Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
287 результатів

Словник букмола 287 oppslagsord

tale 2

дієслово

Походження

norrønt tala

Значення та вживання

  1. bruke stemmen til å framføre ord og setninger;
    ytre seg;
    snakke, prate
    Приклад
    • tale utydelig;
    • tale tomme ord;
    • tales ved om noe
  2. kunne snakke (et språk)
    Приклад
    • de talte engelsk og tysk
  3. gjøre seg til talsmann for;
    argumentere for;
    forsvare
    Приклад
    • han taler vår sak
  4. Приклад
    • presten talte ved graven;
    • tale seg varm om noe
  5. vitne om;
    jamfør talende (2)

Фіксовані вирази

  • tale for
    være et argument for;
    framstille i gunstig lys
  • tale for seg selv
    komme så klart til uttrykk at det ikke trengs noen nærmere forklaring
    • vi lot bildene tale for seg selv
  • tale mot
    være et argument mot;
    framstille i ugunstig lys
    • bevisene taler mot henne
  • tale noen midt imot
    åpent og uredd si seg uenig med en mektig person eller gruppe
    • tale makten midt imot;
    • hun talte partiledelsen midt imot
  • tale til fordel for
    være et pluss for
    • opplysninger som vil tale til fordel for ham
  • tale ut
Сторінка статті

tale 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt tala

Значення та вживання

  1. det å tale (2, 1);
    det å si noe;
    snakk, prat
    Приклад
    • uttrykke seg i skrift og tale
  2. noe en sier;
    måte å uttrykke seg på
    Приклад
    • dette var klar tale
  3. Приклад
    • en film med norsk tale
  4. det en sier til et publikum om et emne i en bestemt hensikt;
    Приклад
    • hun holdt tale i bryllupet
  5. Приклад
    • tallenes tale

Фіксовані вирази

  • få i tale
    få til å uttale seg;
    få til å prate
    • de prøvde å få ministeren i tale
  • ikke komme på tale
    være uaktuelt
    • det kommer ikke på tale at du får være oppe så lenge
  • ikke tale om
    det kommer ikke til å skje;
    det er utelukket
    • jeg går ikke på festen. Ikke tale om!
  • tale er sølv, men taushet er gull
    det er ofte bedre å tie enn å si noe
  • talens bruk
    taleevnen
    • han mistet talens bruk
  • være på tale
    være gjenstand for drøfting;
    bli nevnt som en mulighet;
    være aktuell
    • det var på tale å legge ned bedriften
  • være tale om
    dreie seg om;
    gjelde
    • det er tale om et trafikkuhell
Сторінка статті

rolig

прикметник

Походження

av ro (2

Значення та вживання

  1. som knapt beveger seg;
    Приклад
    • sjøen var rolig
    • brukt som adverb:
      • sitte rolig
  2. uten støy, hendelser eller endringer som forstyrrer;
    Приклад
    • en rolig bydel;
    • rolige omgivelser;
    • ha en rolig natt
  3. uten bekymring;
    Приклад
    • du kan være helt rolig
  4. uten hast;
    Приклад
    • en rolig og stø kar
    • brukt som adverb:
      • tale rolig og høflig;
      • ta meldingen helt rolig
  5. uten avbrudd og uten merkbar endring i fart eller intensitet;
    Приклад
    • leve et rolig og stille liv;
    • landskapets rolige linjer;
    • rolige farger;
    • det var noen rolige år
    • brukt som adverb:
      • elva rant rolig forbi
Сторінка статті

personlig

прикметник

Походження

av person

Значення та вживання

  1. som angår, tilhører eller er rettet mot en enkelt person
    Приклад
    • få personlig kritikk;
    • ha god personlig hygiene;
    • jeg har fått en personlig innbydelse;
    • har du en personlig mening om dette?
  2. Приклад
    • troen er en personlig sak for ham;
    • han stilte meg et svært personlig spørsmål;
    • hun holdt en personlig tale
  3. som bygger på selvopplevelse
    Приклад
    • jeg har personlig kjennskap til konsekvensene av mobbing;
    • jeg kjenner henne personlig
  4. som gjøres av en selv
    Приклад
    • jeg skal personlig ta meg av saken;
    • hun var personlig til stede på møtet
  5. som tenkes å eksistere som personlighet
    Приклад
    • tro på en personlig gud
  6. i grammatikk: som har med person (4) å gjøre

Фіксовані вирази

  • personlig datamaskin
    liten datamaskin beregnet på én bruker;
    pc
  • personlig pronomen
    pronomen brukt for å vise til en grammatisk person (4)
    • ‘vi’ og ‘meg’ er eksempler på personlig pronomen
Сторінка статті

myndig

прикметник

Походження

av lavtysk mundich, opprinnelig ‘som har makt’; av gammelhøytysk munt ‘vern’

Значення та вживання

  1. som har nådd voksen alder, i Norge 18 år, og som kan gjøre avtaler og rå over egne midler uten medvirkning av verge (1;
    til forskjell fra mindreårig og umyndig
    Приклад
    • nå myndig alder;
    • han ble myndig i januar
  2. som vitner om makt og autoritet;
    Приклад
    • tale i en myndig tone;
    • gripe inn med myndig hånd;
    • en myndig leder
    • brukt som adverb:
      • opptre myndig
Сторінка статті

stol

іменник чоловічий

Походження

norrønt stóll, opprinnelig ‘noe faststående’

Значення та вживання

  1. møbel til å sitte på med ryggstø og plass til én person
    Приклад
    • sette seg på en stol;
    • stoler og bord;
    • alle stolene var opptatt
  2. brukt som etterledd i sammensetninger: symbol på embete, verdighet eller makt
  3. brukt som etterledd i sammensetninger: opphøyd plattform til å tale fra
  4. bærende ramme eller stativ til noe
  5. brett på strykeinstrument til å spenne strengene over
    Приклад
    • stolen på en fele

Фіксовані вирази

  • falle mellom to stoler
    passe til verken det ene eller det andre
    • pasienter med både fysiske og psykiske plager faller ofte mellom to stoler i helsevesenet
  • sette stolen for døra
    tvinge til å ta et valg;
    gi ultimatum
    • hun satte ham stolen for døra
  • stikke noe under stol
    skjule eller fortie noe
    • vi kan ikke stikke under stol at mange er bekymret for framtiden
Сторінка статті

klar 1

прикметник

Походження

norrønt klárr, gjennom lavtysk, fra latin clarus; i betydningen ‘om lyd’ fra engelsk

Значення та вживання

  1. om lys, luft: strålende, blank (4), ren (1)
    Приклад
    • klart solskinn;
    • klare stjerner;
    • klar, kjølig høstluft
    • brukt som adverb
      • lyset brant klart
  2. Приклад
    • himmelen var klar
  3. i overført betydning: strålende, lysende (av glede)
    Приклад
    • klar i blikket;
    • klare, blå øyne
  4. om væske, glass, farge: blank (3), ren (4), ublandet (1)
    Приклад
    • klart og kaldt kildevann;
    • friske, klare farger
  5. Приклад
    • en klar og fin sangstemme;
    • si noe med høy, klar stemme
  6. om bilde og skrift: lett å tyde;
    Приклад
    • klare bilder;
    • en klar og lettlest skrift
  7. om forestilling, sammenheng, framstilling: tydelig (1), innlysende;
    lett å skjønne, entydig
    Приклад
    • gjøre noe klinkende klart for en;
    • ha noe klart for seg;
    • se en klar sammenheng i noe;
    • saken er klar;
    • en kort og klar definisjon;
    • uttrykke seg klart;
    • vinne en klar seier
  8. Приклад
    • ha en klar hjerne

Фіксовані вирази

  • klar i toppen
    • ikke omtåket;
      edru
    • med sitt fulle vett i behold
      • bestefaren er 95 år og klar i toppen
  • klar tale
    tale som ikke er til å misforstå
  • klart språk
    språk, tale som ikke er til å misforstå
    • i klart språk betyr det ytterligere innstramning
  • være klar over
    innse, forstå
Сторінка статті

ugudelig

прикметник

Значення та вживання

  1. som ikke tror på Gud;
    jamfør gudelig (2)
    Приклад
    • ugudelige mennesker
    • brukt som substantiv:
      • presten prøvde å få de ugudelige i tale
  2. Приклад
    • ugudelig livsførsel
    • brukt som adverb:
      • leve ugudelig
  3. Приклад
    • et ugudelig spetakkel
    • brukt som adverb:
      • gressklipperen larmet noe ugudelig;
      • bruke ugudelig lang tid
Сторінка статті

tale i tunger

Значення та вживання

under religiøs ekstase: tale, lyder eller et fremmed språk som må tolkes for tilhørerne;
Se: tunge
Сторінка статті

tungetale

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. uforståelig strøm av lyder eller ord fra en person i religiøs ekstase;
    Приклад
    • pinsevennene har møte med tungetale
  2. diffus, mangetydig tale
    Приклад
    • innlegget var ren tungetale
Сторінка статті