Avansert søk

13 treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

intellektuell

adjektiv

Opphav

gjennom fransk intellectuel; frå seinlatin intellectualis

Tyding og bruk

  1. som gjeld intellektet
    Døme
    • intellektuelt arbeid;
    • emosjonell og intellektuell utvikling står sentralt i skulearbeidet
  2. brukt som substantiv: person med høg teoretisk utdanning;
    Døme
    • mange intellektuelle vart talsmenn for regimet

åndsverksemd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

intellektuell verksemd
Døme
  • skapande åndsverksemd

åndsutvikling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. åndeleg, intellektuell utvikling hos ein person
  2. utvikling av åndslivet i eit samfunn

åndsdanning

substantiv hokjønn

Opphav

etter tysk

Tyding og bruk

intellektuell danning

tilfredsstilling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å tilfredsstille eller vere tilfredsstilt;
oppfylling, innfriing
Døme
  • intellektuell tilfredsstilling;
  • seksuell tilfredsstilling

åndshovmod

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

hovmod på grunn av intellektuell gjevnad (2) eller overvurdering av intellektet

begavelse

substantiv hankjønn

Uttale

begaˊvelse

Opphav

frå bokmål

Tyding og bruk

  1. medfødd anlegg;
    Døme
    • ein person med intellektuell begavelse
  2. person med særskilt talent for noko
    Døme
    • han var ein spesiell begavelse

apollinsk

adjektiv

Uttale

apoliˊnsk

Opphav

etter namnet på den greske sol- og kunstguden Apollon

Tyding og bruk

Døme
  • dei argumenterer seg på apollinsk vis fram til ei avgjerd

meritokrati

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå engelsk, av latin meritus ‘fortent’ og -krati; samanheng med meritt

Tyding og bruk

  1. samfunn der makt blir fordelt etter teoretisk utdanning og intelligens;
  2. herskande intellektuell elite

blåstrømpe

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

etter engelsk bluestocking

Tyding og bruk

  1. feminist som høyrer til på den politiske høgresida;
    jamfør raudstrømpe
    Døme
    • blåstrømper som er usamde med feministane på venstresida
  2. nedsetjande: intellektuell kvinne som tonar ned kvinnelege særdrag