Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
14 treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

signatur

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; jamfør signere

Tyding og bruk

  1. merke, teikn
  2. namnetrekk, underskrift
    Døme
    • setje signaturen sin på kontrakten
  3. særdrag som kjenneteiknar noko eller nokon;
    særpreg
    Døme
    • både tematikken og ordvalet ber den umiskjennelege signaturen til forfattaren
  4. person som skriv i ei avis eller liknande under psevdonym, førebokstavar eller liknande
    Døme
    • signaturen I.S. hadde ein artikkel i avisa i går
Artikkelside

namn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt nafn

Tyding og bruk

  1. ord som noko eller nokon blir kalla med, og som skil ut eit særskilt individ, eksemplar eller liknande frå ei større gruppe (til dømes person- og stadnamn), eller som knyter det nemnde til ei særskild klasse eller eit særskilt slag (til dømes plante- og stoffnamn)
    Døme
    • oppgje namn, adresse og fødselsdato;
    • ein gut med namnet Jacob;
    • familien har to namn i etternamnet sitt;
    • oppgje fullt namn;
    • namnet på gata har eg gløymt;
    • ekspedisjonen gjekk under namnet Apollo 11;
    • byen fekk namn etter grunnleggjaren;
    • hunden lyder namnet Fido;
    • alle klede skal merkjast med namn;
    • set rekninga på namnet til firmaet;
    • reservasjonen vart gjort i namnet til dottera mi
  2. namn (1) eller ord for karakteristikk som nokon eller noko får i tillegg til det eigenlege namnet;
    Døme
    • berre kjærasten brukte det namnet på han
  3. namn (1) i skriftleg form, digitalt eller handskrive, som uttrykk for godkjenning eller autorisasjon;
    Døme
    • setje namnet sitt under eit dokument;
    • namnet hans står på kontrakten, så da er han bindande
  4. Døme
    • forretninga har eit godt namn;
    • miste sitt gode namn og rykte

Faste uttrykk

  • få eit namn
    bli kjend, vidgjeten
    • artisten har fått eit stort namn i utlandet
  • gå under namnet/namn av
    bli kalla
    • det gamle huset gjekk under namnet Meieriet;
    • gitaristen går under namn av Strengen
  • i nokons/nokos namn
    • på vegner av nokon eller noko;
      med den myndigheita som er gjeven av nokon eller noko
      • i kongens namn befaler vi deg;
      • i rettferdas namn;
      • i Guds namn
    • brukt i forsterkande uttrykk
      • men i herrens namn, gjer som eg seier!
  • i namnet
    tilsynelatande;
    på papiret
    • i namnet er ho framleis tilsett
  • kalle/nemne noko ved det rette namnet
    seie rett ut kva ein meiner
    • lat oss kalle fredsplanen ved det rette namnet: ein rein okkupasjon;
    • ho var ikkje redd for å nemne noko ved det rette namnet
  • kjenne nokon/noko på namn
    vite namnet på nokon eller noko, utan å vite mykje om det nemnde
    • eg kjenner henne berre på namn;
    • vi kjenner byen på namn, men er usikre på kor han ligg i verda
  • meir i namnet enn i gagnet
    meir i ord enn i handling
    • vere leiar meir i namnet enn i gagnet
  • namnet skjemmer ingen
    det er ikkje namnet, men handlingane ein gjer, som fører skam med seg
Artikkelside

merke 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt merki; av mark (5

Tyding og bruk

  1. Døme
    • setje eit merke med blyant;
    • lime eit merke på kofferten;
    • gå med merket til foreininga på jakka
  2. Døme
    • utslett er eit merke på visse barnesjukdomar
  3. Døme
    • at gauken gjel, er eit godt merke
  4. Døme
    • feitt set stygge merke på kleda;
    • bere merke etter ei ulykke
  5. Døme
    • vin av godt, gammalt merke

Faste uttrykk

  • bite seg merke i
    feste seg nøye ved (noko)
    • han beit seg merke i ei setning i sakspapira
  • leggje merke til
    bli merksam på;
    anse, akte, observere
    • du legg merke til så mange ting;
    • ein detalj som er verd å leggje merke til
  • setje merke etter seg
    ha varige følgjer;
    ha stor innverknad
Artikkelside

elektronisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller byggjer på elektronikk (3)

Faste uttrykk

  • elektronisk brev
    einskilt dokument eller brev av elektronisk post;
    jamfør e-brev
  • elektronisk databehandling
    eldre nemning for behandling av data med elektroniske hjelpemiddel, særleg datamaskin;
    jamfør EDB
  • elektronisk handel
    handel av produkt eller tenester gjennom elektroniske system som internett;
    jamfør e-handel
  • elektronisk krigføring
    bruk eller øydelegging av mellom anna elektroniske sambandsmiddel i krig
  • elektronisk musikk
    musikk som er framstilt elektronisk;
    elektronika
  • elektronisk post
    system for utveksling av elektroniske dokument, brev og meldingar;
    jamfør e-post
  • elektronisk sigarett
    elektronisk apparat som liknar på ein sigarett til inhalering av fordampa smakstilsett væske som inneheld nikotin;
    jamfør e-sigarett
  • elektronisk signatur
    signering av dokument gjennom elektroniske system som internett;
    jamfør e-signatur
    • juridisk bindande avtalar med elektronisk signatur
  • elektronisk spor
    spor (1, 1) etter elektronisk aktivitet
Artikkelside

tagging

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skanning og tagging av tekst
  2. det å måle tekst, merke eller signatur med spraymåling på vegger, offentleg transportmiddel eller liknande
    Døme
    • ungdomar som driv med ulovleg tagging
  3. noko som er tagga (3
    Døme
    • kommunen bruker store summar på å fjerne tagginga på offentlege stader
Artikkelside

tagge 3

tagga

verb

Uttale

tagˋge eller  tægˋge

Opphav

av engelsk tag; jamfør tagg (2

Tyding og bruk

  1. merkje dataelement med taggar (2;
    knyte ein tagg (2, 2) til nokon eller noko i sosiale medium
    Døme
    • infinitivane er tagga i transkripsjonen;
    • ho tagga meg i eit innlegg
  2. måle tekst, merke eller signatur med spraymåling på vegger, offentleg transportmiddel eller liknande
    Døme
    • tagge på muren med sprittusj;
    • dei hadde tagga full ein heil vegg
Artikkelside

tagg 2

substantiv hankjønn

Uttale

tagg eller  tægg

Opphav

av engelsk tag; same opphav som tagg (1

Tyding og bruk

  2. i IT: merke som identifiserer eller merkjer av dataelement
    Døme
    • setje inn taggar i elektroniske tekster
  3. signatur eller anna merke som er tagga (3
    Døme
    • spraye ein tagg på muren
Artikkelside

signere

signera

verb

Opphav

frå latin, av signum ‘teikn’

Tyding og bruk

  1. skrive under;
    setje namnetrekket sitt på
    Døme
    • brevet var signert av forlagssjefen;
    • forfattaren var til stades og signerte boka si
  2. stadfeste opphav, særleg med signatur, initialar eller liknande
    Døme
    • biletet var signert Harriet Backer;
    • musikken var signert Per Nilsen
  3. skrive kontrakt eller avtale med
    Døme
    • fotballspelaren signerte ein toårskontrakt
Artikkelside

sign.

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for signatur eller signert
Artikkelside

elektronisk signatur

Tyding og bruk

signering av dokument gjennom elektroniske system som internett;
jamfør e-signatur;
Døme
  • juridisk bindande avtalar med elektronisk signatur
Artikkelside
Side 1 av 2