Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
98 результатів

Словник нюношка 98 oppslagsord

ikring

прийменник

Значення та вживання

kring (3, omkring
Приклад
  • sjå ikring seg;
  • verda ikring oss;
  • båten var bygd ikring 1850
  • brukt som adverb
    • mange stod ikring;
    • ho gjekk ikring og hjelpte folk
Сторінка статті

tun

іменник середній

Походження

norrønt tún; same opphav som engelsk town ‘by’

Значення та вживання

  1. område mellom og omkring husa på ein gard eller liknande;
    Приклад
    • gå ut på tunet;
    • stå ute på tunet;
    • kome til tuns
  2. stad på ein gard der husa står, til skilnad frå markene ikring
    Приклад
    • gå heim i tunet
  3. samling av hus som høyrer til eitt gardsbruk
    Приклад
    • ein gard med tre tun
  4. samling av bygningar, institusjonar og liknande
Сторінка статті

gå og slenge

Значення та вживання

drive ikring gjerandslaus;
ikkje ha noko å gjere;
Sjå: slenge
Приклад
  • eg er lei av å gå og slenge og ynskjer meg ein jobb
Сторінка статті

slenge 1

slenga

дієслово

Походження

norrønt slyngja og slyngva, same opphav som slyngje (2; truleg innverknad frå slengje

Значення та вживання

  1. henge og svinge att og fram;
    røre seg hit og dit;
    henge laust;
    Приклад
    • glaset stod og slong i vinden
  2. Приклад
    • slenge hit og dit på det glatte føret
  3. Приклад
    • han slong innom av og til
  4. dukke opp;
    finnast
    Приклад
    • det kunne slenge ein turist no og da

Фіксовані вирази

  • gå og slenge
    drive ikring gjerandslaus;
    ikkje ha noko å gjere
    • eg er lei av å gå og slenge og ynskjer meg ein jobb
  • henge og slenge
    dingle laust
    • jakka var så stor at ho berre hang og slong på han
  • liggje og slenge
    liggje uryddig og spreidd
    • papira låg og slong
Сторінка статті

utkik 2, utkikk 2

іменник чоловічий

Походження

frå nederlandsk

Значення та вживання

det å sjå ikring;
speide eller granske for å oppdage noko
Приклад
  • halde utkik frå tårnet;
  • vere på utkik etter ledig husrom
Сторінка статті

småkrek

іменник середній

Значення та вживання

smådyr som kravlar ikring;
Сторінка статті

vidforig, vidforug

прикметник

Походження

jamfør norrønt víðfǫrull; samanheng med fare (2

Значення та вживання

  1. som flakkar vidt ikring
  2. som er mykje føre seg
    Приклад
    • ein vidforig kar
Сторінка статті

samfunnsmedviten, samfunnsmedveten

прикметник

Значення та вживання

medviten om samfunnet ikring seg og sitt eige samfunnsansvar;
Сторінка статті

løpe, laupe

løpa, laupa

дієслово

Походження

norrønt hlaupa

Значення та вживання

  1. fare raskt fram på føtene;
    til skilnad frå gå (1, 1)
    Приклад
    • løpe fort;
    • ho løper til skulen;
    • dei løper om kapp;
    • ho løpte frå dei andre;
    • løpe maraton;
    • løpe ærend
  2. fly ikring;
    reke rundt
    Приклад
    • løpe rundt i bygda
  3. fare sin veg;
    rømme;
    gå frå
    Приклад
    • dei kan ikkje løpe frå ansvaret
  4. om ting, sak, førestilling eller liknande: vere i rørsle;
    endre form;
    gå
    Приклад
    • linjene i biletet løper saman;
    • la tankane løpe
  5. om hodyr, særleg ku: vise brunst (og pare seg)
  6. om mjølk: bli tjukk;

Фіксовані вирази

  • løpe ut
    nå endepunktet;
    gå ut
    • kontrakten har løpt ut
Сторінка статті

ut

прислівник

Походження

norrønt út

Значення та вживання

jamfør ytre, ytst
  1. med retning eller rørsle frå inne i noko
    Приклад
    • gå ut av huset, rommet, senga;
    • ut! – vekk frå rommet (huset, hagen e l)!
    • gå ut på tunet, golvet;
    • gå ut – òg: gå på byen, på restaurantar, i selskap e l;
    • gå ut og inn hos nokon – vere stadig gjest;
    • gå beint, direkte ut (av døra);
    • dette er beint ut uforsvarleg – rett og slett, beintfram;
    • kome seg ut;
    • kome ut for uvêr, vanskar;
    • bryte seg ut av fengslet;
    • sjukdomen, krigen har brote ut;
    • pirke ut ei flis;
    • renne ut vatnet;
    • sjå ut (av vindauget);
    • husværet vender ut mot gata;
    • snu vranga ut;
    • døra slår ut
  2. frå eins rådvelde
    Приклад
    • låne ut pengar;
    • måtte ut med pengane, opplysningane;
    • ut med språket! – sei det du veit el. meiner!
  3. frå ei mengd, eit forråd, eit materiale, ei samling, ein krins
    Приклад
    • ta ut, velje ut, plukke ut varer, kandidatar;
    • ta ut (varer) – òg: borge;
    • ta ut reservar, krefter;
    • skjere ut (figurar) i tre;
    • ein ring ut av gull /;
    • det kom ingenting ut av møtet;
    • få mykje ut av lite;
    • skilje, merkje seg ut (frå andre);
    • bryte ut (av miljøet);
    • trekkje, melde seg ut (av laget)
  4. frå eit sentrum, ein opphavsstad
    Приклад
    • det veks ut greiner frå stamma;
    • neset stikk ut i sjøen;
    • rette ut handa;
    • sende ut varsel;
    • gje ut bøker;
    • gå ut frå (eit startpunkt, ein føresetnad);
    • fare, flytte ut (frå heimen, landet);
    • kome seg ut (i verda);
    • føre ut varer
  5. frå det indre av landet, mot sjøen eller havet
    Приклад
    • ut mot fjorden;
    • segle ut sundet;
    • reise ut på øyane;
    • fare lenger ut i dalen
  6. til større vidd eller mengd
    Приклад
    • breie, tøye, strekkje, vide ut sokken, området sitt;
    • sy ut buksa
  7. fram, framover, vidare (særleg i tid)
    Приклад
    • setje ut, skyte ut fristen;
    • forlengje avtala ut over 1. mai;
    • gå ut over mandatet sitt;
    • det dreg ut med avtala – tek tid;
    • kom (lenger) ut i veka;
    • det lid ut på dagen, hausten
  8. over det heile, utover, ikring på;
    Приклад
    • skitne ut kleda;
    • molde, snøe seg ut;
    • rote ut (i) papira;
    • skjemme ut noko(n);
    • det går ut over meg
  9. til fullføring, til endes, heilt, ferdig
    Приклад
    • lese ut boka;
    • kvile, sove ut;
    • gråte ut;
    • drikke ut – tømme glaset e l;
    • la meg få snakke ut – ferdig;
    • snakke ut med kvarandre – seie frå om alt;
    • fylle ut eit skjema;
    • slite ut kleda;
    • det er fullt ut forståeleg – heilt;
    • møtet varte dagen ut;
    • halde ut;
    • kome uheldig ut;
    • kome ut på eitt – vere hipp som happ;
    • kjenne nokon ut og inn – svært godt
  10. til inkjes, bort
    Приклад
    • slokne ut;
    • døy ut;
    • sløkkje, blåse, stryke, tørke ut noko;
    • kutte ut (sambandet, røyken)
  11. i stand, ferdig
    Приклад
    • bu ut, ruste ut eit skip, ein hær;
    • niste ut ein ferdamann;
    • ferde ut eit dokument
  12. i det ytre
    Приклад
    • dette ser, høyrest, kjennest rart ut;
    • det ser ut til å bli regn;
    • han ser godt ut – har god og sunn utsjånad

Фіксовані вирази

  • dag ut og dag inn
    svært lenge;
    støtt
  • leggje seg ut
    leggje på seg
  • liggje rett ut
    vere utstrekt; utmødd; hjelpelaus (på grunn av sjukdom)
  • rase ut
    gje uttrykk for sinnet sitt til det er over
  • vite korkje ut eller inn
    ikkje sjå nokon utveg
Сторінка статті