Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

slagsmål

substantiv inkjekjønn

Opphav

av mål (2, 3)

Tyding og bruk

det å slåst, dragast, takast, oftast med tørre nevar
Døme
  • kome, liggje i slagsmål

barke i hop

Tyding og bruk

ryke i slagsmål;
Sjå: barke

bardage

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bardagi

Tyding og bruk

hundeslagsmål

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. slagsmål mellom hundar
  2. i overført tyding: kvast oppgjer;
    Døme
    • eit politisk hundeslagsmål

batteri

substantiv inkjekjønn

Uttale

bateriˊ

Opphav

av fransk , opphavleg ‘slagsmål, kamp’

Tyding og bruk

  1. del av festningsverk med ei viss mengd kanonar som verkar saman
  2. grunneining i artilleriet (som svarer til kompani i andre våpenslag)
  3. (ein nærmare avgrensa del av) fast skyts på eit krigsskip
  4. (gruppe av samankopla) galvanisk(e) element (6) eller akkumulator(ar) som formar om kjemisk energi til elektrisk straum
    Døme
    • batteri til røykvarslaren
  5. slagverkgruppe i eit orkester
  6. del av røyranlegg der væske med til dømes ulik temperatur kjem saman;
  7. i overført tyding: mengd
    Døme
    • eit heilt batteri med tomflasker

Faste uttrykk

  • lade batteria
    samle krefter til ny innsats
    • ein kan knapt tenke seg noko flottare måte å lade batteria på enn skiturar innover fjellet

knivstikkar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som bruker kniv i slagsmål

fylleslagsmål

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

slagsmål i fylla

slåst

verb

Opphav

av slå (2 eigenleg ‘slå kvarandre’

Tyding og bruk

  1. vere i slagsmål;
    Døme
    • dei slost så blodet rann;
    • slåst med ein sjukdomstri med
  2. Døme
    • slåst mot overmakta

Faste uttrykk

  • slåst om
    kappast, kjempe om
    • hundane slost om maten

åtløp, åtlaup

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt athlaup ‘overfall’

Tyding og bruk

  1. trette, slagsmål, med kniv og liknande

berre 4

adverb

Opphav

av berr

Tyding og bruk

  1. ikkje meir eller fleire enn;
    ikkje noko anna enn;
    einast, aleine
    Døme
    • han er berre 10 år gammal;
    • det er ikkje lite berre det;
    • det var berre moro;
    • det er berre eg som kjem;
    • eg har det berre bra
  2. brukt til å uttrykkje atterhald
    Døme
    • ho var flink, ho kunne berre ha vore litt raskare
  3. brukt til å streke under eit vilkår eller ynske
    Døme
    • det skader ikkje å krangle når det berre ikkje kjem til slagsmål;
    • den som berre er dum nok, trur på kva det skal vere;
    • hadde vi berre hatt meir pengar
  4. brukt til å streke under ei oppmoding eller eit påbod:
    Døme
    • berre kom inn!
    • det er berre å forsvinne

Faste uttrykk

  • berre blåbær
    noko som er lite å bry seg om;
    ein bagatell
  • berre ikkje
    så nær som;
    utan (2, 4)
    • alle såg det, berre ikkje han
  • berre sorga
    mislukka, utan lyspunkt
  • berre så vidt
    med svært knapp margin;
    i svært liten grad
    • det var berre så vidt dei greidde seg
  • det skulle berre mangle
    brukt for å uttrykkje at noko er sagt eller gjort med glede eller som noko sjølvsagt
  • ikkje berre berre
    ikkje så heilt lett;
    krevjande