Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
19 treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

framdrift

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å drive noko framover
    Døme
    • framdrifta av båten
  2. Døme
    • gje framdrift i arbeidet
  3. gang i arbeid eller liknande
    Døme
    • framdrifta av prosjektet går etter planen
  4. indre trong eller vilje til å kome seg fram;
    Døme
    • han eig ikkje framdrift
Artikkelside

full gass

Tyding og bruk

Sjå: gass
  1. full fart eller framdrift på bil eller anna køyretøy
    Døme
    • han gav full gass ut av rundkøyringa;
    • setje seg på mopeden og gje full gass
  2. maksimal innsats, kraft eller aktivitet
    Døme
    • løparen klinte til med full gass frå starten;
    • ungane gav full gass på leikeplassen
Artikkelside

gass

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk khaos med tydinga ‘luft’, laga av den belgiske fysikaren og kjemikaren J.B. van Helmont, 1580–1644; i tydinga ‘drivstoff’ av engelsk gas, kortform av gasoline ‘bensin’; jamfør kaos

Tyding og bruk

  1. stoff i luftformig aggregattilstand (ved vanleg trykk og temperatur)
    Døme
    • gassar, væsker og faste stoff
  2. brennbart luftformig stoff som mellom anna blir brukt til å skaffe lys og varme
    Døme
    • det stig ein gass opp av jorda;
    • utvinne olje og gass;
    • kondensere til flytande gass
  3. kjemisk våpen
    Døme
    • bruke gass mot demonstrantane
  4. drivstoff i forbrenningsmotor
    Døme
    • gje meir gass på motoren
  5. Døme
    • trø inn gassen

Faste uttrykk

  • full gass
    • full fart eller framdrift på bil eller anna køyretøy
      • han gav full gass ut av rundkøyringa;
      • setje seg på mopeden og gje full gass
    • maksimal innsats, kraft eller aktivitet
      • løparen klinte til med full gass frå starten;
      • ungane gav full gass på leikeplassen
  • gje gass
    • trø ned gasspedalen slik at farten aukar;
      gasse (3, 3)
      • ein må gje litt gass for å få bilen opp bakken
    • setje opp tempoet, yte meir;
      gje jernet (2)
      • laget gav gass i andre omgang
Artikkelside

tempoplan

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tidsskjema for framdrift
Artikkelside

sving

substantiv hankjønn

Opphav

av svinge

Tyding og bruk

  1. rørsle som går i ring eller i boge
    Døme
    • gjere ein sving med armen
  2. bøyg på linje, elv, veg eller liknande;
    Døme
    • vegen har mange brå svingar;
    • køyre ein sving utanom
  3. liten tur eller runde;
    Døme
    • ho gjorde ein sving bortover golvet;
    • han skal ein sving heimom
  4. fart, framdrift
    Døme
    • dei fekk sving på sakene

Faste uttrykk

  • henge med i svingane
    klare å følgje med (i ei utvikling eller i noko som hender);
    henge med
  • i sving
    i aktivitet eller verksemd
    • boka set fantasien i sving;
    • dei er i full sving med oppgåva
Artikkelside

sjumilssteg

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør sjumilsstøvel

Tyding og bruk

rask framdrift
Døme
  • ta eit sjumilssteg mot betre beredskap
Artikkelside

framferd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • framferd og heimferd
  2. måte å gå fram eller te seg på;
    Døme
    • vise god framferd
  3. Døme
    • ha framferd med arbeidet
  4. Døme
    • ikkje ha framferd til noko
Artikkelside

framdriv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

joystick

substantiv hankjønn

Uttale

dsjåiˊstik

Opphav

frå engelsk av joy ‘glede’ og stick ‘stav, stokk’

Tyding og bruk

styrepinne, til dømes for framdrift og retning av teknisk innretning eller for rørsle av bilete på dataskjerm
Døme
  • stille inn mjølkeroboten med joystick
Artikkelside

drive 2

substantiv hankjønn

Uttale

draiv

Opphav

frå engelsk; samanheng med driv (1 og driv (2

Tyding og bruk

  1. kraft som fører til framdrift;
    Døme
    • du må ha ein drive for å halde ut
  2. i idrettar som golf og tennis: langt, kraftig slag
    Døme
    • ho slo ein lang drive
  3. gir (1, 1) ein vanlegvis bruker for å køyre framover i bil med automatgir
    Døme
    • setje bilen i drive
Artikkelside
Side 1 av 2