Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
192 результатів

Словник букмола 77 oppslagsord

vilkår

іменник середній

Походження

fra lavtysk; av vilje og kår egentlig ‘viljevalg’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • delta på visse vilkår;
    • få gunstige vilkår;
    • akseptere vilkårene;
    • ikke på vilkår! – ikke under noen omstendigheter
    • forhold
      • by en gode vilkår;
      • under ellers like vilkår
  2. forutsetning for utvikling;
    Приклад
    • vekstvilkår
Сторінка статті

så sant

підрядний сполучник

Значення та вживання

  1. innleder en leddsetning som uttrykker vilkår;
    Приклад
    • båten går så sant det er passasjerer;
    • så sant jeg ikke er opptatt, er døra mi alltid åpen;
    • så sant det blir sol, er jeg med på tur
  2. innleder en leddsetning som understreker eller forsikrer noe
    Приклад
    • så sant som det er sagt
Сторінка статті

standardkontrakt

іменник чоловічий

Значення та вживання

kontrakt som er utformet etter et fast mønster, uten avtale om særlige vilkår
Сторінка статті

under den forutsetning at

Значення та вживання

på vilkår av at;
Приклад
  • jeg skal lage middag under den forutsetning at du vasker opp
Сторінка статті

på like fot

Значення та вживання

på like vilkår;
Se: fot
Сторінка статті

under forutsetning av

Значення та вживання

på vilkår av;
Приклад
  • pengene gis under forutsetning av at du møter opp
Сторінка статті

sparekonto

іменник чоловічий

Значення та вживання

konto (1) for sparing på spesielle vilkår
Сторінка статті

med mindre

підрядний сполучник

Походження

av med (2

Значення та вживання

innleder en leddsetning som uttrykker vilkår;
hvis ikke, dersom ikke;
uten at
Приклад
  • med mindre det blir solskinn, går jeg ikke ut;
  • med mindre det fins en annen løsning, må vi gjøre dette
Сторінка статті

unntak

іменник середній

Походження

av unnta

Значення та вживання

  1. det å se bort fra eller ikke la telle med;
    avgrensende vilkår
    Приклад
    • barna ble uten unntak smittet av vannkopper;
    • gjøre unntak for personer over 60 år;
    • påbudt kjøreretning, med unntak for buss
  2. noe som skiller seg fra det vanlige;
    avvikende tilfelle
    Приклад
    • unntaket som bekrefter regelen;
    • det er sjelden snø her, men fjoråret var et unntak

Фіксовані вирази

  • med unntak av
    bortsett fra
    • med unntak av litt regn på onsdag, blir det en uke med fint vær
Сторінка статті

omstendighet

іменник жіночий або чоловічий

Походження

fra lavtysk; av latin circumstantia, opprinnelig ‘det som står omkring, er knyttet til noe’

Значення та вживання

  1. forhold;
    Приклад
    • de nærmere omstendigheter ved en hendelse
  2. Приклад
    • under enhver omstendighet;
    • under alle omstendigheter
  3. vilkår i omgivelsene
    Приклад
    • leve under vanskelige omstendigheter
  4. Приклад
    • gjøre noe uten omstendigheter

Фіксовані вирази

  • etter omstendighetene
    slik situasjonen er
  • formildende omstendigheter
    forhold som fører til mildere straff eller dom
    • retten har ikke funnet noen formildende omstendigheter for kvinnens handlinger
  • i omstendigheter
    gravid
  • skjerpende omstendigheter
    forhold som fører til strengere straff
Сторінка статті

Словник нюношка 115 oppslagsord

vilkår

іменник середній

Походження

frå lågtysk, av vilje (1 og kår; eigenleg ‘viljeval’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • vere med på visse vilkår;
    • fylle vilkåra som lova set;
    • ikkje på vilkår! – ikkje i noko tilfelle, aldri i verda!
  2. i jus: bindande fråsegn i ei avtale
    Приклад
    • dom på vilkår – vilkårsdom;
    • dom utan vilkår
  3. føresetnad for utvikling;
    Приклад
    • vekstvilkår
Сторінка статті

fot 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt fótr

Значення та вживання

  1. nedste del av ganglem;
    Приклад
    • fryse på føtene;
    • forstue foten;
    • stå med foten i dørsprekken
  2. Приклад
    • ha lange føter;
    • ikkje greie å stå på føtene;
    • slå føtene unna nokon;
    • stå på éin fot
  3. del av strømpe eller sokk som dekkjer foten (1
    Приклад
    • strikk foten til han er lang nok
  4. fotefar som jakthund kan følgje ved hjelp av lukt
    Приклад
    • få fot;
    • finne foten
  5. nedste del av noko;
    Приклад
    • ved foten av fjellet
  6. rytmisk eining i verselinje;
    jamfør versefot

Фіксовані вирази

  • for fote
    utan å skåne noko eller nokon
    • meie ned for fote
  • få ein fot innanfor
    få innpass (ein stad)
  • få fast fot
    få fotfeste, innpass
    • han fekk fast fot i Noreg
  • få føter å gå på
    gå unna;
    få avsetnad
    • kakene fekk føter å gå på
  • få kalde føter
    vilje dra seg unna
    • ho fekk kalde føter og ville bryte samarbeidet
  • ikkje vite kva fot ein skal stå på
    ikkje vite kva ein skal gjere
  • kaste seg for føtene på nokon
    vise teikn på undergjevnad
  • leggje noko/nokon for føtene sine
    vinne nokon for seg;
    vinne over
    • Ole Bull la verda for føtene sine;
    • artisten har lagt publikum for føtene sine
  • lett på foten
    stø og rask i gonga;
    snarføtt
  • leve på stor fot
    leve flott;
    ha eit stort forbruk
  • på fallande fot
    sist i svangerskapen
  • på fote
    i orden, i tilfredsstillande tilstand
    • få noko på fote;
    • hjelpe nokon på fote;
    • kome seg på fote att
  • på like fot
    på like vilkår;
    på same grunnlag
    • bli vurdert på like fot med ein annan
  • på ståande fot
    nett no, straks, i farten
  • setje foten i bakken
    ta ein pause og tenkje seg om
    • dei har ikkje noko anna val enn å setje foten i bakken
  • setje ned foten
    setje ein stoppar for;
    seie stopp
    • utvalet kjem til å setje ned foten og skrinleggje arbeidet
  • sitje ved føtene til nokon
    (etter Apg 22,3) vere saman med nokon som ein ser på som lærar eller rettleiar
  • skyte seg sjølv i foten
    gjere ein feil som skader ein sjølv
  • som fot i hose
    lett, greitt
  • stemme med føtene
    vise meininga si ved å forlate ein stad
    • dei har valt å stemme med føtene og dra sin veg
  • stå på eigne føter
    greie seg sjølv;
    stå på eigne bein
  • stå på god fot med
    ha godt forhold til
  • stå på like fot med
    vere lik;
    bli handsama på same måte som
  • ta foten fatt
    byrje å gå;
    ta beina fatt
  • ta føtene på nakken
    byrje å springe;
    ta beina på nakken
  • til fots
    gåande
Сторінка статті

romleg

прикметник

Походження

jamfør norrønt rúmliga

Значення та вживання

  1. som gjeld rom (3, 4)
    Приклад
    • romlege omgrep
  2. Приклад
    • eit romleg kjøken;
    • romlege vilkår
Сторінка статті

toleleg

прикметник

Походження

norrønt þolanligr

Значення та вживання

som ein kan tole;
jamfør tolleg
Приклад
  • ha tolelege vilkår
Сторінка статті

sine qua non

іменник незмінні

Вимова

sine kva nånn

Походження

frå latin conditio sine qua non ‘vilkår ein ikkje kjem utanom’

Значення та вживання

naudsynleg vilkår
Сторінка статті

så lenge, so lenge

підрядний сполучник

Значення та вживання

  1. innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer samstundes med noko anna;
    mens (2, 1), heile tida som
    Приклад
    • så lenge kampen varte, sat ho framfor fjernsynet;
    • han budde bygda så lenge han levde
  2. innleier ei leddsetning som uttrykkjer vilkår;
    Приклад
    • så lenge eg vinn, er eg nøgd;
    • så lenge det ikkje regnar, blir eg med på tur
Сторінка статті

under 2

прийменник

Походження

norrønt undir, opphavleg komparativ av norrønt und ‘under’

Значення та вживання

  1. på undersida av;
    Приклад
    • dei bur to etasjar under meg;
    • liggje under senga;
    • krype under bordet;
    • køyre under brua;
    • liggje under dyna;
    • nå opp under taket;
    • symje under vatn;
    • ha fast grunn under føtene
  2. med lågare tal eller verdi enn;
    mindre eller færre enn;
    motsett over (1)
    Приклад
    • temperatur under null;
    • 20 m under vassflata;
    • ho er under 20 år;
    • selje noko under innkjøpspris
  3. på baksida eller innsida av
    Приклад
    • ha lort under neglene;
    • stikke noko under kleda;
    • halde ei mappe under armen;
    • ha på ei tynn trøye under jakka
  4. ved (nedre) kanten av
    Приклад
    • bu under fjellet;
    • sitje under treet
  5. innanfor tidsrommet av;
    samstundes med, i løpet av
    Приклад
    • leve under krigen;
    • skaden skjedde under flyttinga;
    • halde seg taus under middagen
  6. som høyrer til;
    styrt av, underordna (2)
    Приклад
    • stå under kommandoen hennar;
    • ha mykje folk under seg;
    • Noreg under kong Sverre;
    • segle under norsk flagg;
    • dette sorterer under eit anna departement
  7. utsett for;
    følgd av
    Приклад
    • under tvil;
    • under alle omstende;
    • under visse vilkår;
    • arbeide under press;
    • leve under elendige tilhøve
  8. til gjenstand for;
    Приклад
    • halde nokon under oppsikt;
    • lova er under revisjon;
    • kome under tilsyn av lege;
    • saka er under behandling
  9. kjend ved;
    knytt til
    Приклад
    • gå under namnet Gulosten;
    • skrive under pseudonym

Фіксовані вирази

  • gå under
    søkke; øydeleggjast
  • gå under jorda
    gøyme seg;
    gå i skjul
  • leggje under seg
    eigne til seg, ta makt over
  • liggje under
    liggje dårlegast an i tevling;
    liggje etter;
    motsett leie (3, 5)
    • liggje under med to mål til pause
  • seks fot under
    i grava
    • ho gjev seg ikkje før ho ligg seks fot under
Сторінка статті

tinge

tinga

дієслово

Походження

norrønt þinga; av ting (2

Значення та вживання

  1. gjere avtale om;
    Приклад
    • tinge rom;
    • tinge seg skyss
  2. Приклад
    • tinge om betre vilkår;
    • tinge med kongen
  3. abonnere på
    Приклад
    • tinge ei avis

Фіксовані вирази

  • tinge på
    prøve å reservere;
    prøve å sikre seg lov til
    • tinge på leilegheit
Сторінка статті

ein plass i sola

Значення та вживання

særs gode ytre vilkår;
framståande plass;
Sjå: sol
Сторінка статті

sol 1

іменник жіночий

Походження

norrønt sól; samanheng med latin sol

Значення та вживання

  1. lys- og energigjevande stjerne som jorda og dei andre planetane i solsystemet vårt krinsar om, og som er føresetnaden for alt liv på jorda
    Приклад
    • jorda går i bane rundt sola
  2. i bunden form eintal: sola (1 slik ho blir opplevd frå jorda, med fast regelbunden gang over himmelkvelven
    Приклад
    • sola står opp i aust og går ned i vest;
    • sola stod høgt på himmelen;
    • sola gjekk ned i havet;
    • vi såg ikkje sola i heile ferien
  3. sentral stjerne i eit solsystem, som planetar og andre himmellekamar krinsar om
    Приклад
    • mylderet av soler i Mjølkevegen
  4. stråling frå sola (1;
    Приклад
    • det er sol og varme;
    • ein vakker morgon med sol;
    • liggje rett ut i sola;
    • få sola i auga
  5. lysande punkt
    Приклад
    • få seg ein smell så ein ser både sol og måne
  6. svært vakker eller god person;
    noko eller nokon som gjev lykke
    Приклад
    • ho var ei sol;
    • du er sola mi

Фіксовані вирази

  • blid som ei sol
    strålande blid
  • ein plass i sola
    særs gode ytre vilkår;
    framståande plass
  • etter regn kjem sol
    etter sorg kjem glede
  • forsvinne som dogg for sola
    bli sporlaust borte
  • ikkje la sola gå ned over vreiden sin
    vere snar å gløyme og tilgje
  • ikkje noko nytt under sola
    ikkje noko nytt;
    inga endring
  • med sola
    medsols
    • snu seg med sola
  • mot sola
  • når ein snakkar om sola, så skin ho
    sagt når ein nyss omtalt person eller ting dukkar opp
  • skifte sol og vind
    ta rettferdige omsyn til begge sider
  • ta sol
    sole seg i eit solarium (1)
Сторінка статті