Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
52 результатів

Словник нюношка 52 oppslagsord

tittel

іменник чоловічий

Походження

norrønt titull; av latin titulus, opphavleg ‘innskrift, påskrift’

Значення та вживання

  1. namn eller overskrift som kort gjev eller symboliserer innhaldet av ein tekst, bilete eller liknande
    Приклад
    • stykket har ein ironisk tittel;
    • kva var tittelen på boka?
  2. nemning for den stillinga eller rangen ein person har
    Приклад
    • ein fin tittel;
    • ha tittelen greve;
    • ein beskytta tittel
  3. nemning for meister innanfor ei idrettsgrein
    Приклад
    • forsvare tittelen frå i fjor
Сторінка статті

mygg 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt mý; samanheng med my (1

Значення та вживання

insekt som høyrer til ein underorden av tovenger som har følehorn med minst seks ledd
Приклад
  • varme stader har fleire myggar som spreier sjukdomen
  • brukt i ikkje-teljeleg tyding:
    • det er meir mygg i år enn det var i fjor;
    • når sola går ned, kjem myggen i hopetal;
    • myggen bit
Сторінка статті

tene inn

Значення та вживання

få inn tilsvarande pengesum som ein har tapt eller brukt på å kjøpe noko;
Sjå: tene
Приклад
  • investeringa tener inn seg sjølv;
  • prøve å tene inn att underskotet frå i fjor
Сторінка статті

tene 1

tena

дієслово

Походження

norrønt þjóna, þéna

Значення та вживання

  1. få pengar for utført arbeid
    Приклад
    • tene pengar sjølv;
    • ho tener gode pengar;
    • tene 500 000 kr i året
  2. vere tilsett hos;
    ha stilling
    Приклад
    • tene som hushjelp;
    • han hadde tent familien i mange år
  3. stille seg eller stå til rådvelde for;
    vie seg til
    Приклад
    • tene fedrelandet;
    • tene Herren;
    • tene ei god sak
  4. vere til hensikt for;
    Приклад
    • dette tener best dei norske interessene;
    • organisasjonen tener sosiale føremål

Фіксовані вирази

  • sjå seg tent med
    sjå fordelen av
    • dei ser seg tente med å bryte samarbeidet
  • tene feitt
    få stor avkastning
    • selskapet tener feitt på dei høge prisane
  • tene inn
    få inn tilsvarande pengesum som ein har tapt eller brukt på å kjøpe noko
    • investeringa tener inn seg sjølv;
    • prøve å tene inn att underskotet frå i fjor
  • tene på
    • ha økonomisk utbyte av
      • butikken tente på å utvide vareutvalet
    • ha føremon av
      • dei vil tene på å tenkje seg om fleire gonger
  • tene seg opp
    samle opp pengar
    • tene seg opp nokre kroner før ferien
  • tene seg rik på
    få ein stor formue gjennom
    • tene seg rik på aksjar
  • tene som
    fungere som
    • andre land kan tene som døme;
    • steinar tener som stolar
  • tene til
    • gjere nytte som;
      fungere som
      • bussen tener til erstatning for toget
    • vere godt for;
      ha til hensikt
      • kva skal det heile tene til?
  • tene til livets opphald
    forsørgje seg
    • det er berre så vidt dei tener til livets opphald;
    • tene til livets opphald i helsetenesten
  • vere tent med
    ha nytte, fordel av
    • alle er tente med å få ei ny løysing;
    • arbeidarane er ikkje tente med vanstyre
Сторінка статті

tangere

tangera

дієслово

Походження

frå latin ‘røre ved’

Значення та вживання

  1. kome nær eller røre ved i eitt punkt
    Приклад
    • linja tangerer kurva;
    • vegtraseen tangerer eigedomen
  2. kome inn på;
    Приклад
    • dei tangerte problemet
  3. kome likt med;
    oppnå same resultat som
    Приклад
    • tangere rekorden;
    • tangere salstala frå i fjor
Сторінка статті

utgitt

прикметник

Значення та вживання

som er publisert;
jamfør gje ut
Сторінка статті

rydje

rydja

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt ryðja ‘tømme, reinske’

Значення та вживання

  1. setje ting på plass;
    gjere ryddig;
    ordne;
    Приклад
    • vi ryd av bordet;
    • han har rudd på rommet sitt
  2. bryte (opp), planere og fjerne noko for å gje plass til dyrking, veg eller liknande;
    Приклад
    • rydje ny jord;
    • dei rudde her i fjor
  3. fjerne eller reinske vekk;
    drive vekk;
    Приклад
    • rydje bedet for ugras;
    • politiet ryd plassen for folk

Фіксовані вирази

  • rydje opp i
    få orden på
    • vi må rydje opp i ukulturen i fotballen;
    • han ryd opp i rekneskapen
  • rydje opp i eige hus
    få orden på sine eigne saker
  • rydje or vegen
    • drepe nokon
      • mafiaen rudde motstandarane or vegen
    • fjerne heilt
      • alle usemjene er rudde or vegen
  • rydje ut
    fjerne heilt frå;
    tømme
    • vi rudde ut av hybelen;
    • rydje ut av oppvaskmaskina;
    • rydje ut jula
  • rydje veg
    • leggje til rette for nokon eller noko;
      gjere klart for nokon eller noko
      • dette vil rydje veg for ei løysing;
      • bandet rudde vegen for fleire nye band
    • lage løype eller rom slik at nokon eller noko kan flytte seg
      • ryd veg for statsministeren!
      • dei rudde veg for bussen
    • bryte opp og planere jord for å lage veg
  • rydje vekk all tvil
    fjerne all tvil og uvisse
    • lova vil rydje vekk all tvil;
    • testamentet rudde all tvil or vegen
Сторінка статті

år 3

іменник середній

Походження

norrønt ár

Значення та вживання

  1. tidsrom som om lag svarer til krinsløpet til jorda rundt sola, tidsrom på 365 dagar (i skotår 366 dagar), rekna frå nyttår til nyttår;
    Приклад
    • året er inndelt i tolv månader;
    • i byrjinga av året;
    • vente til neste år;
    • i året 2024;
    • tene 700 000 i året;
    • modellen er ny av året;
    • produksjonen har synt ei auke dette året
  2. tidsrom på tolv månader (brukt som mål for tid og alder)
    Приклад
    • ho er 20 år gammal;
    • han vart verande der eit heilt år;
    • det er to år til ho skal gå av;
    • det er mange år sidan vi såg kvarandre;
    • eit par års tid;
    • gjennom åra;
    • i unge år;
    • ein blir eldre for kvart år som går
  3. år (3, 1) med omsyn til avling, verksemd eller visse naturfenomen
    Приклад
    • eit godt år for jordbruket
  4. tid innanfor eit tidsrom på tolv månader da ei viss verksemd er i gang;
    jamfør skuleår (1)

Фіксовані вирази

  • dra på åra
  • fylle år
    ha fødselsdag
  • førre året
    året som var;
    i fjor;
    forkorta f.å.
    • ein liten nedgang samanlikna med førre året
  • i år
    dette kalenderåret
    • han blir sju år i år
  • med åra
    etter som åra går;
    med alderen
    • bli klokere med åra;
    • ein blir ikkje yngre med åra
  • oppe i åra
    forholdsvis gammal
  • til års
    • oppe i årene;
      eldre, gammal
      • han er noko til års;
      • ein noko til års komen mann
    • til neste år
      • allereie til års kan de skje
  • år etter år
    i mange år;
    i årevis
  • år og dag
    lang tid
    • det er år og dag sidan eg såg han
  • år om anna
    eit og anna år
  • år ut og år inn
    i mange år
  • året rundt
    heile året
Сторінка статті

vår 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt vár n

Значення та вживання

  1. i kvardagsmål: årstid som lagar overgangen frå vinter til sommar og jamnast femner om månadene mars, april og mai
    Приклад
    • sein, tidleg vår;
    • i fjor vår;
    • til våren;
    • lengte etter våren;
    • det gjekk både vinter og vår – svært lang tid
  2. i astronomi: tid frå vårjamdøger til sommarsolsnu
  3. i meteorologi: tidsrom da middeltemperaturen ligg mellom 0 og 10 °C

Фіксовані вирази

  • i vår
    våren ein er inne i (eller som nyleg har vore)
    • ho skal konfirmere seg i vår
Сторінка статті

visst 1

прислівник

Походження

nøytrum av viss (1

Значення та вживання

  1. brukt trykktungt: heilt sikkert;
    tvillaust
    Приклад
    • visst er det sant;
    • visst har vi hatt mykje å gjere;
    • ja visst!
    • jau visst!
    • nei visst!
  2. brukt trykklett: sannsynlegvis, truleg, visstnok
    Приклад
    • det er visst sant;
    • det var visst i fjor
  3. brukt trykklett i ironiske utsegn
    Приклад
    • dei meinte visst at dei snakka norsk
  4. brukt trykklett om noko ein nett er vorten merksam på
    Приклад
    • det har visst begynt å regne;
    • dagsformen er visst ikkje på topp

Фіксовані вирази

  • så visst
    utan tvil;
    visseleg
    • han er så visst ingen svindlar;
    • så visst eg vil ta ein kaffi
Сторінка статті
Сторінка 1 з 6