Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
15 результатів

Словник нюношка 15 oppslagsord

vyrdnad, vørdnad

іменник чоловічий

Походження

av vyrde (2

Значення та вживання

  1. det å setje noko eller nokon høgt;
    Приклад
    • dei har stor vyrdnad for farmora;
    • halde oppe vyrdnaden for målføra
Сторінка статті

gå sin sigersgang

Значення та вживання

vekse i popularitet, utbreiing, vørdnad eller liknande;
Приклад
  • filmen har gått sin sigersgang gjennom landet
Сторінка статті

sigersgang

іменник чоловічий

Значення та вживання

det å feire ein siger eller suksess;
Приклад
  • turneen er ein sigersgang gjennom Europa

Фіксовані вирази

  • gå sin sigersgang
    vekse i popularitet, utbreiing, vørdnad eller liknande
    • filmen har gått sin sigersgang gjennom landet
Сторінка статті

ære 1

іменник жіночий

Походження

seint norrønt æra; frå lågtysk ere

Значення та вживання

  1. vyrdnad, heiderleg omdømme, gjetord, ry, glans, respekt
    Приклад
    • vinne ære
    • i ordtak:
      • når lorten kjem til ære, veit han ikkje korleis han vil vere;
      • kome til (heider og) ære;
      • setje si ære i å gjere det bra
  2. (sterk) ros, høg grad av påskjøning, hylling;
    Приклад
    • dette er til ære for deg
      • æra er lettare gått enn fått;
      • det var ei ære for staden at kongen kom på vitjing;
      • gjere ære på ein – rose, hylle ein;
      • han gjorde oss den æra at han kom;
      • vere all ære verd – fortene ros, vørdnad
  3. noko som heidrar ein, noko som gjev vyrdnad, gjetord
    Приклад
    • det er ikkje stor ære i det;
    • det er inga ære i slikt
  4. kjensle hos det einskilde mennesket av indre verd;
    Приклад
    • ho bar inga ære i seg;
    • dette går på æra mi;
    • gå på æra laus;
    • eit folk utan ære;
    • gå eins ære for nær
    • òg: godt namn og rykte
      • redde æra
    • i høgtideleg lovnad
      • underskrive sjølvmeldinga på ære og samvit
  5. Приклад
    • i tukt og ære;
    • ikkje ha ære i livet
  6. Приклад
    • gjere ein ei ære;
    • den som gjer ei ære, får ei ære att;
    • den eine æra er den andre verd

Фіксовані вирази

  • gjere ære på maten
    vise at ein set pris på maten
  • ha/få æra for
    vere den som fortener ros for (noko)
    • dei frivillige har all æra for framgangen;
    • mor mi skal få mykje av æra for at eg hadde ei så fin barndom
  • vise nokon den siste æra
    vere til stades i gravferda til nokon
Сторінка статті

støv

іменник середній

Походження

lågtysk stof

Значення та вживання

  1. små, lette fjom;
    Приклад
    • tørke støv;
    • langs grusvegane blir det mykje støv;
    • ha ei finstove som berre står og samlar støv;
    • blåse, tørke støvet av – ta fram att (noko som har vore lagt til sides)
  2. fint pulver
    Приклад
    • gullstøv

Фіксовані вирази

  • bøye seg i støvet for
    syne audmjukskap, vørdnad eller liknande for
  • i alders støv
    i alderdomen
Сторінка статті

hovmod

іменник середній

Походження

av lågtysk ho(g)mod ‘høgt huglag’

Значення та вживання

overlegen, arrogant framferd;
overdriven byrgskap;
Приклад
  • han lid av hovmod

Фіксовані вирази

  • hovmod står for fall
    ein som er hovmodig, kan lett miste all makt og vørdnad
Сторінка статті

heilag

прикметник

Походження

norrønt heilagr, opphavleg av eit germansk substantiv haila ‘lykke’, jamfør norrønt heill; samanheng med heil (1

Значення та вживання

  1. som er knytt eller vigd til eller står nær guddomen;
    som er føremål for religiøs vørdnad eller dyrking;
    opphøgd over alt verdsleg;
    Приклад
    • heilage Gud;
    • Den heilage ande;
    • den heilage skrifta;
    • heilage bøker;
    • heilage kyr;
    • Olav den heilage;
    • den heilage Birgitta;
    • stå på heilag grunn;
    • få sjå det heilage landet
  2. verdifull, dyrebar, umisseleg
    Приклад
    • eit heilagt minne
  3. Приклад
    • det er mi heilage overtyding
    • brukt som adverb
      • love noko dyrt og heilagt
  4. Приклад
    • i heilag vreide

Фіксовані вирази

  • det aller heilagaste
    • det inste rommet i Salomos tempel i Jerusalem, der paktas ark stod
    • rom med det mest verdifulle;
      bestestova, kontoret til sjefen eller liknande
      • bli med inn i det aller heilagaste
  • halde heilag
    vie til gudsdyrking;
    syne audmykt framfor
    • halde kviledagen heilag
  • heilag krig
    krig som blir ført av religiøse grunnar
    • kalifen erklærte heilag krig mot dei vantru
Сторінка статті

bøye 3

bøya

дієслово

Походження

norrønt beygja; i tyding 4 samanheng med latin declinare og med same opphav som boge og bug

Значення та вживання

  1. gje boge- eller vinkelform;
    gjere krokete;
    tvinge opp, ned eller til sides
    Приклад
    • bøye jern;
    • bøye greinene til sides;
    • bøy og tøy!
    • bøye seg og ta opp noko;
    • bøye seg i respekt framfor kista
  2. gjere mjuk (4);
    tvinge til å gje seg eller lyde
    Приклад
    • bøye viljen
  3. gjere ein bøyg
    Приклад
    • bøye av frå vegen;
    • bøye unna for eit slag
  4. i språkvitskap: bruke eller rekne opp dei grammatiske formene for eit ord; jamfør deklinere, komparere og konjugere
    Приклад
    • bøye verbet i alle tidene

Фіксовані вирази

  • bøye av
    vike for press
  • bøye kne for
    • knele for
    • vise seg underdanig eller vise respekt for
  • bøye seg
    gje etter, godta;
    audmjuke seg
  • bøye seg i støvet for
    syne audmjukskap, vørdnad eller liknande for
  • bøye under seg
    kue nokon
  • bøye unna
    vike unna for noko som er leitt eller vanskeleg
Сторінка статті

tillit

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt tillit ‘syn, omsyn, vørdnad’; av líta ‘sjå’

Значення та вживання

sterk kjensle av eller tru på at nokon eller noko er til å lite på;
Приклад
  • ha full tillit til nokon;
  • syne tillit;
  • ho takka for tillita;
  • samarbeidet var prega av gjensidig respekt og tillit
Сторінка статті

hovmod står for fall

Значення та вживання

ein som er hovmodig, kan lett miste all makt og vørdnad;
Sjå: hovmod
Сторінка статті
Сторінка 1 з 2