Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

materie

substantiv hankjønn

Opphav

av latin materia ‘stoff, emne, vyrke’

Tyding og bruk

  1. stoffleg, fysisk røynd
    Døme
    • ånd og materie
  2. emne, stoff
    Døme
    • ein uhandterleg materie
  3. gul væske frå eit betent sår;

Faste uttrykk

  • i materie
    om bok: som finst i form av prenta ark som ikkje er hefta eller innbundne
Artikkelside

søvn, svevn 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt svefn; jamfør sove

Tyding og bruk

  1. fysisk og mental kviletilstand der ein lukkar auga;
    det å sove (1)
    Døme
    • liggje i djup søvn;
    • få for lite søvn;
    • vekkje nokon av søvnen;
    • bli rykt ut av søvnen av vekkjarklokka;
    • eg må få meg litt søvn
  2. tilstand (hos levande organismar) med nedsett aktivitet, stopp i vekst og nedsette livsfunksjonar;
  3. materie ein får i augekroken når ein søv
    Døme
    • pirke søvnen ut av augekroken

Faste uttrykk

  • evig søvn
    død (1, 1)
    • han fall i evig søvn;
    • ho søver den evige søvnen
  • falle i søvn
    gå frå vaken til sovande tilstand;
    sovne
  • gni søvnen ut av auga
  • i søvne
    medan ein søv;
    i ørska
    • gå i søvne;
    • han går omkring som i søvne
Artikkelside

trekkplaster

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. plaster innsett med stoff som dreg ut materie i byllar
  2. i overført tyding: velkjend og populær skapnad, særleg person, som dreg folk til seg;
    Døme
    • tivoliet er eit trekkplaster for turistar;
    • verdsrekordhaldaren var det store trekkplasteret på stemnet
Artikkelside

verk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt verkr

Tyding og bruk

  1. murrande smerte
    Døme
    • ha verk i kneet
  2. Døme
    • få verk i såret;
    • klemme ut verken
Artikkelside

-yl 1

substantiv inkjekjønn eller hankjønn

Opphav

av gresk hyle ‘tre, materie’

Tyding og bruk

suffiks i nemningar for visse kjemiske stoff;
i ord som akryl
Artikkelside

substans

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin, opphavleg ‘det som står under, ber noko’

Tyding og bruk

  1. i filosofi: det verkelege, konstante;
    indre vesen, kjerne, grunnhått i ein ting
  2. emne, materie, stoff
    Døme
    • kjemisk substans;
    • ein ting med diffus substans
Artikkelside

i materie

Tyding og bruk

om bok: som finst i form av prenta ark som ikkje er hefta eller innbundne;
Sjå: materie
Artikkelside

etyl

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk eter og hyle ‘materie’; jamfør eter og -yl (2

Tyding og bruk

Artikkelside

puss 2

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av latin pus

Tyding og bruk

Artikkelside

material

substantiv hankjønn

Opphav

av seinlatin materialis; jamfør materie

Tyding og bruk

Døme
  • materialen til det nye huset;
  • materialane er av god kvalitet
Artikkelside
Side 1 av 2