Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
20 treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

sjølvvald

adjektiv

Tyding og bruk

som ein sjølv har valt
Døme
  • sjølvvald einsemd;
  • sjølvvald abort;
  • ho heldt prøveførelesing over eit sjølvvalt emne
Artikkelside

sjølvbestemd, sjølvbestemt

adjektiv

Tyding og bruk

som ein sjølv avgjer;
Døme
  • sjølvbestemd abort
Artikkelside

markere

markera

verb

Uttale

markeˊre

Opphav

gjennom fransk, frå germansk; samanheng med merke (1

Tyding og bruk

  1. gjere klart synleg eller kjenneleg;
    vise med teikn;
    Døme
    • markere skiløypa med raude band;
    • vi må markere utgjevinga med ein fest;
    • hunden markerte at han var på sporet
  2. i ballspel: følgje og dekkje opp ein annan spelar
    Døme
    • vi må markere motspelarane på hjørnesparka
  3. vere synleg teikn for;
    stå for;
    Døme
    • dei markerte motviljen sin ved å gå frå møtet;
    • skiltet markerer full stopp;
    • den tyske innmarsjen i Polen markerer byrjinga på den andre verdskrigen

Faste uttrykk

  • markere seg
    vise seg, gjere seg gjeldande, stå fram (offentleg), utmerkje seg
    • han skal alltid markere seg på møta;
    • ho har markert seg som tilhengjar av fri abort
Artikkelside

abort

substantiv hankjønn

Uttale

aborˊt

Opphav

av latin abortus, perfektum partisipp av aboriri ‘fø for tidleg’

Tyding og bruk

  1. det å fø eit foster som ikkje er fullt utvikla og levedyktig
    Døme
    • spontan abort
  2. kunstig framkalla svangerskapsavbrot;
    Døme
    • illegal abort;
    • provosert abort;
    • sjølvvald abort

Faste uttrykk

Artikkelside

vibriose

substantiv hankjønn

Opphav

frå nylatin; jamfør vibrion og -ose (2

Tyding og bruk

  1. bakteriesjukdom hos fisk som fører til auka dødstal
  2. bakteriesjukdom (særleg i kjønnsorgana på storfe) som fører til abort
Artikkelside

svangerskapsavbrot, svangerskapsavbrott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kunstig avbrot av eit svangerskap før fosteret er leveført;
Artikkelside

spontan

adjektiv

Opphav

frå latin, av sponte ‘frivillig’

Tyding og bruk

  1. som ikkje er planlagd;
    brå, uoverlagd
    Døme
    • ein spontan reaksjon;
    • eit spontant utbrot
  2. om person: impulsiv (2)
    Døme
    • ho likte spontane menneske
  3. som hender av seg sjølv
    Døme
    • ein spontan abort
Artikkelside

ta abort

Tyding og bruk

avbryte svangerskap;
Sjå: abort
Artikkelside

markere seg

Tyding og bruk

vise seg, gjere seg gjeldande, stå fram (offentleg), utmerkje seg;
Sjå: markere
Døme
  • han skal alltid markere seg på møta;
  • ho har markert seg som tilhengjar av fri abort
Artikkelside

provosere

provosera

verb

Opphav

av latin provocare ‘kalle fram, øse opp’

Tyding og bruk

  1. få til å hende;
    kalle fram;
    Døme
    • dei provoserte fram eit hastevedtak
    • brukt som adjektiv:
      • provosert abort
  2. uttale eller oppføre seg på ein så utfordrande eller irriterande måte at det kallar fram ein reaksjon frå motparten
    Døme
    • ikkje la deg provosere av han!
    • brukt som adjektiv:
      • avisa fekk reaksjonar frå mange provoserte lesarar;
      • ho vart så provosert at ho slo etter han
Artikkelside
Side 1 av 2