Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 29 oppslagsord

sameine

sameina

verb

Opphav

av eine (

Tyding og bruk

føre, smelte, slå saman i ein heilskap
Døme
- sameine dei beste eigenskapane i dei to artene
- refleksivt: semjast
  få folk til å sameine seg el. sameinast
- i perfektum partisipp:
  Dei sameinte nasjonane – fork. SN
i kjemi: få sams, endra molekylstruktur
Døme
- dei to stoffa sameinte seg til ei ny sambinding
få til å høve i hop
Døme
- prøve å sameine vitskap og kristendom

Artikkelside

polymerisere

polymerisera

verb

Opphav

av polymer (

Tyding og bruk

sameine enkle og mindre molekyl til større molekyleiningar

Artikkelside

naturfilosofi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

del av filosofien som granskar naturvitskaplege grunnomgrep og metodar og freistar å sameine dei naturvitskaplege resultata til eit heilskapssyn på naturen

Artikkelside

kombinere

kombinera

verb

Opphav

seinlatin combinare ‘setje saman parvis’

Tyding og bruk

få til å høve i hop;

binde eller stille saman;

sameine (2)

Døme

kombinere arbeid og studium;
forbikøyring kombinert med høg fart var årsaka til ulykka

brukt som adjektiv
- kombinert undervisning;
- dei har ein kombinert bustad og vekstad

Faste uttrykk

kombinert lønsoppgjer
(samordna) lønsoppgjer som er sett saman med tiltak frå regjeringa

Artikkelside

tankekross

substantiv hankjønn

tankekors

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tanke (, 2) som ikkje så lett lèt seg sameine med fornufta

Døme

skuldlaus liding er ein tankekross for mange kristne

Artikkelside

klasseinteresse

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tilhøve eller sak som har stor verdi for ei viss samfunnsklasse

Døme

sameine dei ulike klasseinteressene i eitt program

Artikkelside

sameining

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å sameine
noko som er sameint
Døme
- diktet er ei sameining av tanke og kjensle

Artikkelside

kople

kopla

verb

Opphav

av lågtysk koppelen; jamfør koppel

Tyding og bruk

binde saman hundar i koppel (1);
setje koppel (2) på hund
feste to eller fleire einskilddelar saman;
binde saman
Døme
- kople saman systema;
- kople til høgtalaren
bringe saman;
sameine
Døme
- dei kopla politikarar og næringsliv
finne samanheng mellom fenomen, hendingar eller personar
Døme
- kople lyd med bokstav
formidle kontakt mellom to personar
Døme
- ho kopla forfattaren med den kjende saksofonisten

Faste uttrykk

kople av
ta pause frå noko;
slappe av
kople av frå kjas og mas i byen
kople frå
bryte sambinding med;
losne frå
kople frå vogna
kople inn
- setje ei eining i samband med ei anna;
  setje i funksjon;
  slå på
  kople inn straumen
- involvere i ei sak eller ein prosess
  politiet er kopla inn
kople om
- endre sambandet mellom delar, gjenstandar eller nettverk
  kople om leidningane
- endre tankemønster eller liknande
  det er ikkje lett å kople om mentalt
kople opp mot
- bringe ei eining i kontakt med ei anna
  høgspentlinjene skal koplast opp mot sjøkabelen
- knyte eit forhold eller ei sak til noko anna
  ulykka vart kopla opp mot alkoholbruken i gjengen
kople opp
setje i drift;
montere
kople opp nytt datautstyr
kople ut
- setje ut av funksjon;
  slå av
  kople ut straumen
- slutte å tenkje på
  no må du prøve å kople ut problema

Artikkelside

konjunktur

substantiv hankjønn

Opphav

av latin conjungere ‘sameine’

Tyding og bruk

økonomisk tilstand og utviklingstendensar i eit eller fleire land, i ein marknad eller i ein bransje;

jamfør høgkonjunktur og lågkonjunktur

Døme

skiftande konjunkturar;
ein periode med dårlege konjunkturar

Artikkelside

junta

substantiv hankjønn

Opphav

frå spansk; av latin jungere ‘sameine’

Tyding og bruk

gruppering (av offiserar) som har teke makta ved eit statskupp
Døme
- ein junta av offiserar og reaksjonære har gjort statskupp
gruppe eller klikk (av mektige personar)
Døme
- ein junta av samfunnstoppar

Artikkelside

Side 1 av 3

Resultat per side: