Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
284 результатів

Словник букмола 142 oppslagsord

spiss 1

іменник чоловічий

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. skarp, kvass ende;
    Приклад
    • spissen på pila
  2. fremste del av noe
    Приклад
    • gå i spissen av 17. mai-toget
  3. person som utmerker seg;
    Приклад
    • spissene innenfor arbeiderbevegelsen
  4. i fotball: angrepsspiller som spiller i fremste rekke i laget
    Приклад
    • den beste spissen på laget;
    • hun spilte spiss for Brann
  5. skjerpende smakstilsetning
    Приклад
    • maten var god, men manglet den lille ekstra spissen

Фіксовані вирази

  • i spissen for
    i ledelsen av;
    i brodden for
    • stå i spissen for protestene
  • sette en spiss på
    gjøre ekstra god, forhøye virkningen av noe
    • kongeparets besøk satte en spiss på feiringen
  • sette på spissen
    drive til ytterste konsekvens;
    framstille på en skarp måte for å provosere fram en reaksjon
    • han var en stri mann som likte å sette tingene på spissen
Сторінка статті

spiss 2

прикметник

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. som har odd (1) eller spiss (1, 1);
    som smalner mot enden;
    Приклад
    • en spiss blyant;
    • spisse fjell;
    • ha spiss nese
  2. som har skarpe, markerte trekk
    Приклад
    • et spisst ansikt
  3. skarp og avvisende;
    spydig, spotsk
    Приклад
    • han gav henne et spisst svar
    • brukt som adverb:
      • smile spisst

Фіксовані вирази

  • ha spisse albuer
    komme seg fram;
    være frekk og pågående;
    gjøre karriere uten å ta hensyn til andre
  • spiss vinkel
    • vinkel under 90°
    • i lagspill: utgangspunkt for spark, kast eller skudd langt nede mot dødlinja på siden av målet
      • skyte ballen fra spiss vinkel
Сторінка статті

spisse

дієслово

Походження

fra tysk eller lavtysk

Значення та вживання

  1. gjøre spiss eller smal;
    smalne
    Приклад
    • spisse blyanten;
    • hun spisset munnen
  2. gjøre tydeligere eller bedre
    Приклад
    • vi må spisse budskapet kraftig;
    • han spisser formen før løpet
  3. rense korn for såer (1

Фіксовані вирази

  • spisse ører/ørene
    (begynne å) høre godt etter
    • forsamlingen spisset ører da taleren gikk fram;
    • lyden fikk henne til å spisse ørene
  • spisse seg til
    om konflikt eller tilstand: bli mer spent eller alvorlig;
    tilspisse seg
Сторінка статті

sylspiss 2

прикметник

Значення та вживання

spiss som en syl, svært spiss
Сторінка статті

tapp 1

іменник чоловічий

Походження

jamfør tysk Zapfen og engelsk tap

Значення та вживання

  1. smal, kjegleforma spiss eller framspring;
    jamfør istapp
  2. pinne eller lignende til å åpne eller stenge et hull med;
    jamfør tønnetapp
  3. liten framstikkende del på tre- eller metallstykke som passer i tilsvarende hull i et annet stykke
  4. sylindrisk del av aksling som hviler i eller dreier seg om lager (3), hengsel eller lignende;
    jamfør veivtapp
  5. redskap til å skjære innvendige gjenger med;
    jamfør gjengetapp
  6. konisk synscelle i netthinnen som gjør at en kan se detaljer og farger;
  7. liten og kraftig skapning eller gjenstand
    Приклад
    • en uskyldig tapp på seks år
Сторінка статті

stump 2

прикметник

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

som ikke har spiss form;
Приклад
  • en stump gjenstand

Фіксовані вирази

  • stump vinkel
    vinkel mellom 90° og 180°
  • stump vold
    vold utført ved slag, spark eller lignende eller ved bruk av butt (3 gjenstand
Сторінка статті

stjertand

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

gressand som særlig hekker i Nord-Norge, og der hannen har lang og spiss midtre halefjær;
Anas acuta
Сторінка статті

tupp 1

іменник чоловічий

Походження

samme opprinnelse som topp (1 i betydning 2 på grunn av hanekammen

Значення та вживання

  1. ytterste, spisse eller smalnende del av noe
    Приклад
    • høyhælte pumps med spiss tupp

Фіксовані вирази

  • på tuppene
    (oftest i den uoffisielle formen på tuppa);
    svært oppmerksom på noe;
    våken, ivrig
    • han var helt på tuppa av forkavelse
Сторінка статті

torn

іменник чоловічий

Походження

norrønt þorn

Значення та вживання

  1. hard, spiss og stikkende utvekst på plante;
    Приклад
    • buskene var fulle av torner;
    • hunden fikk en torn i poten
  2. beinlignende spiss og stikkende utvekst på enkelte dyr
  3. fortykkelse i overhuden, særlig på tærne, med en tapp som vokser innover og gir smerter;
  4. i overført betydning: noe ubehagelig;

Фіксовані вирази

  • en torn i øyet/kjøttet
    en årsak til uvilje, misunnelse, irritasjon eller lignende;
    noe som (stendig) plager en;
    jamfør ha et horn i siden til
    • journalistene var en torn i øyet på diktatoren;
    • bli oppfattet som en torn i kjøttet
  • ingen rose uten torner
    selv den vakreste ting har feil, ulemper eller problemer
Сторінка статті

topp 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt toppr; beslektet med tupp (1

Значення та вживання

  1. øverste del av noe, ofte med rund eller spiss form
    Приклад
    • toppen av bakken;
    • på toppen av fjellet;
    • snøen lå i hvite topper;
    • de festet en stor stjerne i toppen av treet;
    • på toppen av sandslottet satte de et sneglehus
  2. samling av hår eller fjær på hode til menneske eller dyr
    Приклад
    • håret var satt opp i en topp
  3. klesplagg til overkroppen for kvinner;
  4. Приклад
    • være ør i toppen;
    • hun er kvikk i toppen
  5. øverste sjikt i en rangering, et hierarki eller lignende
    Приклад
    • toppene i næringslivet
  6. høyeste grad av noe;
    Приклад
    • ulykkesstatistikken nådde en ny topp i august;
    • spilleren gav seg da hun var på toppen;
    • toppen er nådd, fra nå går alt nedover;
    • dette er toppen av hva man skal finne seg i
  7. brukt som adverb i bestemt form entall: maksimalt
    Приклад
    • det var toppen to passasjerer i hver bil

Фіксовані вирази

  • fra topp til tå
    fra øverst til nederst
    • de er kledd i blått fra topp til tå
  • gå til topps
  • klar i toppen
    • ikke omtåket;
      edru
    • med sitt fulle vett i behold
      • bestefaren er 95 år og klar i toppen
  • ligge på topp
    være blant de beste
    • boka har ligget på topp på salgslistene i flere uker;
    • Norge ligger selvsagt på topp på rangeringen
  • på topp
    på høyeste og beste nivå
    • formen er på topp
  • på toppen
    i tillegg til noe (allerede bra eller dårlig)
    • på toppen av det hele gikk han ut med skolens høyeste karakterer;
    • på toppen av alt fikk jeg avslag på søknaden;
    • og hun fikk lønnsforhøyelse på toppen
  • ti på topp
    de ti mest populære
  • til topps
    helt til toppen av noe;
    helt opp
    • heise flagget til topps;
    • vi gikk helt til topps før vi tok pause
  • toppen av/på kransekaka
    det beste eller likeste av noe;
    det beste, det som kommer til slutt
    • konserten var toppen av kransekaka;
    • toppen på kransekaka var da dronningen kom på besøk
  • toppen av isfjellet
    det lille som kommer til syne, eller som er kjent av noe langt større av samme art som fremdeles er ukjent
  • være i toppen
    være den beste eller blant de beste
    • de er i toppen av serien
  • være på toppen
    være best
Сторінка статті

Словник нюношка 142 oppslagsord

spiss 1

іменник чоловічий

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. kvass, skarp ende;
    Приклад
    • ei nål endar i ein spiss
  2. fremste delen av noko
    Приклад
    • gå i spissen av 17. mai-toget
  3. person som merkjer seg ut;
    Приклад
    • spissane i fagrørsla
  4. i fotball: angrepsspelar i fremste lagdelen
    Приклад
    • spele spiss;
    • eit lag har til vanleg ein eller to spissar
  5. skjerpande smakstilsetjing
    Приклад
    • setje ein spiss på sausen med litt raudvin

Фіксовані вирази

  • i spissen for
    i leiinga av;
    i brodden for
    • stå i spissen for arbeidet;
    • gå i spissen for å samle inn pengar
  • setje ein spiss på
    gjere ekstra god;
    auke verknaden av
    • turistane tykte vêret sette ein spiss på opplevinga
  • setje på spissen
    presse til det ytste;
    framstille på ein skarp måte for å provosere fram ein reaksjon
    • partiet ynskte å opptre smidig og ikkje setje saka på spissen
Сторінка статті

spiss 2

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. som har odd (1) eller spiss (1, 1);
    som smalnar mot enden;
    Приклад
    • ein spiss blyant;
    • spisse fjell;
    • ha spiss nase
  2. som har skarpe, markerte drag
    Приклад
    • eit spist andlet
  3. skarp og avvisande;
    hånleg, spotsk, spydig
    Приклад
    • eit spist svar
    • brukt som adverb:
      • smile spist

Фіксовані вирази

  • ha spisse olbogar
    kome seg fram;
    vere frekk og pågåande;
    gjere karriere utan å ta omsyn til andre
  • spiss vinkel
    • vinkel under 90°
    • i lagspel: utgangspunkt for spark, kast eller skot langt nede mot dødlinja på sida av målet
      • skyte ballen frå spiss vinkel
Сторінка статті

spisse

spissa

дієслово

Походження

frå tysk eller lågtysk

Значення та вживання

  1. gjere spiss eller smal;
    smalne
    Приклад
    • spisse ein blyant;
    • han spissa munnen
  2. gjere tydelegare eller betre
    Приклад
    • verksemda må spisse kompetansen
  3. reinse korn for såer (1

Фіксовані вирази

  • spisse seg til
    om konflikt eller stode: bli meir spent og alvorleg;
    kvesse seg til
  • spisse øyra
    høyre godt etter
    • no må de spisse øyra!
    • dei spissa øyra da ho fortalde om hendinga
Сторінка статті

pigg 1

іменник чоловічий

Походження

jamfør norrønt pík ‘pigg(stav)'

Значення та вживання

  1. tynn, spiss gjenstand eller utvekst
    Приклад
    • piggen på ein skistav;
    • piggsvinet har piggar
  2. spiss fjelltopp
  3. fremste eller bakarste rom i eit fartøy
  4. frisyre med kort hår som står rett opp

Фіксовані вирази

  • piggane ut/ute
    ei aggressiv eller avvisande tilnærming;
    i forsvarsstilling
    • han har alltid piggane ute;
    • ho møtte dei med piggane ut
Сторінка статті

nålespiss 2, nålspiss

прикметник

Значення та вживання

spiss (1, 1) som ei nål
Приклад
  • dei nålespisse tennene til krokodilla
Сторінка статті

vinkel

іменник чоловічий

Походження

frå lågtysk; samanheng med vinke, opphavleg ‘bøying’

Значення та вживання

  1. geometrisk figur som er avgrensa av to rette linjer frå same punktet;
    opning mellom to rette linjer som skjer kvarandre
  2. posisjon som ein ser eller gjer noko frå
    Приклад
    • eit knallhardt skot frå skrå vinkel;
    • ta biletet frå ein annan vinkel
  3. i overført tyding: synsvinkel
    Приклад
    • sjå noko frå ulike vinklar
  4. reiskap til å måle (rette) vinklar med
  5. kryss (1, 3) (i fotballmål)
    Приклад
    • skotet gjekk heilt opp i vinkelen
  6. militær distinksjon (2) i form av ein omvend V
    Приклад
    • ein korporal med to vinklar på jakka

Фіксовані вирази

  • i vinkel
    med 90° vinkel mellom to delar i ein heilskap
    • dørkarmen er ikkje i vinkel;
    • stova er bygd i vinkel
  • klikke i vinkel
    miste fatninga;
    bli rasande;
    gå frå konsepta
  • konkav vinkel
    vinkel mindre enn 180°
  • konveks vinkel
    vinkel større enn 180°
  • like vinkel
    vinkel på 180° = rett linje
  • rett/bein vinkel
    vinkel på 90°
  • spiss vinkel
    • vinkel under 90°
    • i lagspel: utgangspunkt for spark, kast eller skot langt nede mot dødlinja på sida av målet
      • skyte ballen frå spiss vinkel
  • stump vinkel
    vinkel mellom 90° og 180°
Сторінка статті

stump 2

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

som ikkje har spiss form;
Приклад
  • ein stump gjenstand

Фіксовані вирази

  • stump vald
    vald utført ved slag, spark eller liknande eller ved bruk av butt (3 gjenstand
  • stump vinkel
    vinkel mellom 90° og 180°
Сторінка статті

butt 3

прикметник

Походження

frå lågtysk ‘klumpete’; samanheng med butt (2

Значення та вживання

utan skarp odd eller egg;
avrunda;
til skilnad frå kvass (2, 1) og spiss (2, 1)
Приклад
  • ein butt kniv;
  • eit breitt andlet med butt nase
Сторінка статті

stjertand

іменник жіночий

Значення та вживання

grasand som særleg hekkar i Nord-Noreg, og der hannen har lang og spiss midtre halefjør;
Anas acuta
Сторінка статті

tupp 1

іменник чоловічий

Походження

same opphav som topp (2: tyding 2 på grunn av hanekammen

Значення та вживання

  1. ytste, spisse eller avsmalnande ende av noko (langvore);
    spiss, tipp
    Приклад
    • støvlar med jarnslegen tupp

Фіксовані вирази

  • på tuppane
    spent på utfallet frå ei hending;
    vaken, ivrig
    • på tuppane av forkaving
Сторінка статті