Enkelt søk | Nynorskordboka

Nynorskordboka 1 oppslagsord

adjektiv

norrønt þjokkr, þjukkr, þykkr

om ting, lekam og liknande: med stor omkrins, stort tverrmål, omfangsrik;
om person: feit, før (1, diger, dryg; motsett grann (2, 1) og tynn (1)
Døme
- ein tjukk mann, stolpe;
- ein tjukk planke;
- ei tjukk bok;
- eit tjukt lag måling
- i overført tyding: gravid
  gå tjukk
om hår, planter, tre og liknande: som veks eller står tett saman;
tett
Døme
- tjukt gras, hår;
- midt i tjukke skogen
- i uttrykk:
- halde saman i tjukt og tynt – hjelpe og stø kvarandre utan atterhald
- om skodde, røyk, luft og liknande: ugjennomsiktig, tett;
  tung
  tjukk røyk;
  skodda ligg tjukk som ein graut
- om busetnad, by, del av bygd: som har hus eller gardar tett inntil kvarandre
  midt i tjukke byen;
  midt i tjukke busetnaden
- tjukt av, med (folk, bilar osv.) – fullt opp av, tett med
- om væske, masse: som flyt tungt;
  seig
  tjukk olje;
  blod er tjukkare enn vatn – slektskap har meir å seie enn venskap
om røyst: utydeleg, uklar
Døme
- vere tjukk i mælet
etter engelsk;
om påstand, historie, orsaking eller liknande: som ein må vere naiv eller dum for å tru på
Døme
- nei, den er for tjukk!
nedsetjande;
som substantiv, i bunden form eintal:
Døme
- tjukken – tjukk gut el. mann;
- tjukka – tjukk jente el. kvinne

gå gjennom tjukt og tynt for
forsvare (nokon), tole harde prøvingar for (ein)
ha tjukk hud
vere tjukkhuda
smørje tjukt på
overdrive
tjukk i hovudet
lite oppvakt, dum
tjukk luft
innestengd, kvalm