Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
84 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

gammelfransk, gammalfransk

substantiv hankjønn eller intetkjønn

Betydning og bruk

fransk språk i eldre tid, særlig før 1300
Artikkelside

Nynorskordboka 83 oppslagsord

gammalfransk, gamalfransk

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

fransk språk i eldre tid, særleg før 1300
Artikkelside

prud

adjektiv

Opphav

norrønt prúðr; frå gammalfransk

Tyding og bruk

vakker, prektig
Artikkelside

romanse

substantiv hankjønn

Uttale

romanˋse eller  romanˋgse

Opphav

av gammalfransk romanz ‘forteljing eller dikt på det romanske folkespråket’

Tyding og bruk

  1. kort, forteljande og stemningsfullt dikt
  2. musikk til romanse (1);
    lyrisk og melodisk musikkstykke
    Døme
    • ein romanse av Schumann;
    • Griegs romansar
  3. romantisk forhold;
    Døme
    • ha ein kort romanse med naboguten
Artikkelside

rokere

rokera

verb

Opphav

frå gammalfransk roc ‘tårn i sjakkspel’, opphavleg frå persisk

Tyding og bruk

strukturere noko på ein ny måte;
flytte, bytte;
jamfør rokade
Artikkelside

stoff

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk og gammalfransk; opphavleg kanskje frå gresk

Tyding og bruk

  1. fysisk materiale;
    Døme
    • eldfast stoff;
    • kjemiske stoff
  2. Døme
    • det er eit godt stoff i dressen;
    • eg skal kjøpe stoff og sy nye puter til sofaen
  3. innhald i til dømes forteljing, artikkel eller vitskapleg arbeid;
    Døme
    • ho har nok stoff til fleire avhandlingar;
    • gå gjennom stoffet saman
  4. Døme
    • det er godt stoff i den jenta
  5. narkotisk middel
    Døme
    • eg mistenkjer at dei bruker stoff;
    • han gjekk på stoff i mange år
  6. botnstoff til fartøy
Artikkelside

tunnel, tunell

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk frå gammalfransk; opphavleg ‘lita tønne’

Tyding og bruk

  1. underjordisk, utgraven passasje i jord eller fjell
    Døme
    • jernbana går i tunnel gjennom Ulriken;
    • elva er lagd i tunnel
  2. hol gang, til dømes i maskin

Faste uttrykk

  • det er lys i enden av tunnelen
    stoda held på å betre seg
  • slå ein tunnel
    • byggje ein tunnel
      • slå ein tunnel gjennom fjellet
    • spele ball eller puck mellom beina på ein motspelar
Artikkelside

trøbbel

substantiv inkjekjønn

Opphav

av engelsk trouble; frå gammalfransk

Tyding og bruk

  1. noko som gjer noko vanskeleg;
    bry (1, vanske, problem
    Døme
    • lage trøbbel for nokon;
    • ha trøbbel med bilen
  2. risikabel eller farleg situasjon
    Døme
    • havne i trøbbel på byen;
    • dei folka betyr trøbbel
Artikkelside

standard 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk; frå gammalfransk estandard ‘fane, rettesnor’

Tyding og bruk

  1. grad av kvalitet;
    Døme
    • eit arbeid med høg fagleg standard;
    • hotellet har låg standard;
    • standarden er høg på epla i år
  2. sett av (vedtekne) spesifikasjonar eller normer for noko;
    mønster, målestokk (2)
    Døme
    • utvikle standardar for leikeplassar;
    • ha ein viss standard å gå ut frå
  3. utstyr eller vare som er det normale eller vanlege;
    Døme
    • kollisjonspute er standard i alle personbilar
Artikkelside

staffere

staffera

verb

Opphav

gjennom lågtysk, frå gammalfransk; av italiensk stoffa ‘stoff’

Tyding og bruk

pryde, stase til, til dømes med målte figurar;
jamfør utstaffere
Artikkelside

tennis

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk; truleg av gammalfransk tenir ‘halde, ta’

Tyding og bruk

spel der deltakarane slår ein ball fram og tilbake med ein racket over eit nett som deler bana i to
Døme
  • profesjonell tennis
Artikkelside