Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 47 oppslagsord

avkom

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt afkvæmi, afkǿmi

Tyding og bruk

Døme
  • kaninar får mange avkom;
  • skunde seg heim att og sjå etter avkomet

kjøt og blod

Tyding og bruk

eige avkom;
barn;
Sjå: kjøt
Døme
  • ho er mitt eige kjøt og blod

alssvin

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

svin til å ale avkom frå;
alsgris; jamfør alsdyr

alsproduktiv

adjektiv

Tyding og bruk

(om dyr) som får mykje (talrikt) avkom
Døme
  • ein alsproduktiv rase

alsgris

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gris (1, 1) til å ale avkom frå; jamfør alsdyr

alsegg

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør egg (2

Tyding og bruk

i al av fugl: befrukta egg til å ruge avkom av;

mor

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt móðir; jamfør moder

Tyding og bruk

  1. kvinne som har barn
    Døme
    • bli mor til tvillingar;
    • mor og dotter;
    • mora hennar Kari;
    • mor til Kari;
    • vere som ei mor for nokon;
    • mora mi;
    • ho mor er ikkje heime;
    • sjå, mor!
  2. dyr av hokjønn som har avkom
    Døme
    • andungane følgjer mora
  3. (gift) kvinne som styrer eit hushald eller liknande
  4. jamfør moder
    Døme
    • norskfaget er alle fags mor
  5. brukt som førsteledd i samansetningar: livmor;
    i ord som morkake, mormunn

Faste uttrykk

  • be for si sjuke mor
    be for seg sjølv under påskot av å tale for andre
  • inga kjære mor
    inga hjelp i å klage;
    inga bøn, ingen nåde
  • mor Noreg
    Noreg og den norske nasjonen

halvblodshest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

hest som er avkom etter kryssing av fullblodsrase og kaldblodsrase

yngel

substantiv hankjønn

Opphav

av yngle

Tyding og bruk

  1. helst kollektivt: avkom av visse dyr, særleg av mindre arter med talrikt avkom, til dømes fisk
    • fiskeyngel;
    • dei tenkte sleppe yngel i det fisketomme vatnet
  2. òg brukt om einskilt individ:
    • ein stor yngel kan sluke ein mindre
  3. òg kollektivt, nedsetjande om menneske

einboren

adjektiv

Opphav

etter tysk eingeboren, opphavleg av latin unigenitus; av ein (2 og -boren

Tyding og bruk

i bibelspråk, brukt om Jesus: som er einaste avkom
Døme
  • Jesus Kristus, Guds einborne son