Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
66 результатів

Словник нюношка 66 oppslagsord

bøn, bønn

іменник жіночий

Походження

norrønt bón, bǿn; samanheng med gresk phone ‘røyst’

Значення та вживання

  1. det å be (1, 1) om noko;
    sterk oppmoding
    Приклад
    • bere fram ei bøn;
    • ei bøn om hjelp;
    • det er inga bøn, ein må stå opp når vekkjarklokka ringjer
  2. påkalling av ei guddomleg makt anten ved hjelp av faste formular eller eigne ord
    Приклад
    • sende ei stille bøn til Gud;
    • bøn og meditasjon;
    • falde hendene og be ei bøn om kvelden før ein sovnar
  3. Приклад
    • sverje ei stygg bøn

Фіксовані вирази

  • Herrens bøn
    bøn som Jesus, etter Det nye testamentet, lærte læresveinane å be;
    Fadervår
Сторінка статті

seie fram

Значення та вживання

presentere eit dikt, ein bøn eller liknande utanåt;
Sjå: seie
Приклад
  • seie fram eit dikt
Сторінка статті

seie

seia

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt segja

Значення та вживання

  1. uttrykkje med ord eller tale;
    Приклад
    • ho seier at det regnar;
    • vil du seie noko?
    • han sa god natt;
    • ho har ikkje sagt eit ord i heile dag
  2. fortelje;
    Приклад
    • folk seier han drikk;
    • ikkje sei det til nokon;
    • dei seier at det spøkjer her;
    • kan du seie at eg kjem for seint i dag?
  3. bety
    Приклад
    • kva vil kunstnaren seie med dette verket?
    • dette sa meg ingenting
  4. gje ei personleg fråsegn;
    hevde, meine
    Приклад
    • kva seier du til dette?
    • eg kan ikkje seie eg liker det;
    • kva vil folk seie?
  5. avtale (2, 1), fastsetje
    Приклад
    • så seier vi 1500 kr for arbeidet;
    • lat oss seie det slik
  6. gje lyd;
    sende ut lyd
    Приклад
    • bang, sa geværet;
    • grisen seier nøff
  7. spå;
    varsle
    Приклад
    • det gjekk som han sa;
    • var det ikkje det eg sa!
    • det er ikkje godt å seie kva ho meiner

Фіксовані вирази

  • det vil seie
    med andre ord;
    det inneber;
    forkorta dvs.
    • eg kan ikkje, det vil seie at du må dra;
    • vil det seie at du er usamd?
  • du kan så seie
    det har du rett i
  • for å seie det med
    for å sitere
    • for å seie det med Ibsen: «Evig eies kun det tapte!»
  • ha noko å seie
    ha innverknad, vere viktig
    • alder har ikkje noko å seie i denne samanhengen;
    • det er ho som har noko å seie i denne bygda
  • lettare sagt enn gjort
    vanskelegare å gjere enn det ser ut til
    • å skrive ei bok er lettare sagt enn gjort
  • seie av
    fortelje, melde;
    varsle noko
    • du får seie av når du vil gå
  • seie fram
    presentere eit dikt, ein bøn eller liknande utanåt;
    deklamere (1)
    • seie fram eit dikt
  • seie frå
    gje beskjed om;
    fortelje til nokon
    • har du sagt frå om møtet i morgon?
    • eg seier frå når eg går
  • seie frå seg
    gje (munnleg) avkall på
    • eg seier frå meg stillinga mi som ordførar
  • seie føre
    rettleie, lære;
    instruere
    • ho sa føre korleis dei skulle gjere oppgåva
  • seie ja
    vere samd, godkjenne
  • seie opp
    • avsetje ein arbeidstakar frå ei stilling
      • verksemda måtte seie opp halvparten av arbeidstakarane
    • gje beskjed om at ein avsluttar eit arbeidsforhold
      • eg har sagt opp jobben min
    • avslutte eller avbestille eit abonnement, ein kontrakt eller liknande
      • ho sa opp avisa
  • seie på
    innvende mot;
    kritisere, utsetje på
    • kvaliteten var det ingenting å seie på;
    • ho hadde lite å seie på innsatsen;
    • denne oppgåva var det mykje å seie på!
  • seie til
    gje beskjed om;
    fortelje, melde;
    seie frå
    • du må seie til kor du går
  • som sagt
    brukt for å referere til eller oppsummere noko som har blitt sagt tidlegare
    • som sagt kan vi tene mykje pengar på denne måten;
    • eg har, som sagt, nett flytta
  • som sagt, så gjort
    slik det vart planlagt eller avtalt, vart det også utført, ofte raskt og effektivt
  • stutt/kort sagt
    i samandrag;
    med få ord
    • stutt sagt er det ein dårleg idé;
    • vi må kort sagt bry oss meir om kvarandre
  • så å seie
    nesten;
    bortimot
    • snøen er så å seie heilt borte
Сторінка статті

bønskrift, bønnskrift

іменник середній або жіночий

Походження

jamfør skrift (2

Значення та вживання

skriftleg bøn om noko (særleg til styresmaktene);
Приклад
  • bønskrift til Kongen
Сторінка статті

bønesamling, bønnesamling

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. bok eller skrift (2 som inneheld bøner
  2. samling til bøn;
Сторінка статті

bønedag, bønnedag

іменник чоловічий

Значення та вживання

Фіксовані вирази

  • bots- og bønedag
    kyrkjeleg heilagdag vigd til syndsvedkjenning og bøn, i Noreg siste søndagen i oktober
Сторінка статті

stum

прикметник

Походження

frå lågtysk; samanheng med stamme (3

Значення та вживання

  1. som ikkje har taleevne
    Приклад
    • vere fødd stum
  2. som ikkje kan snakke på grunn av sterke kjensler
    Приклад
    • bli stum av undring
  3. utan lyd;
    Приклад
    • radioen vart stum
  4. som blir uttrykt utan ord
    Приклад
    • det låg ei stum bøn i auga hennar;
    • stum sorg
  5. som ikkje blir uttalt
    Приклад
    • 't' er stum i ‘det’

Фіксовані вирази

  • stum som ein østers
    uvillig til å snakke;
    heilt tagal
Сторінка статті

still 2

прикметник

Походження

samanheng med stall; same opphav som stille (3

Значення та вживання

  1. som er i ro;
    kvilande, roleg
    Приклад
    • sitje stiv og still;
    • fjorden låg stavande still – blikstill;
    • no står det heilt stilt for meg – no greier eg ikkje å tenkje klart, å kome på det
    • i superlativ:
      • stillaste vatnet har djupaste grunnen – den som seier lite, kan ofte vere den mest djuptenkte el. ha mykje løynt i seg
  2. utan bråk, larm, uro;
    Приклад
    • elva rann still el. stilt;
    • ein still og fredeleg stad;
    • gå stilt i trappa;
    • det var heilt stilt i huset
    • blyg
      • han er så still og smålåten
    • tagal
      • ho er så still og alvorleg;
      • teie still el. stilt – slutte å snakke;
      • still bøn

Фіксовані вирази

  • den stille veka
    veka frå palmesøndag til og med påskeaftan (da musikk og andre teikn på glede var borte frå gudstenesta i eldre tid)
  • gå stilt i dørene
    fare varsamt fram
  • i det stille
    i løynd
  • still mobilisering
    mobilisering utan offentleg kunngjering
Сторінка статті

mor

іменник жіночий

Походження

norrønt móðir; jamfør moder

Значення та вживання

  1. kvinne som har barn
    Приклад
    • bli mor til tvillingar;
    • mor og dotter;
    • mora hennar Kari;
    • mor til Kari;
    • vere som ei mor for nokon;
    • mora mi;
    • ho mor er ikkje heime;
    • sjå, mor!
  2. dyr av hokjønn som har avkom
    Приклад
    • andungane følgjer mora
  3. (gift) kvinne som styrer eit hushald eller liknande
  4. jamfør moder
    Приклад
    • norskfaget er alle fags mor
  5. brukt som førsteledd i samansetningar: livmor;
    i ord som morkake, mormunn

Фіксовані вирази

  • be for si sjuke mor
    be for seg sjølv under påskot av å tale for andre
  • inga kjære mor
    inga hjelp i å klage;
    inga bøn, ingen nåde
  • mor Noreg
    Noreg og den norske nasjonen
Сторінка статті

mase

masa

дієслово
розділений інфінітив: -a

Значення та вживання

  1. Приклад
    • mase med matlaging heile dagen
  2. formane tidt og ofte;
    kome med inntrengjande ynske, bøn eller liknande;
    Приклад
    • ho masa på dei for å få dei til å vere stille;
    • barna masar om søtsaker;
    • dei masa seg til å få vere lenge oppe
  3. Приклад
    • nei, no har vi sete her og masa alt for lenge

Фіксовані вирази

  • mase seg ut
    trøytte seg ut
Сторінка статті