Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
42 результатів

Словник букмола 42 oppslagsord

allmenn

прикметник

Походження

norrønt almennr, påvirket av tysk (all)gemein ‘felles for alt, alle’

Значення та вживання

  1. felles for alle, som gjelder alle
    Приклад
    • allmenn stemmerett;
    • allmenn verneplikt
  2. som gjelder (hele) samfunnet;
    Приклад
    • saken har allmenn interesse;
    • et allment gode;
    • lovbrudd skal påtales av allmenne hensyn
    • som adverb:
      • det er allment kjent
  3. Приклад
    • det er en allmenn oppfatning;
    • han kom med noen allmenne betraktninger
  4. som gjelder uten unntak;
    Приклад
    • allmenne sannheter;
    • en hellig, allmenn kirke
Сторінка статті

sunn fornuft

Значення та вживання

allmenn evne til å oppfatte hva som er hensiktsmessig, rett, klokt eller lignende;
Приклад
  • bruke sunn fornuft for å avgjøre saken;
  • være utstyrt med sunn fornuft
Сторінка статті

universell

прикметник

Значення та вживання

  1. som omfatter eller gjelder for hele verden (eller universet);
    verdensomfattende
    Приклад
    • universell fred
  2. som eksisterer under alle forhold eller til alle tider;
    allmenn
    Приклад
    • ha universell gyldighet
  3. som kan brukes av alle
    Приклад
    • universelt utformede lokaler

Фіксовані вирази

  • universell utforming
    utforming av produkter, bygninger eller annet på en slik måte at de i størst mulig grad kan brukes av alle
    • universell utforming av nettsider;
    • krav om universell utforming av nye bygg
Сторінка статті

sunn

прикметник

Походження

fra tysk og lavtysk

Значення та вживання

  1. som har god helse;
    frisk
    Приклад
    • være sunn og frisk;
    • se sterk og sunn ut
  2. bra for helsa
    Приклад
    • sunn og nærende kost;
    • mosjon og rikelig med søvn er sunt
  3. sindig, praktisk
    Приклад
    • sunn skepsis
  4. bra, positiv
    Приклад
    • sunn ungdom;
    • slikt er ikke sunn lesning for barn
  5. god, solid
    Приклад
    • bedriften har en sunn økonomi

Фіксовані вирази

  • en sunn sjel i et sunt legeme
    god psykisk helse i en frisk og sterk kropp
  • sunn fornuft
    allmenn evne til å oppfatte hva som er hensiktsmessig, rett, klokt eller lignende;
    folkevett
    • bruke sunn fornuft for å avgjøre saken;
    • være utstyrt med sunn fornuft
Сторінка статті

sats

іменник чоловічий

Походження

fra tysk, av setzen ‘sette’

Значення та вживання

  1. fastsatt pris;
    takst, tariff
    Приклад
    • nye satser for barnetrygden
  2. avdeling av musikkverk
    Приклад
    • symfonien hadde fire satser
  3. fraspark som innledning til et hopp
    Приклад
    • bomme i satsen
  4. setning som uttrykker en allmenn sannhet eller påstand
    Приклад
    • en matematisk sats
  5. i vin- og brennevinsproduksjon: blanding av råstoffer (frukt, sukker og annet) og gjær
    Приклад
    • satsen står på tanker
  6. eksplosiv blanding;
    jamfør tennsats
    Приклад
    • satsen på en fyrstikk
  7. om eldre forhold i typografi: linjer eller sider stilt sammen av typer til en tekst som skal trykkes

Фіксовані вирази

  • ta sats
    • ta tilløp til et hopp;
      satse (2)
    • ta mot til seg
      • hun tok sats og kom med en kunngjøring
Сторінка статті

ry 1

іменник середній

Походження

kanskje beslektet med ry (2

Значення та вживання

  1. (allmenn) mening om noe eller noen;
    Приклад
    • hotellet hadde et dårlig ry
  2. renommé, ære
    Приклад
    • hun har vunnet velfortjent ry som musiker

Фіксовані вирази

  • ha/få ry på seg
    være eller bli kjent for eller få et omdømme som noe
    • bandet hadde ry på seg som råtasser;
    • vi har fått ry på oss for å være effektive
Сторінка статті

offentlig

прикметник

Походження

fra eldre tysk , av offen ‘åpen’

Значення та вживання

  1. som alle har adgang til;
    som foregår for åpne dører
    Приклад
    • et offentlig foredrag;
    • loven om offentlig dokumentinnsyn;
    • byen har mange offentlige parker
  2. som angår alle;
    Приклад
    • et offentlig anliggende
  3. som er alminnelig kjent;
    som er kunngjort
    Приклад
    • forlovelsen er ikke offentlig ennå
  4. som gjelder stat og kommune;
    som har med hele samfunnet å gjøre
    Приклад
    • offentlige bygninger;
    • vi må få ned de offentlige utgiftene
    • brukt som substantiv:
      • arbeide for det offentlige

Фіксовані вирази

  • offentlig hemmelighet
    noe som skal være hemmelig, men som likevel er blitt allment kjent
    • skandalen er en offentlig hemmelighet
Сторінка статті

menig

прикметник

Походження

av lavtysk mene ‘allmenn, sams’

Значення та вживання

  1. som ikke hører til leder- eller toppsjiktet;
    alminnelig;
    jamfør menigmann
    Приклад
    • den menige mann;
    • menige partimedlemmer
  2. i militæret: som ikke har befalsgrad
    Приклад
    • en menig soldat
    • brukt som substantiv:
      • korporaler og menige

Фіксовані вирази

  • ledende menig
    grad (1, 2) i Forsvaret som blir gitt til vernepliktige som tar på seg ekstra ansvar, for eksempel som lagfører
Сторінка статті

katolsk

прикметник

Походження

gjennom tysk eller fransk, fra latin; av gresk katholikos ‘allmenn, universell’

Значення та вживання

som hører til eller vedkjenner seg katolisismen
Приклад
  • en katolsk hjelpeorganisasjon;
  • den katolske skolen i nabolaget

Фіксовані вирази

  • de katolske brev
    navn på sju brev i Det nye testamente som er adressert til en vid eller ubestemt leserkrets
  • den katolske kirken
    verdensomspennende kirkesamfunn som har paven som overhode
  • katolsk i hodet
    tullete;
    forvirret, gal
  • mer katolsk enn paven
    som går lenger i å forsvare et standpunkt enn den som først har hevdet det;
    som følger normer og regler i et gitt miljø i mye høyere grad enn det som kreves
Сторінка статті

jevn, jamn

прикметник

Походження

norrønt jafn

Значення та вживання

  1. uten humper og søkk;
    slett, flat, plan
    Приклад
    • en jevn overflate;
    • en jevn kant;
    • veien er jevn og fin
  2. likt fordelt eller like tykk overalt
    Приклад
    • legge på et jevnt lag med sand;
    • en jevn strek
    • brukt som adverb
      • fordele noe jevnt utover
  3. med ensartet konsistens eller struktur
    Приклад
    • visp sammen til en jevn saus
  4. uten avbrudd og uten merkbar endring i intensitet;
    vedvarende, uavbrutt;
    regelmessig
    Приклад
    • holde jevn fart;
    • en jevn utvikling;
    • det regnet jevnt og smått;
    • motoren surret jevnt og fint;
    • det jevne slitet gav resultater;
    • ha jevnt humør;
    • komme igjen med jevne mellomrom
  5. like ens;
    like god, stor, sterk eller lignende
    Приклад
    • de to konkurrentene var helt jevne;
    • det er jevnere i eliteserien i år
  6. allmenn, vanlig;
    middels;
    Приклад
    • de var jevne folk;
    • leve i jevne kår
  7. brukt som adverb: akkurat (1)
    Приклад
    • det blir 100 kr jevnt

Фіксовані вирази

  • den jevne mann og kvinne
    vanlige folk;
    folk flest
  • jamt og samt
    støtt og stadig
  • jamt slutt
    helt slutt
  • jevne tall
    tall som kan deles på to uten brøk;
    partall
  • jevnt og trutt
    uten avbrudd;
    stadig, konstant
    • det har gått jevnt og trutt nedover med salget
  • jevnt over
    stort sett, til vanlig;
    gjennomsnittlig
    • kiloprisen ligger jevnt over på 40 kroner
  • på det jevne
    av vanlig, ordinær eller middelmådig type
    • det ble en kamp på det jevne
Сторінка статті
Сторінка 1 з 5