Avansert søk

34 treff

Nynorskordboka 34 oppslagsord

grøft

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt grǫptr; samanheng med grave (2

Tyding og bruk

graven (open eller attfylt) renne i jorda til å leie bort vatn eller leggje ned røyr, kablar eller liknande
Døme
  • grave ei grøft;
  • ei open grøft

Faste uttrykk

  • i grøfta
    • utfor vegen
      • bilen køyrde i grøfta
    • inn i ein destruktiv tilstand
      • køyre forretninga i grøfta;
      • prosjektet enda i grøfta

grøfte

grøfta

verb

Tyding og bruk

Døme
  • her må vi grøfte;
  • grøfte ei myr

oppkaste

oppkasta

verb

Tyding og bruk

  1. utnemne
    Døme
    • oppkaste seg til domar over nokon
  2. brukt som adjektiv: gravd opp
    Døme
    • ei oppkasta grøft

grave ut

Tyding og bruk

Sjå: grave
  1. få fram frå jord eller anna som dekkjer
    Døme
    • Osebergskipet vart grave ut i 1904
  2. lage fordjuping, grøft eller liknande ved å fjerne jord
    Døme
    • grave ut tomta;
    • elva grev ut jorda

kaste opp

Tyding og bruk

Sjå: kaste
  1. grave ut
    Døme
    • kaste opp ei grøft
  2. brekke seg
    Døme
    • han var så nervøs at han kasta opp på scena

i grøfta

Tyding og bruk

køyre utfor vegen; mislykkast, gå fallitt;
Sjå: grøft

renne 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt renna

Tyding og bruk

  1. lang, smal fordjuping som samlar og leier bort vatn eller anna væske;
    grøft, avløp
    Døme
    • føre vatnet inn i renna og fram mot vasshjulet
  2. lang, smal fordjuping i jordyta (undersjøisk eller på land)
    Døme
    • renner i åkeren
  3. lei for båt
  4. Døme
    • ei renne i isen

sidegrøft

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

grøft som munnar ut i ei større grøft

spade 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt (jarn)spaði; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. reiskap til å grave, moke med, samansett av eit blad (2) og eit skaft
    Døme
    • grøftespade;
    • stikkspade;
    • grave ei grøft med hakke og spade
  2. mengd som går på ein spade (1, 1)
    Døme
    • ein spade sand
  3. reiskap med blad (2) og skaft som liknar ein spade (1, 1)
    Døme
    • kakespade;
    • smørspade

Faste uttrykk

  • kalle ein spade for ein spade
    nemne noko med rette namnet

greft

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt greft; av grave (2

Tyding og bruk