Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 27 oppslagsord

gløgg 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå svensk; samanheng med glø

Tyding og bruk

varm drikk av raudvin, brennevin eller vatn tilsett sukker, krydder, rosiner og mandlar som ein drikk i jula
Artikkelside

gløgg 2

adjektiv

Opphav

norrønt gløggr

Tyding og bruk

  1. skarp og snar til å tenkje og forstå;
    skarp, intelligent, lærenem
    Døme
    • gløgge elevar
  2. Døme
    • ei gløgg vekt
  3. Døme
    • kom inn, ikkje ver gløgg!
Artikkelside

skarp 2

adjektiv

Opphav

norrønt skarpr

Tyding og bruk

  1. som skjer godt;
    med kvass kant eller spiss
    Døme
    • ein skarp kniv;
    • skarpe klør
  2. spiss, brå
    Døme
    • eit skarpt hjørne;
    • ein skarp sving
  3. klar og tydeleg;
    Døme
    • skarpe andletsdrag;
    • eit skarpt fotografi;
    • dra ei skarp grense
  4. om luft, lukt, lyd eller lys: bitande, stikkande;
    gjennomtrengjande;
    blendane, sterk;
    Døme
    • skarp vårluft;
    • ein ost med skarp lukt;
    • ho hadde ei skarp røyst;
    • ein morgon med skarpt lys
  5. om jord: full av sand og stein;
    Døme
    • ein furumo med skarp jord
  6. om sans eller sanseorgan: som oppfattar klart;
    god
    Døme
    • ha skarpt syn;
    • ha eit skarpt øyre
  7. rask i tanke og oppfatning;
    gløgg, intelligent
    Døme
    • dei skarpaste forskarane
  8. hard, streng, nådelaus;
    Døme
    • få skarp kritikk;
    • gje ei skarp irettesetjing;
    • vere under skarpt oppsyn;
    • det vart ei skarp tevling
    • brukt som adverb:
      • sjå skarpt på nokon
  9. som har prosjektil
    Døme
    • skarpe skot
    • brukt som substantiv:
      • skyte med skarpt
  10. kvikk, rask
    Døme
    • det gjekk i skarpt trav

Faste uttrykk

  • ein skarp ein
    dram med sterkt brennevin
    • ta seg ein skarp ein
  • gjere det skarpt
    prestere svært godt
    • han gjorde det skarpt til eksamen
  • ikkje den skarpaste kniven i skuffa
    ikkje blant dei klokaste;
    mindre intelligent
  • skarp tunge
    krass og direkte måte å snakke på
    • ein forfattar med skarp tunge og ein kvass penn
  • skarpt føre
    skiføre med hard, grovkorna snø
Artikkelside

skarpsindig

adjektiv

Opphav

frå dansk, etter tysk

Tyding og bruk

  1. som tenkjer klart og skarpt;
    Døme
    • ein skarpsindig fyr
  2. som er resultatet av klar og skarp tenking;
    Døme
    • ei skarpsindig innretning
Artikkelside

gløggtenkt

adjektiv

Tyding og bruk

Artikkelside

glup 2

adjektiv

Opphav

av glup (1 og glupe

Tyding og bruk

  1. framifrå, flink, gløgg, smart
    Døme
    • glupe elevar;
    • vere glup i engelsk;
    • dei fekk ein glup idé
Artikkelside

gløgging

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gløgg (2 person;
smarting, skarping
Artikkelside

gløggskap

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å vere gløgg (2
Døme
  • ho viser stor gløggskap
Artikkelside

oppegåande

adjektiv

Opphav

av oppe (1 og gå (1

Tyding og bruk

  1. som ikkje er sengeliggjande
    Døme
    • pasienten er oppegåande
  2. Døme
    • vere fagleg oppegåande
Artikkelside

oppfinnsam

adjektiv

Tyding og bruk

gløgg til å finne på;
iderik, rådsnar
Døme
  • vere oppfinnsam og snartenkt
Artikkelside
Side 1 av 3