Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
12 treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

oppslukt

adjektiv

Opphav

av dansk opsluge ‘sluke heilt’

Tyding og bruk

heilt oppteken, innlevd;
gripen
Døme
  • vere heilt oppslukt av arbeidet sitt;
  • vere oppslukt i sorga
Artikkelside

opphengd

adjektiv

Tyding og bruk

som er hengd opp
Døme
  • ein opphengd klesvask;
  • eit opphengt bilete

Faste uttrykk

  • vere opphengd i
    vere oppteken av;
    vere oppslukt av
    • folk er så opphengde i utsjånad
Artikkelside

nase 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt nǫs

Tyding og bruk

  1. lukteorgan i andletet på menneske og hos visse dyr;
    Døme
    • ha krum nase;
    • vere tett i nasen;
    • det lukta så ille at eg måtte halde meg for nasen
  2. evne til å lukte (med nasen);
    Døme
    • hunden har ein skarp nase
  3. i overført tyding: evne til å oppdage eller oppfatte noko;
    Døme
    • ha nase for det som rører seg i tida
  4. framspringande, spiss del av noko som fortel kva retning ein rører seg i
    Døme
    • nasen på eit fly;
    • skipet snudde nasen mot aust;
    • det var på tide å vende nasen heimover

Faste uttrykk

  • bein i nasen
    sterk vilje og evne til å tole motstand
  • bite seg i nasen på
    vere sikker på
  • få lang nase
    bli narra
  • grine på nasen
    vise misnøye
    • ho grein på nasen av det dårlege resultatet;
    • kaffien var kald, og han grein på nasen
  • gå etter nasen
    gå rett fram (utan å vite vegen)
  • gå med nasen i ein klut
    • ha sorg eller kjenne skam
    • vere kraftig forkjølt med rennande nase
      • eg har gått med nasen i ein klut heile jula
  • gå på nasen
    dette framover
  • ikkje sjå lenger enn nasen rekk
    vere kortsynt
  • med nasen i
    heilt oppslukt av, intenst oppteken med
    • sitje med nasen i ei avis;
    • han går konstant med nasen i mobilen
  • nasen i sky/vêret
    brukt om å ha ei overlegen mine eller vere høg på pæra
    • utan eit ord sette ho nasen i sky og gjekk sin veg;
    • sprade forbi alle med nasen i vêret;
    • stikke nasen høgt i sky
  • peike nase av
    setje hendene framfor nasen med fingrane i vêret for å håne nokon
  • pusse nasen
    snyte seg
  • rett framfor/for nasen på nokon
    like framfor nokon
    • ho snappa det siste kakestykket rett framfor nasen på meg;
    • boka låg rett for nasen på han utan at han fann henne
  • rive i nasen
    lukte skarpt
    • lukta av mugg riv i nasen;
    • ei skarp lukt av sprit reiv han i nasen
  • rukke på nasen
    vise misnøye
  • som snytt ut av nasen på
    oppsiktsvekkjande lik
    • den guten er som snytt ut av nasen på far sin
  • stikke nasen fram
    markere seg, bli lagd merke til;
    stikke seg fram
    • takk til alle som våga å stikke nasen fram og skrive under
  • stikke nasen i
    blande seg opp i (noko som ikkje vedkjem ein)
  • ta ved nasen
    narre, snyte (nokon)
Artikkelside

gift 2

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av gifte (3

Tyding og bruk

som har gått inn i, lever i ekteskap;
ektevigd
Døme
  • bli gift med;
  • vere gift med nokon;
  • dei to er gifte

Faste uttrykk

  • gift med jobben
    heilt oppslukt av arbeidet sitt
Artikkelside

vere opphengd i

Tyding og bruk

vere oppteken av;
vere oppslukt av;
Sjå: opphengd
Døme
  • folk er så opphengde i utsjånad
Artikkelside

med nasen i

Tyding og bruk

heilt oppslukt av, intenst oppteken med;
Sjå: nase
Døme
  • sitje med nasen i ei avis;
  • han går konstant med nasen i mobilen
Artikkelside

gift med jobben

Tyding og bruk

heilt oppslukt av arbeidet sitt;
Sjå: gift
Artikkelside

nedgraven

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er graven ned
    Døme
    • ein nedgraven skatt
  2. i overført tyding: oppslukt, gripen
    Døme
    • han har vore nedgraven i arbeid
Artikkelside

ekstase

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘sinnsforvirring, iver’

Tyding og bruk

  1. sterk oppgløding;
    vill glede
    Døme
    • publikum var i ekstase;
    • heile laget var i ekstase etter kampen
  2. tilstand med kjensle av å vere lausriven frå verda, fylt med noko guddommeleg eller heilt oppslukt og omslutta av ein idé
    Døme
    • kome i religiøs ekstase;
    • narkotiske stoff som gjev ekstase
Artikkelside

distré, distre

adjektiv

Uttale

distreˊ

Opphav

frå fransk; av distrahere

Tyding og bruk

det å vere oppslukt av eigne tankar;
Døme
  • distré som ho var, gløymde ho paraplyen sin;
  • han er jo kjend for å vere distré
Artikkelside
Side 1 av 2