Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

påføre

påføra

verb

Opphav

truleg frå dansk; jamfør føre (4, 1)

Tyding og bruk

  1. vere årsak til;
    gje opphav til
    Døme
    • påføre skade
  2. stryke på
    Døme
    • påføre måling

elektrokonvulsiv terapi

Tyding og bruk

behandling ved å påføre ei kontrollert mengd straum (5) gjennom elektrodar festa på hovudet;
jamfør elektrosjokk;
Døme
  • elektrosjokkterapi blir no kalla elektrokonvulsiv terapi

ekstraskatt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

skatt (1) som kjem i tillegg til det som er venta
Døme
  • påføre innbyggjarane ein ekstraskatt

drype 2

drypa

verb

Tyding og bruk

la falle dropevis;
påføre væske i dropar;
væte med dropar;
Døme
  • drype ei steik;
  • dryp auga to gonger til dagen i tre dagar;
  • ho drypte eit par dropar lavendel i vatnet

gummiere

gummiera

verb

Tyding og bruk

  1. påføre limstoff;
    jamfør gummi (1)
    Døme
    • gummierte frimerke
  2. gje eit lag av gummi (2)
    Døme
    • gummierte klede;
    • gummierte støvlar

elektrokonvulsiv

adjektiv

Faste uttrykk

  • elektrokonvulsiv terapi
    behandling ved å påføre ei kontrollert mengd straum (5) gjennom elektrodar festa på hovudet;
    jamfør elektrosjokk
    • elektrosjokkterapi blir no kalla elektrokonvulsiv terapi

infisere

infisera

verb

Opphav

av latin inficere ‘sulke, forgifte’

Tyding og bruk

  1. innføre eller påføre stoff som framkallar sjukdom eller forureining;
    Døme
    • såret var infisert;
    • gifta infiserer drikkevatnet;
    • viruset infiserte lungene
  2. fylle med negativ eller skadeleg påverknad
    Døme
    • samfunnet var infisert av rasisme;
    • korrupsjonen infiserer heile statsapparatet
  3. Døme
    • programvara infiserer datamaskinen og låser alle filene

øydeleggje, øydelegge

øydeleggja, øydelegga

verb

Opphav

dansk ødelægge, bokmål ødelegge; jamfør norrønt leggja í eyði

Tyding og bruk

  1. gjere til inkjes, gjere ende på, utslette;
    Døme
    • bombinga hadde øydelagt byen heilt
    • ofte i presens partisipp:
      • ein øydeleggjande krig
    • ramponere;
      ska, skamfare
      • øydeleggje egga på kniven;
      • han øydela seg i skogen
  2. påføre sjeleleg skade;
    Døme
    • han kom til å øydeleggje guten med den oppsedinga si
    • òg: ruinere (økonomisk)
    • gjere ende på, spolere (noko verdifullt)
      • øydeleggje venskapen mellom dei;
      • øydeleggje livet sitt med vitlaus framferd;
      • øydeleggje sitt gode namn og rykte
  3. bruke opp, øyde (3, 3);
    sløse bort
    Døme
    • sonen øydela fort det faren hadde spart i hop

Faste uttrykk

  • øydeleggje seg
    arme seg ut

drøype

drøypa

verb

Opphav

norrønt dreypa; av drype (1

Tyding og bruk

la falle dropevis;
væte med dropar;
påføre væske i dropar;
Døme
  • drøype auga;
  • dei drøypte steika;
  • drøyp nokre dropar olivenolje over salaten

traumatisere

traumatisera

verb

Tyding og bruk

påføre trauma
Døme
  • barn og vaksne har vorte traumatiserte av krigshandlingane