Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
818 результатів

Словник букмола 755 oppslagsord

vann 1, vatn

іменник середній

Походження

norrønt vatn

Значення та вживання

  1. klar, gjennomsiktig væske som er en kjemisk forbindelse mellom hydrogen og oksygen;
    slik væske i mer eller mindre uren tilstand
    Приклад
    • rent vann;
    • bløtt, hardt vann – vann som det er oppløst lite, mye mineralsk stoff i;
    • et glass vann;
    • sitte på vann og brød – se brød;
    • vaske i flere vann;
    • gå over bekken etter vann – se bekk;
    • skvette vann på gåsa – se gås;
    • få vann på mølla – se mølle;
    • gå for lut og kaldt vann – se lut (1;
    • mye vann har rent i havet siden … – det er lenge siden …
  2. samling av vann (1, 1) i naturen
    Приклад
    • dypt, grunt vann;
    • falle i vannet;
    • trå vannet;
    • sette båten på vannet;
    • 20 °C i vannet;
    • svømme under vannet – under overflaten
  3. mindre innsjø
    Приклад
    • landskapet er fullt av fjorder og vann
  4. kroppsvæske som ligner vann (1, 1)

Фіксовані вирази

  • bære vann i såld
    drive med noe nytteløst
  • gå i vannet
    • bade
      • det var så varmt at vi gikk i vannet flere ganger
    • falle i vannet
      • padleturen endte med at vi gikk i vannet
    • dumme seg ut;
      mislykkes
      • jeg gikk i vannet på det siste spørsmålet
  • holde hodet over vannet
    (så vidt) greie seg
  • late vannet
    tisse, urinere
  • legge inn vann
    ordne det slik at en få vann i springen innendørs;
    føre ledning for rennende vann inn i hus
    • vi har fått lagt inn vann og strøm på hytta
  • på dypt vann
    uten ordentlig greie på det en driver med eller snakker om;
    ille ute;
    som innebærer risiko;
    på tynn is
    • vi kaster oss ut på dypt vann, men noen garanti for at vi lykkes, kan vi ikke gi
  • slå kaldt vann i blodet på
    dempe begeistringen, opphisselsen eller lignende hos (noen)
  • ta seg vann over hodet
    ta på seg noe en ikke greier
  • vann i kneet
    tilstand med unormalt mye leddvann i kneleddet
Сторінка статті

vann 2

прислівник

Значення та вживання

se dann
Сторінка статті

vanne, vatne

дієслово

Походження

norrønt vatna

Значення та вживання

  1. helle, sprute vann over
    Приклад
    • vanne blomstene;
    • vanne plenen, åkeren
    • legge i vann
      • vanne ut salt kjøtt
  2. gi vann
    Приклад
    • vanne hestene
Сторінка статті

sprøyte 2

дієслово

Походження

av nederlandsk spuiten, omdannet etter sprute

Значення та вживання

  1. sende ut væske i stråler
    Приклад
    • bonden sprøyter vann utover åkeren;
    • han sprøytet maling på låven;
    • vi har sprøytet frukttrærne mot skadedyr
  2. Приклад
    • vannet sprøytet innover dekket

Фіксовані вирази

  • sprøyte inn
    bidra med;
    investere
    • staten har sprøytet inn millioner i foretaket
Сторінка статті

sprute

дієслово

Походження

opprinnelig ‘skyte fram, spire’, beslektet med sprudle

Значення та вживання

  1. slippe ut væske
    Приклад
    • det sprutet vann ut av slangen
  2. Приклад
    • dra til noen så blodet spruter;
    • søla sprutet om beina;
    • regne så det spruter
  3. Приклад
    • kjøre så grusen spruter;
    • snøen sprutet unna skiene
  4. sende ut væske i stråler (1 eller dråper;
    Приклад
    • sprute vann på noen
  5. sende ut
    Приклад
    • sprute gnister
  6. Приклад
    • sprute ut i latter
Сторінка статті

strandrett

іменник чоловічий

Значення та вживання

rettigheter som tilkommer en eier av fast eiendom som grenser til vann eller sjø
Сторінка статті

strandlinje

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. skjæringslinje mellom land og vann;
    strandbredd
    Приклад
    • en hyttetomt med strandlinje er vanskelig å oppdrive
  2. i geologi: avsats i fjell som er utgravd av brenningen
Сторінка статті

strand

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt strǫnd

Значення та вживання

landstrekning nærmest langs sjø, fjord eller vann
Приклад
  • gå ned til stranda for å bade

Фіксовані вирази

  • land og strand
    indre og ytre strøk;
    mange steder;
    hele landet
    • dra land og strand rundt
Сторінка статті

storkobbe

іменник чоловічий

Значення та вживання

selart der individene lever enkeltvis på grunt vann i nordlige polarområder,;
Erignathus barbatus
Сторінка статті

sirup

іменник чоловічий

Походження

norrønt sirop, gjennom latin; fra arabisk sharab ‘drikk’

Значення та вживання

  1. flytende, sukkerholdig næringsmiddel
    Приклад
    • lys sirup
  2. gul eller brun, tyktflytende løsning av sukker i vann, brukt i matvarer, fôr og medikamenter
    Приклад
    • seig som sirup
Сторінка статті

Словник нюношка 63 oppslagsord

vinne 3

vinna

дієслово

Походження

norrønt vinna; jamfør vinnande

Значення та вживання

  1. sigre (1) (i kamp, konkurranse, val eller liknande);
    oppnå vinst eller premie (i konkurranse, lotteri eller spel)
    Приклад
    • dei har vunne slaget;
    • krigen er vunnen;
    • vinne i ei idrettstevling;
    • han vann over konkurrentane;
    • ho har vunne rettssaka;
    • eg vann førstepremien;
    • eg vinn aldri i tipping
  2. skaffe seg, sikre seg;
    oppnå
    Приклад
    • dei vann ære og makt;
    • vinne vener;
    • dei vinn godhug frå alle;
    • partiet har vunne att tilliten;
    • det er lite å vinne ved ei omlegging;
    • ta ein snarveg for å vinne tid;
    • vinne tilslutning for ei sak
  3. ha krefter til;
    Приклад
    • arbeide alt ein vinn
  4. ha tid til;
    Приклад
    • eg vinn ikkje med alt arbeidet
  5. kome seg, bli betre
    Приклад
    • utdanninga har vunne på dei nye tiltaka

Фіксовані вирази

  • vinn eller forsvinn
    situasjon der ein må lykkast viss ein framleis skal vere med vidare (i turnering, val eller liknande)
    • kampen kan fort bli vinn eller forsvinn for laget
  • vinne fram
    få tilslutning;
    oppnå framgang
    • vinne fram med ideane sine
  • vinne innpå
    hale innpå
  • vinne seg
    bli betre;
    kome seg
    • ho vann seg da dei vart kjende;
    • bygda vann seg da nyvegen kom
  • vinne ut
    få fram eller framstille;
    utvinne
    • vinne ut malm;
    • store selskap som vinn ut olje
Сторінка статті

litle

прикметник

Походження

norrønt litli; bunden form av liten

Значення та вживання

oftast i bunden form: vesle
Приклад
  • den litle jenta;
  • det litle barnet;
  • ta vare på det litle som er att;
  • ho rodde det litle ho vann
Сторінка статті

siger

іменник чоловічий

Походження

norrønt sigr

Значення та вживання

  1. det å vinne i ei tevling, ein kamp, krig, eit val eller liknande
    Приклад
    • laget tok ein viktig siger;
    • ho vann sigeren over motstandaren;
    • tre strake sigrar
  2. det at ei sak, ein plan eller liknande får suksess
    Приклад
    • vedtaket er ein stor siger for kvinnene;
    • kjempe ei sak fram til siger

Фіксовані вирази

  • gå av med sigeren
    vinne
  • gå frå siger til siger
    vinne gjentekne gonger
  • ta heim sigeren
    vinne
  • ta sigeren på forskot
    erklære seg som vinnar før tevlinga er over
    • sjølv om dei er gode, kan dei ikkje ta sigeren på forskot
Сторінка статті

moralsk

прикметник

Значення та вживання

  1. som gjeld moral (1)
    Приклад
    • landet leid eit militært nederlag, men vann ein moralsk siger;
    • ha moralske skruplar;
    • moralsk forfall;
    • moralsk opprusting;
    • vere moralsk forplikta til noko
  2. som er i samsvar med moralen eller allmenne etiske reglar;
    Приклад
    • ein moralsk livsførsel
  3. som har kampmoral;
    jamfør moral (3)
    Приклад
    • folket viste ei moralsk haldning

Фіксовані вирази

  • moralsk stønad/støtte
    det å stø handlemåte eller synspunkt hos andre utan å binde seg til å stø dei praktisk eller økonomisk
    • blir du med som moralsk støtte?
    • eg har moralsk stønad heimanfrå
Сторінка статті

gong 1

іменник чоловічий

Походження

av gå (1; same opphav som gang

Значення та вживання

  1. einskilt tilfelle da noko hender
    Приклад
    • det var ein gong ein konge;
    • ein gong i neste månad;
    • det hende mange gonger at …;
    • ein sjeldan gong;
    • enda ein gong;
    • ein gong til;
    • mang ein gong;
    • nokre gonger;
    • kvar einaste gong;
    • dei treftest einkvan gongen;
    • denne gongen var det ho som vann;
    • førre gongen tapte ho;
    • neste gong går det betre;
    • det er siste gongen eg gjer det;
    • eg var der for første gong
  2. brukt om kvar einskild oppattaking av viss mengd eller storleik, ofte som uttrykk for multiplikasjon
    Приклад
    • Noreg er åtte gonger større enn Danmark;
    • vi fiska tre gonger så mykje som dei;
    • tre gonger tre er ni
  3. Приклад
    • ein gong med øl

Фіксовані вирази

  • ein gong imellom
    av og til, stundom
    • dei reiste bort ein gong imellom
  • ender og gong
    somme tider;
    stundom
  • for ein gongs skyld
    berre denne eine gongen
  • gong og annan
    somme tider;
    stundom
  • gong på gong
    stadig vekk
  • med ein gong
    straks
  • om gongen
    så mykje eller så mange (av det som er nemnt) for kvar einskild gong
    • kome to og to om gongen;
    • vere vald for fire år om gongen
  • på ein gong
    samstundes
  • éin gong for alle
    slik at ein ikkje treng ta det opp att meir
    • seie det éin gong for alle;
    • betale éin gong for alle
Сторінка статті

publikumsfavoritt

іменник чоловічий

Значення та вживання

noko eller nokon som er svært godt likt av eit publikum (2)
Приклад
  • bandet spela mange publikumsfavorittar;
  • publikumsfavoritten vann finalen
Сторінка статті

slag 1

іменник середній

Походження

norrønt slag

Значення та вживання

  1. (rask) rørsle med stor kraft med hand eller reiskap mot noko med stor kraft;
    det å slå (2, 1);
    Приклад
    • slå harde slag med ei sleggje;
    • gje eit slag med knyttneven;
    • klokka slo tolv slag;
    • eit godt slag med racketen;
    • kvalen gjorde eit slag med sporden
  2. det at noko eller nokon blir ramma (hardt);
    (ufrivillig) kraftig støyt;
    dunk, dask
    Приклад
    • falle og få eit slag i hovudet
  3. jamn dunking frå noko;
    rytmisk samandraging
    Приклад
    • slaga i maskinen;
    • høyre slaga av bølgjene mot båtsida;
    • hjartet slår om lag 70 slag i minuttet
  4. lei hending som råkar brått og kraftig;
    ulykke
    Приклад
    • å bli aleine er eit hardt slag;
    • det var eit slag for heile familien
  5. plutseleg sjukdomsanfall på grunn svikt i livsviktige organ, oftast hjerne og hjarte
    Приклад
    • han har fått slag;
    • døy av slag
  6. væpna kamp mellom fiendtlege styrkar;
    militær trefning
    Приклад
    • slaget på Stiklestad;
    • vinne eit slag;
    • slaget om byen
  7. krafttak for å oppnå noko eller vinne over noko eller nokon;
    konflikt eller motsetnad mellom stridande interesser
    Приклад
    • slaget om sjåarane;
    • ho vann slaget om gullet;
    • opposisjonen tapte slaget
  8. einskild omgang av leik eller spel;
    Приклад
    • eit slag krokket;
    • skal vi ta eit slag kort?
  9. ombretta kant på klede
    Приклад
    • slaget på ei jakke
  10. laustsitjande overplagg utan ermar
  11. rørsle i rett linje etter kvar gang ein skiftar retning;
    Приклад
    • båten tok eit slag opp mot vinden;
    • gjere eit slag bortover golvet
  12. råske eller væte på noko
    Приклад
    • det har gått slag i handkleda
  13. Приклад
    • sjå slag etter gaupe
  14. om båtar: overgang mellom side og botn;
  15. brukt om samansetningar om noko som ein slår mot;
    i ord som spikarslag

Фіксовані вирази

  • eit slag i lufta
    gjerning som er heilt utan verknad
  • ha fritt slag
    ha full handlefridom
  • i slag
    i god form
    • han er verkeleg i slag i kveld;
    • eg kjenner meg ikkje i godt slag i dag
  • med eitt slag
    brått, plutseleg
  • mellom slaga
    mellom to periodar med høg aktivitet
    • deltakarane kvilte mellom slaga;
    • han tok ein matbit mellom slaga
  • på slaget
    nøyaktig på tida
    • han stod på døra på slaget tolv
  • slag i slag
    utan stogg imellom
  • slå eit slag for
    ta eit ekstra tak for;
    kjempe for
    • slå eit slag for miljøet
Сторінка статті

rekordtid

іменник жіночий

Значення та вживання

kortaste tid som ein person, særleg idrettsutøvar, har brukt på ei strekning
Приклад
  • han vann suverent med rekordtida 26,16

Фіксовані вирази

  • på rekordtid
    svært fort
    • bli ferdig med arbeidet på rekordtid
Сторінка статті

rad 1

іменник жіночий

Походження

norrønt rǫð

Значення та вживання

  1. noko eller nokon som er plassert eller følgjer ved sida av eller etter kvarandre;
    linje;
    Приклад
    • han skreiv ei heil rad lesarbrev i avisa;
    • så gulrot i rader
  2. rekkje av sitjeplassar
    Приклад
    • dei fremste radene i teateret;
    • dei kule jentene sit alltid på bakarste rad
  3. omgang (1, 5) på strikketøy eller hekletøy
    Приклад
    • mønsteret byrjar med ti rader glattstrikk

Фіксовані вирази

  • i/på rad
    samanhengande, etter kvarandre
    • spelaren vann for fjerde gong på rad;
    • dei mista bussen to gonger i rad
  • i/på rekkje og rad
    etter eller ved sida av kvarandre
    • elevane sit på rekkje og rad;
    • nye prosjekt kom i rad og rekkje
Сторінка статті

preteritum

іменник середній

Вимова

preteˊritum eller  pretærˊritum

Походження

av latin praeterire ‘gå framom’

Значення та вживання

  1. verbalform som uttrykkjer fortid i høve til tidspunktet for utsegna, til dømes i ‘det snødde i går’
  2. nytta i vilkårsbundne samanhengar, til dømes i ‘dersom eg vann i lotto’, ‘var det råd å få nokre slantar?’
  3. nytta i uttrykk for undring eller misnøye, til dømes ‘det var stor gut, det’, ‘det var synd at du ikkje kan kome’

Фіксовані вирази

  • preteritum futurum
    verbalform brukt til å uttrykkje ei handling som er framtidig i høve til eit gjeve punkt i fortida, med preteritum av ‘skulle’, ‘ville’ eller ‘kome til å’ og hovudverbet i infinitiv, til dømes ‘vi skulle gå’, ‘vi ville gå’, ‘vi kom til å reise’
  • preteritum futurum perfektum
    verbalform med preteritum av ‘skulle’, ‘ville’ eller ‘kome til å’ og perfektum av hovudverbet med ‘ha’ eller ‘vere’ som hjelpeverb, til dømes ‘vi skulle ha reist’, ‘vi ville ha reist’
  • preteritum perfektum
    verbalform der hjelpeverbet står i preteritum og hovudvebet i perfektum partisipp, til dømes ‘vi hadde reist’, ‘vi var reist’
Сторінка статті