Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
41 результатів

Словник нюношка 41 oppslagsord

edderkopp

іменник чоловічий

Походження

av dansk edder ‘eiter’ og kop ‘noko tjukt, oppsvulma’

Значення та вживання

  1. leddyr av ordenen Araneae der hovudet har vakse saman med brystet, og der bakkroppen er skild frå resten av kroppen med ei djup innsnøring;
    Приклад
    • ha angst for edderkoppar;
    • bli biten av ein giftig edderkopp
  2. i overført tyding: nokon som styrer eit nettverk av andre menneske i det skjulte
    Приклад
    • ho er sjølve edderkoppen i systemet;
    • han var edderkoppen i eit internasjonalt terrornettverk
Сторінка статті

slegen

прикметник

Походження

av slå (2

Значення та вживання

som er sett ut av spel;
overvelda;
Приклад
  • han har vorte ein slegen mann;
  • dei slegne motstandarane;
  • eg vart slegen av angst;
  • dei vart slegne av undring
Сторінка статті

fri 2

прикметник

Походження

av lågtysk vri

Значення та вживання

  1. om person, stat eller styre: som har eller gjev fulle politiske rettar
    Приклад
    • frie borgarar;
    • innbyggjarane er frie;
    • landet har ein fri riksskipnad;
    • den frie verda;
    • frie val
  2. politisk sjølvstyrt;
    uavhengig
    Приклад
    • eit fritt land;
    • eitt fritt folk;
    • den frie pressa
  3. verna av lova;
    trygg for åtak
    Приклад
    • ha fritt leide
  4. ikkje innesperra eller i fangenskap
    Приклад
    • på fri fot
    • brukt som adverb
      • sleppe fri;
      • setje nokon fri
  5. utan stengsel eller hinder (for ferdsel, rørsle, sikt eller liknande)
    Приклад
    • fritt armslag;
    • fritt farvatn;
    • fri bane;
    • fritt utsyn;
    • på fri mark;
    • i Guds frie natur
    • brukt som adverb
      • puste fritt;
      • vekse fritt;
      • falle fritt;
      • garden ligg fritt til
  6. ikkje kontrollert eller regulert (av det offentlege);
    tillaten for alle;
    Приклад
    • fri konkurranse;
    • den frie marknaden;
    • fritt fiske;
    • fritt tilgjenge;
    • fritt ord
  7. ikkje strengt bunden til reglar, mønster, førebilete eller liknande;
    Приклад
    • fri oppseding;
    • fri rytme;
    • fri assosiasjon;
    • fri fantasi;
    • fri kjærleik
    • brukt som adverb
      • fritt omsett etter tysk
  8. utan særleg påverknad eller omsyn av noko slag;
    Приклад
    • ha fritt val;
    • av fri vilje;
    • den frie viljen;
    • på fritt grunnlag;
    • fri utvikling
    • brukt som adverb
      • kunne velje fritt;
      • stille nokon fritt;
      • stå heilt fritt
  9. utan særleg tvang, restriksjonar eller liknande
    Приклад
    • leve eit fritt liv
    • brukt som adverb
      • ha det fritt på jobben
  10. lausriven frå band, plikter, ansvar og liknande
    Приклад
    • kjenne seg fri som fuglen;
    • vere fri og frank
  11. trygg, open og direkte;
    Приклад
    • ha eit fritt blikk;
    • føre eit fritt språk;
    • det rådde ein fri tone i laget;
    • vere fri av seg;
    • får eg vere så fri å …
    • brukt som adverb
      • dette meiner eg fritt;
      • snakke fritt ut
  12. som har (mellombels) fritak frå arbeid, skule eller andre plikter;
    friteken, unnateken
    Приклад
    • ta seg fri frå skulen;
    • ha fri frå jobben;
    • eg vil be meg fri;
    • sleppe fri frå militæret
  13. som unngår;
    som er spart for;
    Приклад
    • gå fri all sut;
    • fri for angst;
    • bli fri sjukdomen
  14. ikkje skyldig eller innblanda;
    jamfør frikjenne
    Приклад
    • kjenne nokon fri;
    • dømme nokon fri
  15. som er utan;
    Приклад
    • vere fri for mat;
    • det er fritt for mus no;
    • boka er fri for humor
  16. brukt som etterledd i samansetningar: utan fare for;
    trygg, sikker
  17. Приклад
    • fri kost og losji;
    • fri skyss
    • brukt som adverb
      • få boka fritt tilsend
  18. i fysikk og kjemi: som ikkje er bunden til noko;
    ikkje i sambinding
    Приклад
    • frie elektron;
    • fri energi

Фіксовані вирази

  • det er ikkje fritt for
    ein kan ikkje nekte for
    • det er ikkje fritt for at det breier seg ein viss skepsis
  • frie hender
    full handlefridom
    • ho fekk frie hender til å lage ein ny radioserie
  • fritt fall
    • fall som ikkje blir hindra av mekanisk motstand
    • rask og kraftig nedgang i verdi, prestisje eller liknande
      • verdsøkonomien var i fritt fall
  • gå fri
    sleppe straff;
    sleppe unna
  • ha ryggen fri
    • vere sikra mot kritikk og åtak fordi ein handla etter reglane eller på andre måtar har gardert seg
    • vere sikra mot fysisk angrep bakfrå
  • i det fri
    utandørs
    • frukost i det fri
  • ikkje vere fri for
    måtte vedgå at nokon er eller gjer det som er nemnt
    • han er ikkje fri for å vere tjuvaktig
Сторінка статті

bekymre

bekymra

дієслово

Вимова

bekjymˊre

Походження

gjennom bokmål, frå lågtysk; samanheng med kummer

Значення та вживання

skape angst hos nokon;
uroe
Приклад
  • utviklinga bekymrar mange

Фіксовані вирази

  • bekymre seg
    uroe seg
    • bekymre seg for helsa;
    • ha mykje å bekymre seg over
Сторінка статті

snøre 2

snøra

дієслово

Походження

av snor

Значення та вживання

  1. binde kring;
    surre i hop;
    dra saman (med snor)
    • snøre sekken og gå;
    • snøre støvlane sine
  2. refleksivt:
    • brystet, halsen snørte seg saman av angst, tørste

Фіксовані вирази

  • snøre att
    stengje
  • snøre inn
    gjere trongare el. smalare
  • snøre opp
    opne ved å løyse band
  • snøre seg inn
    bruke snøreliv
Сторінка статті

skrekk

іменник чоловічий

Походження

frå tysk

Значення та вживання

  1. sterk kjensle av angst eller frykt for noko;
    Приклад
    • bli stiv av skrekk;
    • ha skrekk for noko
  2. noko som verkar skremmande
    Приклад
    • ei hending til skrekk og åtvaring

Фіксовані вирази

  • setje skrekk i
    skremme
  • skrekk og gru
    • redsle og uhygge
      • tenkje med skrekk og gru på noko
    • brukt for å uttrykkje misnøye eller støkk
  • sleppe med skrekken
    kome ifrå noko med knapp margin og utan mein
    • han slapp unna ulykka med skrekken
  • ta skrekken
    bli redd, få nok
    • nokre tok skrekken og stakk av
Сторінка статті

engste

engsta

дієслово

Походження

frå lågtysk; av angst

Фіксовані вирази

  • engste seg
    vere ottefull;
    uroe seg
    • engste seg for krig;
    • engste seg for ingenting;
    • ho engsta seg for å delta i debatten;
    • dei engsta seg for at det skulle gå gale
Сторінка статті

angst

іменник чоловічий

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

sterk frykt, otte (2, 1), uro
Приклад
  • få angst;
  • ha angst for noko;
  • vere plaga av angst;
  • angsten for framtida;
  • vere full av angst;
  • hendinga skapte angst

Фіксовані вирази

  • sosial angst
    frykt for visse sosiale situasjonar
    • han har sosial angst og depresjonar
Сторінка статті

sjukleg, sjukeleg

прикметник

Значення та вживання

  1. som ofte er sjuk;
    Приклад
    • barnet er sjukleg
  2. Приклад
    • ha ein sjukleg angst for noko
Сторінка статті

panfobi

іменник чоловічий

Походження

frå gresk, av pan- og -fobi

Значення та вживання

sjukleg angst mot alt mogleg;
jamfør fobi
Сторінка статті