Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
33 результатів

Словник букмола 0 oppslagsord

Словник нюношка 33 oppslagsord

medvit, medvett

іменник середній

Значення та вживання

  1. det at ein sjølv veit om det ein gjer, tenkjer eller kjenner;
    erkjenning;
    Приклад
    • eit resultat av større kunnskap og auka medvit;
    • mangle historisk medvit;
    • vakne til medvit om noko;
    • ha ein stor plass i folks medvit
  2. det å kunne oppfatte og forstå omverda;
    vaken tilstand;
    Приклад
    • pasienten kom til medvit att;
    • miste medvitet
Сторінка статті

undermedviten, undermedveten

прикметник

Значення та вживання

som er til stades i sinnet utan at ein har medvit om det;
Приклад
  • ein undermedviten reaksjon
  • brukt som substantiv
    • liggje løynd i det undermedvitne
Сторінка статті

klinisk

прикметник

Походження

frå tysk; jamfør klinikk

Значення та вживання

som gjeld praktisk lækjekunst med direkte kontakt med pasienten
Приклад
  • klinisk undersøking;
  • klinisk psykologi

Фіксовані вирази

  • klinisk død
    • i medisin: som er stadfesta død gjennom klinisk påvising av hjernedød
      • bli erklært klinisk død
    • som framstår død på grunn av manglande puls og medvit, kraftig nedkjøling eller annan livstrugande tilstand;
      skindød
      • hjartet stansa, og eg var klinisk død i fleire minutt
Сторінка статті

klinisk død

Значення та вживання

Sjå: klinisk
  1. i medisin: som er stadfesta død gjennom klinisk påvising av hjernedød
    Приклад
    • bli erklært klinisk død
  2. som framstår død på grunn av manglande puls og medvit, kraftig nedkjøling eller annan livstrugande tilstand;
    Приклад
    • hjartet stansa, og eg var klinisk død i fleire minutt
Сторінка статті

ånd

іменник жіночий

Походження

norrønt ǫnd ‘ande, pust, sjel, liv’

Значення та вживання

  1. medvit og tankeverksemd;
    Приклад
    • eit miljø både for ånd og lekam
  2. menneske som merkjer seg ut intellektuelt;
    Приклад
    • dei store åndene i antikken;
    • vere den leiande ånda i foreininga
  3. menneskesjel som noko uavhengig av kroppen;
    Приклад
    • han for att og fram som ei fredlaus ånd
  4. overnaturleg, ulekamleg vesen;
    Приклад
    • vonde ånder;
    • mane ånder
  5. Приклад
    • få ånda over seg
  6. Приклад
    • ånda i kristendomen;
    • vilkåra må ikkje stå i strid med ånda i traktaten
  7. innstilling til livet og omgjevnadene;
    Приклад
    • det er så god ånd i den heimen;
    • det rådde ei god ånd mellom dei;
    • vise god nasjonal ånd;
    • dette er ikkje i Ibsens ånd

Фіксовані вирази

  • forsvinne som ei ånd i ein fillehaug
    bli borte fort og lydlaust
  • tenande ånd
    ein som hjelper til på ein diskré måte, utan at det blir lagt merke til
Сторінка статті

vitende

іменник середній

Походження

jamfør norrønt vitend ‘medvit, kunnskap’; av vite

Значення та вживання

det at ein veit eller har kjennskap til noko
Приклад
  • gjere noko med vitende og vilje;
  • handle mot betre vitende

Фіксовані вирази

  • med mitt vitende
    så langt eg veit
Сторінка статті

vit, vett 2

іменник середній

Походження

norrønt vit; av vite

Значення та вживання

  1. (praktisk) forstand eller skjøn;
    Приклад
    • få vit;
    • bruke vitet;
    • ta til vitet;
    • ha godt vit;
    • snakke som ein har vit til;
    • skremme vitet av nokon;
    • det leita på vitet
  2. fullt medvit;
    til skilnad frå uvit

Фіксовані вирази

  • frå vitet
    utan evne til å tenkje eller handle rasjonelt
    • støyen kunne få kven som helst til å gå frå vitet
  • miste vitet
    bli galen;
    gå frå forstanden;
    gå frå vitet
    • ugjerninga plaga han så han var ved å miste vitet
  • ta til vitet
    tenkje seg om;
    bli meir fornuftig
Сторінка статті

ved 2

прийменник

Походження

norrønt við, viðr

Значення та вживання

  1. tett attmed;
    i nærleiken av
    Приклад
    • sitje ved bordet;
    • dei sette seg ved bordet;
    • eg fekk eit kutt ved nasen;
    • inne ved veggen;
    • ute ved kysten;
    • slaget ved Kringen
  2. brukt for å vise tilknyting til institusjon, arrangement eller liknande;
    jamfør på (5)
    Приклад
    • studere ved universitetet;
    • vere tilsett ved fabrikken;
    • vere til stades ved ei tilstelling
  3. brukt for å uttrykkje at ein viss eigenskap eller ei viss stode er knytt til noko eller nokon
    Приклад
    • ha noko framandt ved seg;
    • peike på ulike sider ved saka
  4. brukt for å uttrykkje ein viss fysisk eller mental tilstand
    Приклад
    • vere ved god helse;
    • eg er ved godt mot;
    • ho var ved medvit da ambulansen kom
  5. brukt for å nemne eit omtrentleg tidspunkt (eller ei hending brukt som tidsreferanse)
    Приклад
    • ved totida;
    • ved avreisa;
    • ved fleire høve
  6. som følgje av;
    Приклад
    • hattane vart ombytte ved eit mistak;
    • bli redda ved eit utruleg hell;
    • glede seg ved noko
  7. når det gjeld;
    Приклад
    • det er ikkje noko å gjere ved det
  8. brukt for å nemne middel eller måte: gjennom, av, med
    Приклад
    • klare seg ved eiga hjelp;
    • ved hjelp av eigne krefter;
    • få pengane ved å vende seg til banken
  9. brukt for å nemne den ansvarlege eller handlande i ein viss samanheng
    Приклад
    • idrettslaget møtte ved formannen;
    • brevet gjekk til Universitetet ved rektor
  10. brukt for å uttrykkje at ei handling er retta mot nokon;
    Приклад
    • dei var gode ved han;
    • tale ved nokon
  11. brukt som adverb i samband med visse verb
    Приклад
    • leggje ved svarporto

Фіксовані вирази

  • bli ved
    halde fram med
    • han kjem til å bli ved å nekte for dette
  • stå ved
    vedkjenne seg
    • har du lova det, må du stå ved det;
    • eg står ved valet mitt
  • talast/snakkast ved
    ta seg ein prat
    • dei hadde talast ved fleire gonger
  • vare ved
    halde fram
    • den væpna konflikten har vart ved i fleire år
  • vere ved
Сторінка статті

vakne

vakna

дієслово

Походження

norrønt vakna

Значення та вживання

  1. bli vaken, bli ved fullt medvit
    Приклад
    • vakne tidleg om morgonen;
    • vakne av narkosen
  2. livne til, kome i rørsle
    Приклад
    • om våren vaknar naturen til nytt liv;
    • ei vaknande kjensle av ansvar
  3. gjere seg gjeldande, reise seg til kamp
    Приклад
    • no må målfolket vakne!
Сторінка статті

sans

іменник чоловічий

Походження

gjennom fransk; frå latin sensus ‘kjensle, forstand’, av sentire ‘kjenne, merke’

Значення та вживання

  1. evne til å sanse
    Приклад
    • dei fem sansane syn, høyrsel, kjensle, lukt og smak
  2. forståing, interesse, skjøn
    Приклад
    • ha sans for humor;
    • ha kritisk sans
  3. Приклад
    • det er ikkje sunn sans i det du seier

Фіксовані вирази

  • ha ein sjette sans
    vere synsk
  • sans og samling
    evne til å forstå og tenkje;
    forstand (1), medvit (1), fatning
    • vere ved sans og samling;
    • kome til sans og samling;
    • gå frå sans og samling;
    • drikke seg frå sans og samling
  • sjuande sans
    almanakk med plass for eigne notatar
Сторінка статті