut
    dra slutningar for eit einskildtilfelle ut frå ein allmenn regel;
    utleie
Artikkelside

messias

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin, frå hebraisk mashiah ‘den salva’, jamfør Kristus

Tyding og bruk

  1. i kristen tru: Jesus (1) som frelsar
    Døme
    • Jesus var den lova Messias
  2. i overført tyding: person som, faktisk eller innbilt, er frigjerar, leiar eller frelsar for eit folk eller ei gruppe
    Døme
    • ho var ein messias for folket;
    • han var popmusikkens messias;
    • han var den tredje messiasen som stod fram og skulle frelse landet
Artikkelside

kvissmaster, quizmaster

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som leiar ein kviss
Artikkelside

parlamentarisk

adjektiv

Opphav

jamfør parlament

Tyding og bruk

  1. som gjeld nasjonalforsamlinga;
    som byggjer på eller er karakteristisk for parlamentarismen
    Døme
    • parlamentarisk styreform
  2. Døme
    • i parlamentariske ordelag

Faste uttrykk

  • parlamentarisk immunitet
    delvis vern mot straffeforfølging som ein parlamentsmedlem har
  • parlamentarisk leiar
    person som leier ei partigruppe i nasjonalforsamlinga
Artikkelside

salssjef

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

øvste leiar for salet i ei verksemd
Artikkelside

rektor

substantiv hankjønn

Uttale

rekˊtor, i fleirtal rekˊtorar; rektoˊrar

Opphav

frå latin ‘styrar’; av regere, jamfør regjere

Tyding og bruk

leiar av skule, høgskule eller universitet
Artikkelside

gruppeleiar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. leiar for ei gruppe
    Døme
    • spør gruppeleiaren din dersom du lurer på noko
  2. leiar for politisk parti i kommunestyre, bystyre eller nasjonalforsamling;
    Døme
    • ho er gruppeleiar og ansvarleg for valkampen
Artikkelside

gruppeførar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

førar for politisk parti i kommunestyre, bystyre eller nasjonalforsamling;
Døme
  • gruppeføraren til Arbeidarpartiet i bystyret
Artikkelside

redaktør

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. øvste leiar for ei avis, eit tidsskrift, ei nettside eller liknande
    Døme
    • ansvarleg redaktør
  2. person som redigerer (visse stofftypar eller teigar i) ei avis, eit vekeblad, eit tidsskrift, eit oppslagsverk eller ein nettstad
Artikkelside
Side 1 av 21