Avansert søk

29 treff

Bokmålsordboka 7 oppslagsord

linn

adjektiv

Opphav

opphavlig ‘bøyelig, som gir etter’, påvirket av norrønt linr ‘mild’

Betydning og bruk

  1. mild;
    lite salt
    Eksempel
    • være linn i smaken;
    • lint vær
  2. brukt som adverb: forsiktig
    Eksempel
    • klappe lint

linne 2

verb

Betydning og bruk

  1. bli mildere, stilne, gi seg
    Eksempel
    • det linner i været nå
  2. svøpe, reive i mykt stoff
    Eksempel
    • ungen ble linnet fra under armene og helt ned til føttene

mild

adjektiv

Opphav

norrønt mildr

Betydning og bruk

  1. som ikke er skarp eller sterk i smak, lukt eller opplevelse;
    behagelig;
    Eksempel
    • osten har en mild smak;
    • mild og hudvennlig såpe;
    • et mildt vaskemiddel som er skånsomt for gulvene;
    • et mildt lys
  2. med moderat kraft eller intensitet;
    Eksempel
    • en mild forkjølelse;
    • et mildt, men bestemt, press;
    • bivirkningene var ganske milde
    • brukt som adverb
      • for å si det mildt var forklaringen lite sannsynlig;
      • du ser mildt sagt trøtt ut
  3. godlynt, vennlig, varsom
    Eksempel
    • være mild i blikket;
    • en mild stemme;
    • bestefar ble straks mildere stemt da barnebarnet løp mot ham
  4. som ikke er svært streng;
    nådig, overbærende
    Eksempel
    • en mild dom;
    • de fikk mild kritikk;
    • et forsøk straffes mildere enn en fullbyrdet forbrytelse
  5. om vær og klima: som ikke er kaldt, men heller ikke særlig varmt
    Eksempel
    • mildt vær;
    • en mild vinter;
    • det er mildt i dag
  6. brukt i utrop
    Eksempel
    • du milde moses!
    • milde måne!
  7. gavmild, raus (2, 1), sjenerøs
    Eksempel
    • milde stiftelser

Faste uttrykk

  • milde gaver
    rause gaver (til veldedige formål)
    • milde gaver fra pengesterke velgjørere

lind

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

norrønt lind; trolig beslektet med linn

Betydning og bruk

løvtre av slekta Tilia med gulhvite, duftende blomster i kvast

linnkoke

verb

Opphav

av linn

Betydning og bruk

koke lite og forsiktig

lindre

verb

Opphav

av tysk lindern; beslektet med linn

Betydning og bruk

gjøre noe mindre plagsomt eller smertefullt;
mildne, lette, dempe
Eksempel
  • lindre smerter;
  • sorgen kunne lindres over tid

lemfeldig

adjektiv

Opphav

trolig av linn og -feldig

Betydning og bruk

Eksempel
  • få en lemfeldig behandling av dommerne;
  • lemfeldig kontroll;
  • lemfeldig sensur

Nynorskordboka 22 oppslagsord

linn

adjektiv

Opphav

opphavleg ‘bøyeleg, som gjev etter’; innverknad frå lin (3

Tyding og bruk

  1. mild;
    lite salt
    Døme
    • linn suppe;
    • linn i smaken
  2. brukt som adverb: forsiktig
    Døme
    • klappe lint
  3. i språkvitskap: med regelviss bøying;
    til skilnad frå sterk (7)
    Døme
    • linne former av adjektiv

Faste uttrykk

  • linn bøying
    i språkvitskap, om verb i germanske språk: bøying med tillagd ending i preteritum; til skilnad frå sterk bøying
  • linne substantiv
    substantiv som endar på trykklett vokal;
    til skilnad frå sterke substantiv
  • linne verb
    i germanske språk: verb som lagar preteritum med bøyingsending;
    til skilnad frå sterke verb

linne 2

linna

verb

Opphav

jamfør norrønt linna, innverknad frå line (3; av linn

Tyding og bruk

  1. bli linn, stilne, gje seg
    Døme
    • det linnar med frosten;
    • hosten linna etter kvart
  2. reive, sveipe inn
    Døme
    • ein død kropp linna inn i kvitt
  3. gjere linn, mjuk;

mild

adjektiv

Opphav

norrønt mildr

Tyding og bruk

  1. som ikkje er skarp eller sterk i smak, lukt eller oppleving;
    behageleg;
    Døme
    • suppa er mild og rund i smaken;
    • ei såpe med mild lukt;
    • eit mildt vaskemiddel;
    • eit mildt lys
  2. med moderat kraft eller intensitet;
    Døme
    • symptoma var milde;
    • tablettane gjev berre milde biverknader
    • brukt som adverb
      • dette var overraskande, for å seie det mildt;
      • du ser mildt sagt trøytt ut
  3. godlynt, venleg, varsam
    Døme
    • vere mild i blikket;
    • han snakka med mild stemme
  4. skånsam, overberande, ikkje streng
    Døme
    • ein mild dom;
    • ho styrte med mild, men bestemt hand
  5. om vêr, klima: som ikkje er kaldt, men heller ikkje særleg varmt
    Døme
    • mildt vêr;
    • ein mild vind
  6. brukt i utrop
    Døme
    • du milde himmel!
    • milde moses!
    • milde måne!
  7. gjevmild, rundhanda, raus (2, 1)
    Døme
    • donasjon frå ei mild stifting

Faste uttrykk

  • milde gåver
    rause gåver (til velgjerdsføremål)
    • vere avhengig av milde gåver frå private

mak 2

adjektiv

Opphav

norrønt makr ‘høveleg, grei’, frå lågtysk; jamfør mak (1

Tyding og bruk

linn, lempeleg
Døme
  • makt vêr

adjektiv

Opphav

norrønt hlær

Tyding og bruk

Døme
  • lætt vêr;
  • han er læ i vêret i dag

lin 3

adjektiv

Opphav

norrønt linr; jamfør linn

Tyding og bruk

mjuk, slak, linn

linne 1

substantiv hokjønn

Opphav

av linn

Tyding og bruk

periode med mildvêr;
Døme
  • det kom ei linne i januar

lind

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lind; truleg samanheng med linn

Tyding og bruk

lauvtre av slekta Tilia med gulkvite, angande blomstrar i kvast

linnkoke

linnkoka

verb

Opphav

av linn

Tyding og bruk

koke svakt eller lite
Døme
  • eg liker best å linnkoke egg

lindre

lindra

verb

Opphav

frå tysk lindern; samanheng med linn

Tyding og bruk

gjere noko mindre ubehageleg eller smertefullt;
mildne, lette, dempe
Døme
  • lindre smertene;
  • nauda var vanskeleg å lindre