Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
111 результатів

Словник букмола 57 oppslagsord

sinn

іменник середній

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. (menneskets indre som sete for) tanker og følelser
    Приклад
    • guttens sinn var fylt av røverhistorier;
    • få ro i sinnet;
    • være lett, tung til sinns – i godt, dårlig humør;
    • de har ikke noe godt i sinne;
    • være syk på sinnet – sinnssyk
  2. Приклад
    • ha et heftig, følsomt sinn

Фіксовані вирази

  • ha i sinne
    ha til hensikt
    • de har ikke noe godt i sinne
  • i sinn og skinn
    både åndelig og fysisk; helt igjennom
  • i sitt stille sinn
    i sine tanker som en holder for seg selv
  • legge seg noe på sinne
    innprente seg, huske på
Сторінка статті

skinn 1

іменник середній

Походження

norrønt skinn

Значення та вживання

  1. ytre dekke på dyre- eller menneskekropp, med eller uten hår, fjær eller lignende;
    Приклад
    • stek fisken til skinnet er sprøtt;
    • klippe pelsen ned til skinnet
  2. flådd og preparert hud av dyr, med eller uten hår, fjær eller lignende;
    Приклад
    • jakka er av ekte skinn;
    • bøkene er bundet i skinn
  3. hinne, skall eller hud på frukt, bær og lignende;
    hinne og lignende på mat
    Приклад
    • flå skinnet av en tomat;
    • pølser uten skinn
  4. gammelt, men utholdende menneske eller dyr
    Приклад
    • hun er et seigt skinn, og kommer til å overleve alle;
    • et pokkers skinn;
    • det gamle skinnet er sprekere enn du tror

Фіксовані вирази

  • bare skinn og bein
    veldig tynn;
    radmager
    • hun var bare skinn og bein og kunne knapt løfte hodet
  • gå ut av sitt gode skinn
    miste beherskelsen;
    bli veldig sint
  • holde seg i skinnet
    kontrollere følelsene sine;
    beherske seg
  • i sinn og skinn
    tvers igjennom;
    fullstendig, totalt
  • ikke selge skinnet før bjørnen er skutt
    ikke satse på noe en ikke har
  • redde skinnet
    berge seg, gå klar
  • ribbe/flå til skinnet
    ta alt fra noen;
    røve, plyndre
    • turistene blir ribbet til skinnet;
    • huseieren flår oss til skinnet
  • som et pisket skinn
    på en svært travel eller heseblesende (2) måte
    • hun springer rundt som et pisket skinn
  • våge skinnet
    gjøre noe som er risikabelt;
    tore å ta en risiko
  • våt til skinnet
    våt helt gjennom klærne;
    gjennomvåt
Сторінка статті

i sitt stille sinn

Значення та вживання

i sine tanker som en holder for seg selv;
Se: sinn
Сторінка статті

i sinn og skinn

Значення та вживання

både åndelig og fysisk; helt igjennom;
Se: sinn
Сторінка статті

legge seg noe på sinne

Значення та вживання

innprente seg, huske på;
Se: sinn
Сторінка статті

ha i sinne

Значення та вживання

ha til hensikt;
Se: sinn
Сторінка статті

vinne 3

дієслово

Походження

norrønt vinna; jamfør vinnende

Значення та вживання

  1. seire (1) (i kamp, konkurranse, valg eller lignende);
    oppnå premie eller gevinst (i konkurranse, lotteri eller spill)
    Приклад
    • de vant slaget;
    • seieren er vunnet;
    • landet har vunnet krigen;
    • vinne over konkurrentene;
    • vinne i en idrettskonkurranse;
    • han vant rettssaken;
    • jeg vant førstepremien;
    • jeg vinner aldri i tipping;
    • vinne og tape med samme sinn
  2. skaffe seg, sikre seg;
    oppnå
    Приклад
    • de vant ære og makt;
    • ha lett for å vinne venner;
    • han har vunnet tilbake tilliten;
    • det er lite å vinne ved en omlegging;
    • ta en snarvei for å vinne tid;
    • vinne tilslutning for en sak
  3. ha krefter til;
    Приклад
    • arbeide alt en vinner;
    • hun løp det forteste hun vant
  4. bli bedre
    Приклад
    • rommet har vunnet på ommøbleringen

Фіксовані вирази

  • vinn eller forsvinn
    situasjon der en må lykkes hvis en fremdeles skal være med videre (i turnering, valg eller lignende)
    • på onsdag er det vinn eller forsvinn for Brann
  • vinne fram
    få tilslutning;
    oppnå framgang
    • vinne fram med ideene sine
  • vinne innpå
    hale innpå
  • vinne seg
    bli bedre;
    komme seg
    • hun vinner seg ved nærmere bekjentskap
  • vinne ut
    utvinne
    • vinne ut olje og gass;
    • vinne ut malm
Сторінка статті

splitte

дієслово

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. dele med fysisk kraft;
    kløyve, spalte;
    skille
    Приклад
    • treet ble splittet i to av lynet
    • brukt som adjektiv:
      • ha i den splittede vaniljestangen
  2. få til å dele seg opp;
    Приклад
    • politiet splittet demonstrantene
  3. forårsake splittelse;
    jamfør splittende
    Приклад
    • konflikten splittet arbeiderbevegelsen
    • brukt som adjektiv:
      • et splittet folk
  4. brukt som adjektiv: disharmonisk, motsetningsfylt
    Приклад
    • et splittet sinn;
    • splittede følelser

Фіксовані вирази

  • splitt og hersk
    det å svekke motstandere ved å gjøre dem innbyrdes uenige
Сторінка статті

sjel

іменник жіночий або чоловічий

Походження

trolig fra gammellavtysk eller gammelfrisisk

Значення та вживання

  1. åndelig kraft hos et menneske som gjør at det kan tenke, føle og ville;
    Приклад
    • få ro i sjelen;
    • legge hele sin sjel i noe
  2. åndelig del av et menneske sett ut fra et religiøst synspunkt eller i forhold til Gud, og som blir regnet for å være udødelig
    Приклад
    • be for sin sjels frelse;
    • sverge ved sin sjels salighet
  3. person eller produkt som får i gang noe (handling eller følelser)
    Приклад
    • være sjelen i et foretakende;
    • diktene hans mangler sjel
  4. menneske, individ
    Приклад
    • være en enkel sjel;
    • jeg har ikke fortalt en sjel om dette

Фіксовані вирази

  • en sjel og en skjorte
    person uten eiendeler
  • en sunn sjel i et sunt legeme
    god psykisk helse i en frisk og sterk kropp
  • ikke en levende sjel
    ikke et eneste menneske;
    ingen
    • det var ikke en levende sjel ute på denne tiden av døgnet
  • med liv og sjel
    helt og fullt
    • gå opp i besteforeldrerollen med liv og sjel
  • to sjeler og en tanke
    det at to tenker på det samme
Сторінка статті

sin 1

детермінатив присвійний

Походження

norrønt sinn, sín, sitt, sínir; i betydning 4 med innvirkning fra lavtysk

Значення та вживання

  1. brukt i eiendoms- og tilhørighetsforhold for å vise tilbake til subjektet i setningen når det står i tredje person entall eller flertall
    Приклад
    • hun mistet sekken sin;
    • han forstuet beinet sitt;
    • de tok pengene sine
    • brukt som substantiv:
      • de har sitt å stri med;
      • hun sørger for seg og sine
  2. brukt foran tall for å uttrykke at mengden er omtrentlig eller at den er stor
    Приклад
    • veie sine 100 kg;
    • turen tok sine seks timer
  3. brukt trykklett i utrop for å uttrykke at noen er flink til noe
    Приклад
    • det var jenta si!
    • det er gutten sin som vet hva han vil!
  4. brukt trykklett etter pronomen, substantiv eller nomenfrase for å uttrykke eiendoms- og tilhørighetsforhold
    Приклад
    • hvem sin hatt er det?
    • det er far sin;
    • jeg kjenner godt Rud sine

Фіксовані вирази

  • få sitt
    det som faller på en eller det en fortjener
  • gjøre sitt
    gjøre det som kreves;
    bidra, medvirke
  • gå hver til sitt
    gå hjem;
    gå tilbake til det en holdt på med
  • gå sin vei
    gå vekk
  • ha sine fordeler
    ha visse fordeler
    • denne metoden har sine fordeler
  • i sin tid
    en gang, særlig i fortiden
    • forskeren som i sin tid oppdaget viruset
  • ta sin tid
    ta lang tid
    • det tok sin tid før alt var klart
  • til sine tider
    av og til
Сторінка статті

Словник нюношка 54 oppslagsord

sinn 1

іменник середній

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. (det indre i mennesket som stad for) tankar og kjensler;
    Приклад
    • få ro i sinnet;
    • vere lett, tung til sinns – i godt, dårleg humør;
    • vere sjuk på sinnet – vere sinnssjuk
  2. Приклад
    • ha eit kjenslevart sinn

Фіксовані вирази

  • i sinn og skinn
    både åndeleg og fysisk; heilt igjennom
Сторінка статті

sinn 2

іменник середній

Походження

norrønt sinn

Значення та вживання

Приклад
  • sinn sundag – førre sundagen

Фіксовані вирази

  • eitt sinn
    éin gong, på ei viss tid
  • her i sinn
    nyss, for kort tid sidan
Сторінка статті

sinne 2

sinna

дієслово

Значення та вживання

i uttrykk
Приклад
  • sinne seg – gjere seg sint; hisse seg opp
Сторінка статті

vanskeleg

прикметник

Значення та вживання

  1. som skaper vanskar, tung, vand (2, 1);
    ikkje lett
    Приклад
    • eit vanskeleg arbeid, spørsmål;
    • ha det vanskeleg økonomisk;
    • ha vanskeleg for å svare for seg
  2. som ikkje er lett å gjere til lags eller å ha med å gjere;
    noko vrang
    Приклад
    • vanskeleg å vere i lag med;
    • ha eit vanskeleg sinn

Фіксовані вирази

  • i ein vanskeleg alder
    særl: i puberteten
Сторінка статті

splitte

splitta

дієслово

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. dele med fysisk makt;
    kløyve, spalte;
    skilje
    Приклад
    • vassrøyret vart splitta i to
    • brukt som adjektiv:
      • eit splitta atom
  2. få til å dele seg opp;
    Приклад
    • politiet splitta demonstrantane
  3. vere årsak til splitting (2);
    jamfør splittande
    Приклад
    • vedtaket splitta partiet
    • brukt som adjektiv:
      • eit splitta folk
  4. brukt som adjektiv: disharmonisk, motsetnadsfylt
    Приклад
    • eit splitta sinn

Фіксовані вирази

  • splitt og hersk
    det å svekkje motstandarar ved å gjere dei innbyrdes usamde
Сторінка статті

skinn

іменник середній

Походження

norrønt skinn

Значення та вживання

  1. ytre dekke på dyre- eller menneskekropp, med eller utan hår, fjør eller liknande;
    Приклад
    • flåtten har bite seg fast i skinnet;
    • sauen vart klypt ned til skinnet;
    • steikje fisken med skinnet på
  2. flådd og preparert hud av dyr, med eller utan hår, fjør eller liknande;
    Приклад
    • hanskar av ekte skinn;
    • han var kledd i skinn frå topp til tå;
    • bøker bundne i skinn
  3. hinne, skal eller hud på bær, frukt og liknande;
    hinne og liknande på mat
    Приклад
    • flå skinnet av ein kokt tomat;
    • han fjerna skinnet frå pølsa
  4. gammalt, men uthaldande, menneske eller dyr
    Приклад
    • han er eit seigt skinn;
    • det gamle skinnet krekte seg til postkassa kvar dag;
    • stakkars skinnet, bur heilt åleine

Фіксовані вирази

  • berre skinn og bein
    veldig tynn;
    radmager
    • han var berre skinn og bein og kunne knapt stå på føtene
  • gå ut av sitt gode skinn
    miste sjølvtøyminga;
    bli veldig sint
  • halde seg i skinnet
    kontrollere kjenslene sine;
    styre seg, beherske seg
  • i sinn og skinn
    tvers igjennom;
    fullstendig, totalt
  • ikkje selje skinnet før bjørnen er skoten
    ikkje rekne for visst noko ein ikkje har
  • redde skinnet
    berge seg
  • ribbe/flå til skinnet
    ta alt frå nokon;
    røve, plyndre
    • ho vart ribba til skinnet av eksen;
    • turistane blir flådd til skinnet
  • som eit piska skinn
    på ein travel eller heseblesande måte
    • springe som eit piska skinn;
    • ho stressa rundt som eit piska skinn
  • våge skinnet
    gjere noko som er risikabelt;
    tore å ta ein risiko
  • våt til skinnet
    våt heilt gjennom kleda;
    gjennomvåt
Сторінка статті

schizofreni

іменник чоловічий

Вимова

sjisofreniˊ, sjitsofreniˊ eller skitsofreniˊ

Походження

av gresk skhizein ‘kløyve’ og phren ‘sinn’

Значення та вживання

alvorleg (kronisk) psykoseliding som påverkar tenking, sansing og forhold til andre menneske, med symptom som rangførestillingar, hallusinasjonar og liknande
Сторінка статті

senn

іменник незмінні

Походження

norrønt (í) senn ‘på éin gong, samtidig’; kanskje samanheng med sinn (2

Фіксовані вирази

  • i senn
    om gongen
    • eg tek ein dag i senn
  • litt om senn
    litt etter kvart
    • dei blir flinkare litt om senn
  • smått om senn
    litt etter litt
    • smått om senn skjer det ei endring
Сторінка статті

tom

прикметник

Походження

norrønt tómr

Значення та вживання

  1. som er utan innhald;
    Приклад
    • spannet var tomt;
    • tomme hyller;
    • tomme tønner ramlar mest – sjå tønne
    • om hus, husvære og liknande: som er utan inventar, møblar og liknande
      • eit tomt rom
    • om hus, husvære, rom, stad og liknande: utan folk (eller dyr), folkelaus
      • kome til tomt hus
    • einsam, audsleg
      • det er tomt etter han – han er sakna
  2. om person, sinn, andletsuttrykk og liknande: som er utan vilje, initiativ, idear og liknande;
    som er utan tankeinnhald
    Приклад
    • kjenne seg tom;
    • ein tom smil;
    • stire med eit tomt blikk
  3. utan røyndom, verdilaus
    Приклад
    • tomme ord, skuldingar, lovnader

Фіксовані вирази

  • med to tomme hender
    utan noko;
    på berr bakke
    • ho starta med to tomme hender og arbeidde seg opp
  • på tom mage
    utan å ha ete
    • arbeide på tom mage
Сторінка статті

sjel

іменник жіночий

Походження

truleg frå gammallågtysk eller gammalfrisisk

Значення та вживання

  1. åndeleg kraft hos eit menneske som gjer at det kan tenkje, vilje og kjenne;
    Приклад
    • få ro i sjela;
    • leggje heile si sjel i noko
  2. åndeleg del av mennesket sett frå eit religiøst synspunkt eller i forhold til Gud, og som blir rekna for å vere udødeleg
    Приклад
    • be om frelse for sjela si
  3. person eller produkt som får i gang noko (handling eller kjensler)
    Приклад
    • vere sjela i eit tiltak;
    • dikta hans manglar sjel
  4. menneske, individ
    Приклад
    • han flytte til byen, utan å kjenne ei sjel der

Фіксовані вирази

  • ei sjel og ei skjorte
    person utan eige
  • ei sunn sjel i ein sunn lekam
    god psykisk helse i ein frisk og sterk kropp
  • ikkje ei levande sjel
    ikkje eit einaste menneske;
    ingen
    • eg møtte ikkje ei levande sjel langs vegen
  • med liv og sjel
    heilt og fullt
    • kjempe med liv og sjel for å realisere ein plan
  • to sjeler og ein tanke
    det at to tenkjer på det same
Сторінка статті