Розширений пошук

Простий пошук

Словник букмола 1 oppslagsord

ransake

дієслово

Походження

norrønt rannsaka, av rann ‘hus’ og saka ‘klage, skulde’

Значення та вживання

lete igjennom og undersøke (sted eller person) for å finne noe som er stjålet, forbudt eller lignende;
jamfør kroppsvisitere
Приклад
- ransake et hus;
- han ble stoppet på gata og ransaket
i overført betydning: granske nøye
Приклад
- ransake sin samvittighet

Сторінка статті

Словник нюношка 29 oppslagsord

skulde, skylde 2

skulda, skylda

дієслово

Походження

av skuld

Значення та вживання

ha gjeld
Приклад
- han skuldar meg pengar;
- ho skuldar 300 000 kroner på huset
gje skulda for
Приклад
- dei skulda han for tjuveriet

Фіксовані вирази

skulde på
leggje skulda på
skulde feilen på ein annan

Сторінка статті

gå i seg sjølv

Значення та вживання

granske seg sjølv, til dømes for å erkjenne skuld;

Sjå: sjølv

Приклад

vi må gå i oss sjølve og ikkje berre skulde på andre

Сторінка статті

sjølv 2

детермінатив

Походження

norrønt sjalfr

Значення та вживання

står til eit pronomen for å merkje ut at det er nett den eller det som det er tale om: personleg
Приклад
- ho sa det sjølv;
- sjølve stod dei berre og såg på;
- der kan du sjå sjølv;
- eg tvilte ofte på meg sjølv;
- dei spurde seg sjølve om dei var på rett veg
står til eit substantiv for å merkje ut at det er nett den eller det som det er tale om: den verkelege eller eigenlege;
den rette
Приклад
- sjølve garden er bra, men husa er dårlege;
- sjølve sentrum er ikkje så stort;
- skjere seg inn på sjølve beinet
på eiga hand;
utan hjelp eller påverknad utanfrå
Приклад
- ho har gjort alt arbeidet sjølv;
- dei vil byggje huset sjølve
i eigen person
Приклад
- er han sjølv heime?
- kongen sjølv var til stades;
- eg trur det var sjølve fanden;
- han var tolmodet sjølv
brukt som adverb: til og med, jamvel
Приклад
- sjølv ho vart redd;
- alle, sjølv barna, var med;
- sjølv for deg blir dette for mykje

Фіксовані вирази

av seg sjølv
av eiga kraft;
utan hjelp;
utan vanskar
idéen kom til henne av seg sjølv;
ryddinga går ikkje av seg sjølv
for seg sjølv
aleine
han bur for seg sjølv;
ho går mykje for seg sjølv i friminutta
gå i seg sjølv
granske seg sjølv, til dømes for å erkjenne skuld
vi må gå i oss sjølve og ikkje berre skulde på andre
i seg sjølv
uavhengig av alt utanforståande;
utan påverknad frå noko anna;
utan at ein tek omsyn til noko anna
det er ikkje eit stort problem i seg sjølv
kome til seg sjølv
få att medvitet;
bli normal att
eg kom først til meg sjølv på sjukehuset
seie seg sjølv
vere sjølvsagt;
vere innlysande
det sa seg sjølv at det ville gå gale
sjølv takk
takk, det same;
takk til deg òg
takk for laget! – Sjølv takk!
vere noko for seg sjølv
vere ulik alle andre;
merkje seg ut
den byen er noko for seg sjølv
vere seg sjølv
oppføre seg slik ein til vanleg gjer
her kan eg slappe av og vere meg sjølv
vere seg sjølv nok
ikkje bry seg om nokon annan

Сторінка статті

takke 2

takka

дієслово

Походження

norrønt þakka

Значення та вживання

uttrykkje takksemd;
seie ‘takk’
Приклад
- takke for hjelpa;
- ho takka for gåva;
- dei takkar for turen
gje noko eller nokon æra eller ansvaret for;
skulde
Приклад
- det er mora å takke at ho er slik;
- eg har berre meg sjølv å takke

Фіксовані вирази

takka vere
på grunn av;
som følgje av;
takk vere
det gjekk godt, takka vere bilbeltet
takke av
- trekkje seg tilbake;
  ta avskil;
  slutte (i arbeid)
  ho takka av etter mange år i styret
- ta avskil med (nokon som sluttar i arbeid)
  dei takka av gamle medarbeidarar
takke for seg
- ta avskil og seie ‘takk’
  gjestene takka for seg
- slutte å verke
  pc-en takka for seg
takke ja
ta imot
takke ja til tilbodet;
eg vart invitert og takka ja
takke nei
avslå
takke nei til tilbodet
takke seg til
like noko betre enn noko anna;
heller vilje ha
takke meg til den gamle ordninga

Сторінка статті

stå 3

дієслово

Походження

norrønt standa; infinitiv stå og presens står kanskje innverknad frå austnordisk og lågtysk

Значення та вживання

vere i oppreist stode;
kvile på føtene;
vere sett med eine enden eller kanten ned mot eit underlag
Приклад
- stå på føtene;
- folk måtte stå på bussen;
- stå på kne;
- stå og grunde på noko;
- boka stod i bokhylla;
- det stod skap langs veggene;
- trea stod tett i tett;
- stå botn(en) – nå botnen med føtene;
- hopparen var ustø i nedslaget, men stod – heldt seg på føtene
- i presens partisipp:
  eit ståande hopp – utan fall
- vere, gjere teneste i eigenskap av
  stå brud, fadder;
  stå vakt;
  hunden følgde han kvar han gjekk og stod – overalt;
  stå på sitt, på retten sin;
  ho stod på mi side – ho stødde meg
- vere stram, utspent
  magen stod som eit trommeskinn
- peike, stikke (2
  stå opp, ut i vêret;
  håret stod til alle kantar
ha plass;
vere på ein viss stad;
opphalde seg
Приклад
- maten står på bordet;
- hytta stod ute på ein odde;
- hesjestaurane stod i sikksakk;
- bøkene stod om kvarandre;
- fisken stod i stimar;
- fienden stod oppmarsjert ved grensa
- vere i ei viss stode
  sola stod lågt på himmelen;
  visaren stod på åtte;
  barometeret stod på regn;
  stå ved inngangen til ei ny tid
- vere plassert
  stå langt nede på lista;
  stå på programmet;
  adressa står utanpå
- ha pengar ståande i banken;
  spørsmålet står ope – er ikkje avklart, avgjort
- vere skrive
  det stod noko om det i avisa;
  kva står det i brevet?
- vere i tankane
  det er ikkje noko anna som står i hovudet på han
- vere (3
  stå i teneste hos nokon;
  han stod om bord i fire år;
  stå læretida si ut;
  stå som medlem i eit lag;
  stå i brodden, spissen for el. føre (noko)
- vere i ein viss posisjon, tilstand
  stå i gjeld til ein;
  stå bi;
  det står ikkje i mi makt – det er ikkje mogleg for meg;
  stå til rådvelde, teneste for;
  stå godt budd, rusta;
  årsveksten står bra i år;
  huset står tomt;
  stå ferdig;
  stå i blom, i lys loge, i stampe;
  det stod 1–1 ved pause
- i språkvitskap:
  subjektet står i nominativ;
  det står bra til;
  stå for fall;
  stå for tur;
  stå i fare for å miste noko;
  livet stod ikkje til å redde;
  no står det til deg – no er det du sjølv som avgjer
- vere i eit visst tilhøve til
  stå i samband med;
  stå attende, tilbake for;
  opplysningane står i strid med kvarandre;
  partane stod heller likt;
  påstand stod mot påstand;
  vatnet stod 5 cm over botnen;
  pundet står i vel 10 kr
ikkje flytte, røre seg;
stoppe (3
Приклад
- bussane stod;
- hjula stod;
- stå still;
- når vi ikkje ferja, står vi der – kjem vi ingen veg;
- døra stod ikkje eit sekund;
- munnen står ikkje på han – han snakkar heile tida
- vere på same staden eller i same tilstanden
  la dei gamle møblane stå;
  la deigen stå natta over
- bli ståande;
  bli ståande ved den siste modellen – velje
ikkje la seg flytte eller kome ut av stilling
Приклад
- slå ned ein påle så han står;
- stå støtt
- eksistere
  så lenge verda har stått;
  huset har stått i mange hundre år
- i kortspel:
  knekten står – knekten kan ikkje stikkast;
  resultatet står og fell med – resultatet er avhengig av;
  det skal ikkje stå på oss;
  det er pengane det står på
- i presens partisipp: fast, vanleg
  eit ståande samtaleemne, uttrykk
- halde stand mot
  vellæte kan han ikkje stå for;
  ha noko å stå imot med;
  ho står ikkje heile distansen enno – ho greier ikkje heile distansen i same høge tempoet enno;
  mjølka står seg ikkje til i morgon – held seg ikkje søt;
  stå til eksamen – greie eksamen;
  ha mykje å stå i – ha mykje å gjere
gå føre seg;
hende (3, skje
Приклад
- bryllaupet skal stå til våren;
- slaget på Stiklestad stod i 1030;
- stå strid om noko;
- kva er det som står på her?
- det stod ikkje lenge på – varte ikkje lenge
drive (3, sprute, strøyme (1
Приклад
- spruten stod høgt i vêret;
- sjøen stod inn som ein foss;
- støvskya stod;
- der ute står havet rett på
- ha ei viss lei
  ein frisk nordvest stod inn sundet;
  det stod ein god varme frå omnen;
  det stod respekt av formannen
- stemne (3, 1)
  båtane stod ut fjorden
- vere retta, vend
  hugen hans stod til boka
- streve, trakte
  stå ein etter livet;
  la det stå til – la det gå som best det kan, køyre på
reise seg, rise
Приклад
- stå opp;
- stå opp av, or senga;
- sola står opp i aust;
- stå fram og seie nokre ord – stige fram

Фіксовані вирази

som ein står og går
i kvardagsklede;
i det ein har
stå att
vere igjen;
vere levna
det stod litt att på ei flaske;
barnet sto att medan foreldra hasta ut i bilen
stå det over
klare seg;
overleve
dei hadde uflaks med vêret, men står det vel over
stå fast
avtala står fast – gjeld utan endring
stå for
- ha ansvaret for
  festkomiteen står for mat og underhaldning
- vedkjenne seg;
  stå ved
  du må våge å stå for det du sa
stå heilt aleine
vere utan støtte
stå høgt i kurs
bli sett stor pris på
stå i butikk
arbeide som ekspeditør
stå i med
ha eit forhold (3) til
dei har stått i med kvarandre lenge;
skulde kjærasten for å stå i med naboen
stå i noko
- halde på med noko;
  ha mykje å gjere
  stå midt i førebuingane
- handsame ei utfordrande sak;
  halde noko ut
  dette er mykje å stå i for éin person åleine;
  det er tøft, men ein må berre stå i det
stå imot
ta avstand frå eller vere ueinig med;
halde stand mot
det var vanskeleg å stå imot freistnaden
stå nær
vere nær knytt til;
ha ein nær relasjon til
stå på
- gå føre seg;
  hende
  kva er det som står på her?
  krangelen stod ikkje lenge på
- henge i;
  jobbe hardt
  elevane har verkeleg stått på i dag
stå på hovudet
balansere med hovudet (og hendene) mot underlaget og føtene i vêret
stå seg godt
greie seg godt
teaterstykket står seg godt den dag i dag
stå seg godt med
vere på god fot med;
ha ein god relasjon til
jobbe for å stå seg godt med sjefen
stå seg på
ha fordel av
filmen ville nok stått seg på å bli korta litt ned
stå til
- utvikle seg i ei viss retning
  korleis står det til med deg?
  alt står bra til heime;
  det har stått dårleg til med helsa
- høve attåt;
  passe (5, 1)
  fargane står ikkje til kvarandre;
  resultatet står til innsatsen
stå ved
vedkjenne seg
har du lova det, må du stå ved det;
eg står ved valet mitt
ståande hær
tropp (2) som er vernebudd og klar til kamp

Сторінка статті

snobbe

snobba

дієслово

Значення та вживання

vere snobbete;

blære seg, vise seg

Приклад

snobbe seg;
snobbe med noko

Фіксовані вирази

snobbe nedover
på ein tilgjord måte vere eller te seg som folk i lågare sosiale lag enn ein sjølv
skulde avisa for å snobbe nedover

Сторінка статті

på

прийменник

Походження

av norrønt upp á ‘opp på’

Значення та вживання

brukt om plassering mot eit underlag eller inntil noko
Приклад
- maten står på bordet;
- sitje på benken;
- liggje på stranda;
- lese på senga;
- biletet heng på veggen;
- stå på ei liste
brukt om plassering i noko
Приклад
- det er vatn på flaska;
- ha pengar på lomma
brukt ved nemning for lokalitet, område eller liknande
Приклад
- bu på ein gard;
- vere ute på sjøen
brukt ved namn på øyar og dei fleste byane i innlandet
Приклад
- vere heimehøyrande på Stord;
- bu på Lillehammer
brukt ved nemning av lokale, institusjon eller liknande
Приклад
- gå på konsert;
- vere på skulen;
- dei er ute på byen
brukt ved ord for kroppsdel
Приклад
- kome seg på beina;
- stå på hendene;
- ha hår på brystet;
- træ ein ring på fingeren
brukt ved ord for transportmiddel
Приклад
- setje seg på sykkelen;
- gå på ski;
- om bord på båten
brukt for å vise tilknyting mellom del og heilskap
Приклад
- taket på huset;
- ulla på sauen;
- enden på visa
brukt ved nemningar for eigenskapar i forhold til noko anna
Приклад
- breidda på vegen;
- fargen på veggen;
- storleiken på beløpet
brukt i uttrykk som nemner relasjon, situasjon eller liknande
Приклад
- gleda er på mi side;
- ta noko på seg;
- helse på nokon;
- vente på noko;
- få tid på seg;
- kjenne noko på seg;
- sove på saka;
- vere ekspert på fleire område;
- resultatet er på nivå med det i fjor
brukt i tidsuttrykk
Приклад
- midt på dagen;
- på sine gamle dagar;
- gjere noko på ein time;
- hytta har ikkje vore i bruk på år og dag;
- eg har ikkje vore der på mange år
brukt for å indikere ei rekkje;
etter (2, 8)
Приклад
- tusen på tusen;
- gong på gong
brukt ved ord som nemner årsak, middel eller måte
Приклад
- på eigen kostnad;
- vere på jakt;
- klare seg på eit vis;
- ta fisk på garn;
- skyte på langt hald;
- truge nokon på livet;
- køyre på høggir;
- krevje husleige på forskot;
- lese bøker på engelsk;
- spele eit stykke på oppmoding frå publikum
med omsyn til
Приклад
- stor på vokster;
- på godt og vondt
med hjelp av
Приклад
- motoren går på bensin;
- konkurrere på kvalitet
brukt ved talstorleikar
Приклад
- ein fisk på to kilo;
- ein sum på 1 000 kr;
- ein periode på minimum ti år
brukt ved fordeling
Приклад
- det blir 200 kr på kvar
brukt ved rørsle eller flytting av noko
Приклад
- lyfte på hatten;
- gløtte på døra
om det å sanse eller vende seg til: i retning av noko eller nokon;
mot
Приклад
- rope på nokon;
- sjå på tv;
- han tittar på henne
brukt som verbalpartikkel
Приклад
- drive på med noko;
- det fryser på;
- det stod ikkje lenge på;
- det tok hardt på;
- vinden står på;
- kan eg sitje på med deg?
- slå på radioen
brukt saman med verb i uttrykk med ‘seg’
Приклад
- kle på seg;
- la vente på seg;
- han har lagt på seg
brukt som adverb: i aktiv tilstand
Приклад
- tv-en er på;
- lyset står på

Фіксовані вирази

ha noko på nokon
skulde nokon for noko ugunstig eller ulovleg
politiet har noko på han
likne på
sjå ut som
han liknar på mor si
på fote
i orden, i tilfredsstillande tilstand
få noko på fote;
hjelpe nokon på fote;
kome seg på fote att
på førehand
i førevegen;
føreåt, tidlegare
skrive kontrakt på førehand;
eg fekk ingen informasjon på førehand
på grunn av
som følgje av;
forkorta pga.
brua er stengd på grunn av uvêret
på kryss og tvers
i alle retningar
dei søkte gjennom området på kryss og tvers
på langs
i lengderetninga
skjere loffen på langs;
på langs og på tvers
på skeive
- på skakke;
  på skrå
  kassene står på skeive
- på ein uheldig og uynskt måte
  alt går på skeive
på tverke
på feil eller dårleg måte;
skeis, ulagleg
dette kjem på tverke for meg;
alt går på tverke i dag
stå på
- gå føre seg;
  hende
  kva er det som står på her?
  krangelen stod ikkje lenge på
- henge i;
  jobbe hardt
  elevane har verkeleg stått på i dag
vere på
med trykksterkt ‘på’: vere vaken og engasjert
for å lukkast må ein alltid vere på
vere på han
vere i aktivitet
etter pausen er det på han igjen;
han var tidleg på han om morgonen

Сторінка статті

lygnar, løgnar

іменник чоловічий

Походження

av lygn

Значення та вживання

person som lyg;

lygar

Приклад

ein dårleg lygnar

Фіксовані вирази

gjere nokon til lygnar
skulde nokon for å lyge;
vise at nokon lyg

Сторінка статті

halvdel

іменник чоловічий

Значення та вживання

kvar av dei to like store delane som noko er delt eller kan delast i;

halvpart

Приклад

halvdelen av eit brød;
halvdelen av røystene;
ikkje halvdelen så moro

Фіксовані вирази

betre halvdel
ektefelle
eg kunne jo skulde på min betre halvdel

Сторінка статті

ha 2

дієслово

Походження

norrønt hafa

Значення та вживання

eige, rå over, disponere
Приклад
- ha både bil og hytte;
- ha mykje pengar;
- miste alt ein eig og har;
- ha noko å by på;
- ha noko å leve av;
- ha noko å leve for;
- ha makt;
- ha høve til å ta ein tur;
- ha god tid;
- ha tid på seg;
- ha heile dagen føre seg;
- ha tillit til nokon;
- ha lykka med seg;
- han var ung og hadde livet framfor seg
vere utstyrt med (ein viss eigenskap, eit visst sinnelag eller liknande)
Приклад
- fjellet har rund topp;
- rommet har to dører;
- løva har dusk på halen;
- ha raudt hår;
- ha gode evner;
- ha sans for humor;
- ha vyrdnad for noko;
- ha grunn til å smile;
- ha for vane;
- ha medynk med nokon;
- ha noko framandt over seg;
- ha talent;
- ha lyst på noko;
- ha vondt for å innrømme feil;
- det har sin verdi å kjenne historia
vere knytt til ved slektskap, venskap eller liknande
Приклад
- ha mann og barn;
- ha korkje mor eller far;
- ha gode vener
lide av
Приклад
- ha feber og influensa;
- ha vondt i magen
vere utsett for;
oppleve, møte
Приклад
- ha fint vêr;
- ha ei roleg natt;
- ha ei oppleving;
- ha glede av noko;
- ha motgang;
- ha sorg;
- ha eit uhell;
- ha hastverk;
- ha behov for noko;
- slik vil ho ha det;
- korleis har du det?
få over til ny stad eller tilstand;
føre, flytte
Приклад
- ha nokon av stad;
- ha noko på plass;
- ha opp døra;
- ha inn sauene;
- ha ut kyrne;
- ha seg heim;
- ha på måling;
- ha mjølk i kaffien
vere pålagd eller oppteken med;
vere nøydd eller pliktig til
Приклад
- ha eksamen;
- ha lekse;
- ha geografi;
- ha time;
- ha vakt;
- ha plikter;
- ha selskap;
- ha andre ting å tenkje på;
- ha mykje å gjere;
- ha noko å seie;
- ha noko å dragast med
halde (fast) i ein viss tilstand, på ein viss måte eller i ei viss stilling;
ta vare på
Приклад
- no har vi han;
- no har eg det!
- ha hendene i lomma;
- ha døra attlaten;
- ha noko i forvaring;
- ha noko i fred;
- ha noko for seg sjølv;
- ha nokon kjær;
- ha nokon mistenkt;
- ha noko i tankane;
- ha noko på samvitet
bære på seg
Приклад
- ha klede på seg;
- ha sekk på ryggen
til modalt hjelpeverb: få, ta imot eller forlange
Приклад
- skulle ha noko for arbeidet;
- vil du ha denne kniven?
- det er av sine eigne ein skal ha det!
- takk skal du ha!
- det skal vi ikkje ha noko av!
- han gjev ikkje opp, det skal han ha
med modal funksjon til verb i infinitiv: måtte, skulle
Приклад
- du har å lystre;
- han har å gjere det han er sett til
med visse verb i presens partisipp
Приклад
- ha landbruksbøker ståande i bokhylla;
- dei hadde drops liggjande i lomma
brukt som hjelpeverb i samansette verbalformer
Приклад
- ho har selt garden;
- han hadde sove lenge;
- ho hadde reist da eg kom;
- han har gått heile dagen

Фіксовані вирази

ha det
brukt når ein tek avskil med nokon
ha det!, seier han og stryk på dør;
da får du ha det
ha det med å
ha for vane å, bruke å
ho har det med å lage lister
ha det til
tolke på ein bestemd måte
dei er ikkje så dumme som nokon vil ha det til
ha for seg
drive med, ta opp, drøfte, behandle
kva galskap kan dei ha for seg?
ha noko etter nokon
arve, overta
det gode humøret har eg etter mor mi
ha noko på nokon
skulde nokon for noko ugunstig eller ulovleg
politiet har noko på han
ha seg
- skaffe seg;
  sørgje for å få
  ha seg ein pause;
  han ville ha seg ei hytte
- henge saman;
  forklarast
  korleis kan det ha seg?
- kose seg;
  ha seksuell omgang
  dei drakk vin og hadde seg
kunne ha det så godt
lide for noko ein har gjort
når dei ikkje vil samarbeide, kan dei berre ha det så godt
vite kor ein har nokon
vite kva ein kan vente av nokon
det er vanskeleg å vite kor ein har dei

Сторінка статті

Результати на сторінці:

Розширений пошук

Словник букмола 1 oppslagsord

ransake

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Словник нюношка 29 oppslagsord

skulde, skylde 2II

skulda, skylda

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

gå i seg sjølv

Значення та вживання

Приклад

sjølv 2II

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

takke 2II

takka

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

stå 3III

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

snobbe

snobba

Значення та вживання

Приклад

Фіксовані вирази

på

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

lygnar, løgnar

Походження

Значення та вживання

Приклад

skulde, skylde 2

sjølv 2

takke 2

stå 3

ha 2