Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
84 результатів

Словник букмола 37 oppslagsord

hakke 2

дієслово

Походження

av lavtysk hacken

Значення та вживання

  1. slå eller hogge gjentatte ganger (med skarpt redskap)
    Приклад
    • hakke med kniven i en plankestubb;
    • hakke hull på isen;
    • hønene hakket hverandre
  2. dele i småbiter;
    Приклад
    • hakke urter;
    • hakke opp kjøtt;
    • hakke i stykker noe
  3. lyde ujevnt eller støtvis
    Приклад
    • motoren hakket og harket;
    • han hakket og stammet
  4. i håndarbeid: hekle (3 på en spesiell måte

Фіксовані вирази

  • hakke på noen
    stadig kritisere eller småskjenne på noen
  • hakke tenner
    skjelve (særlig av kulde) så tennene slår mot hverandre
Сторінка статті

hakke 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

av lavtysk hack(e)

Значення та вживання

redskap til å hakke (2, 1) i jorda med
Приклад
  • gå løs på jordhaugen med hakke og spade
Сторінка статті

stamme 3

дієслово

Походження

norrønt stama; beslektet med stam (2 og stemme (3

Значення та вживання

  1. tale støtvis, hakkende og usikkert ofte på grunn av nervøsitet eller lignende;
    Приклад
    • bli nervøs og begynne å hakke og stamme
  2. tale støtvis og gjenta stavelser på grunn av talevanske
    Приклад
    • barn som stammer, blir ofte ertet
Сторінка статті

tann

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt tǫnn

Значення та вживання

  1. hardt bite- og tyggeredskap i munnen hos mennesker og de fleste andre virveldyr
    Приклад
    • slå ut en tann;
    • ha vondt i tanna;
    • pusse tenner;
    • ha hull i tennene;
    • smile med tennene;
    • sette tennene i noe
  2. tagg (1, 2) på tannhjul, tannstang eller på eggen til en sag eller lignende
    Приклад
    • tennene på en sag

Фіксовані вирази

  • bite tennene sammen
    ta seg sammen;
    holde ut
  • flekke tenner
    vise tanngarden for å virke truende
    • hunden flekte tenner og knurret
  • føle noen på tennene
    undersøke en annen parts styrke, hensikter eller lignende
    • lagene følte hverandre på tennene
  • få blod på tann
    finne stor tilfredsstillelse ved noe slik at en gjerne fortsetter med det
  • gråt og tenners gnissel
    (fra Luk 13,28, gammel oversettelse) dyp fortvilelse
  • hakke tenner
    skjelve (særlig av kulde) så tennene slår mot hverandre
  • holde tann for tunge
    tie
    • lære seg å holde tann for tunge
  • med sammenbitte tenner
    med en viss motvilje eller bitterhet
    • si noe med sammenbitte tenner;
    • tapet ble vedgått med sammenbitte tenner
  • rustet til tennene
    være svært godt rustet
  • sette tennene i
    • spise (2, 1)
      • sette tennene i et eple
    • gå i gang med noe (nytt)
      • sette tennene i nye arbeidsoppgaver
  • skjære tenner
    • gnisse tennene mot hverandre
      • som liten skar jeg ofte tenner
    • føle motvilje eller bekmyring over noe
      • forestillingen fikk kritikerne til å skjære tenner
  • tennene på tørk
    (oftest i den uoffisielle formen tenna på tørk);
    brukt spøkefullt om utstående tenner i overmunnen;
    overbitt
    • en ungdom med tenna på tørk
  • tidens tann
    tidens langsomme, ubønnhørlige, oppløsende kraft;
    forvitring (1)
    • tåle tidens tann;
    • huset er preget av tidens tann
  • vise tenner
    hevde seg;
    vise styrke
    • vise tenner i maktkampen;
    • laget har begynt å vise tenner
  • væpnet til tennene
    svært godt utstyrt eller forberedt
  • øye for øye, tann for tann
    hevnprinsipp som uttrykker at noen skal straffes med en skade som tilsvarer den skaden han eller hun har påført andre
Сторінка статті

spade

іменник чоловічий

Походження

norrønt (jarn)spaði; fra lavtysk

Значення та вживання

  1. redskap med jernblad og treskaft til å måke og grave med
    Приклад
    • torvspade, stikkspade;
    • grave ut tomta med hakke og spade
  2. det som går på en spade (1)
    Приклад
    • en spade sand
  3. om forskjellige redskaper med blad og skaft
    Приклад
    • kakespade, smørspade

Фіксовані вирази

  • kalle en spade for en spade
    nevne noe ved dets rette navn
  • sette/stikke spaden i jorda
    begynne byggingen av noe
    • nå setter de spaden i jorda for det neste byggetrinnet;
    • det vil ta år før vi kan stikke spaden i jorda
Сторінка статті

karve 3

дієслово

Походження

beslektet med lavtysk kerven ‘skjære’

Значення та вживання

  1. skjære i småbiter, hakke med kniv
    Приклад
    • karve sund noe;
    • karve i pipa
  2. skjære ut (i tre eller bein)
    Приклад
    • hun karvet navnet inn i treet

Фіксовані вирази

  • karva blad
    oppskåret bladtobakk
    • han røykte karva blad
Сторінка статті

hakk 1

іменник середній

Походження

av hakke (2

Значення та вживання

  1. det å hakke eller hugge
  2. Приклад
    • bordet var fullt av hakk og skar
  3. noe som er hakket opp i småbiter;
  4. i overført betydning: lite grann
    Приклад
    • flytte noe et hakk opp;
    • være et hakk bedre;
    • ligge et hakk over

Фіксовані вирази

  • hakk i plata
    stadig gjentaking av noe kjent
Сторінка статті

grave 2

дієслово

Походження

norrønt grafa

Значення та вживання

  1. lage fordypning i jorda;
    hakke, spa, bryte opp
    Приклад
    • grave i jorda med spade;
    • hun graver i jorda med hendene;
    • de grov en grøft;
    • det ble gravd en brønn i hagen;
    • hunden begynte å snuse og grave under treet
  2. få tak i ved å grave (2, 1)
    Приклад
    • grave gull
  3. lete, undersøke, få fram
    Приклад
    • grave i hukommelsen;
    • rote og grave i andres saker;
    • grave seg i nesen;
    • grave i fortiden;
    • hun ville ikke grave og spørre
  4. verke, gnage, nage (psykisk)
    Приклад
    • det er noe som graver i samvittigheten

Фіксовані вирази

  • den som graver en grav for andre, faller selv i den
    den som planlegger å skade andre, risikerer selv å bli offer for disse planene
  • grave fram
    • spa fram
      • grave fram en skatt
    • finne fram
      • hun grov fram mobilen fra veska
    • finne ut noe ved å undersøke nøye
      • grave fram nye opplysninger i en sak
  • grave ned
    lage hull i jorda der noe blir lagt ned og dekket med jord
    • grave ned kabler
  • grave opp
    • fjerne jord og ta opp det en finner
      • grave opp giftig avfall
    • trenge ned i og løfte opp jordlag eller lignende
      • vannmassene grov opp gatene
  • grave seg ned
    • lage et hulrom som en kan søke ly i
      • grave seg ned i snøen
    • i overført betydning: bli svært opptatt av noe
      • grave seg ned i detaljer
  • grave sin egen grav
    selv være årsak til mislykkethet
  • grave til seg
    skaffe seg på en grådig måte
    • grave til seg penger
  • grave ut
    • hente fram fra jord eller annet som dekker
      • grave ut overlevende etter jordskjelvet
    • lage fordypning, grøft eller lignende ved å fjerne jord
      • grave ut tomta;
      • flomstore elver graver ut terrenget
Сторінка статті

fin

прикметник

Походження

sent norrønt fínn ‘blank, glatt’; opprinnelig av latin finis med betydning ‘avsluttet, fullendt’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • en fin vin;
    • en fin løsning;
    • fine forhold;
    • fint føre;
    • ha det fint;
    • så fint!
    • få noen fine dager;
    • føle seg i fin form
    • brukt som adverb:
      • greie seg fint;
      • det går fint
  2. som det er lett å like;
    behagelig, pen
    Приклад
    • en fin gutt;
    • fine farger;
    • en fin dag;
    • fem fine ting du kan gjøre i helgen
  3. av høy ætt, fornem (2)
    Приклад
    • være av fin familie;
    • ha fine fornemmelser
    • brukt som substantiv:
      • maten var forbeholdt de fine
    • brukt som adverb:
      • snakke fint
  4. Приклад
    • et tvers igjennom fint menneske
    • brukt som adverb:
      • behandle noen fint
  5. varsom, taktfull
    Приклад
    • de har tatt imot henne på en fin måte
  6. brukt ironisk for å uttrykke skepsis eller mild kritikk
    Приклад
    • du er meg en fin en
  7. tynn, spe
    Приклад
    • fin tråd
  8. glatt, jevn
    Приклад
    • fin hud
  9. småkornet, findelt
    Приклад
    • fin sand;
    • fint mel;
    • fin netting
    • brukt som adverb:
      • hakke noe fint
  10. følsom, nøyaktig
    Приклад
    • ha en fin hørsel;
    • fine nyanser;
    • fine målinger;
    • fint håndarbeid tar tid
    • brukt som adverb:
      • fint gradert
  11. Приклад
    • fint gull
  12. brukt som forsterkende adverb: helt, pent
    Приклад
    • han var fint nødt til å følge rådet

Фіксовані вирази

  • fin i farten
    beruset
    • han er allerede fin i farten
  • fin på det
  • fint lite
    svært lite
  • sitte fint i det
    være ille ute
Сторінка статті

ugresshakke, ugrashakke

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

hakke (1 til å fjerne ugress med
Сторінка статті

Словник нюношка 47 oppslagsord

hakke 2

hakka

дієслово

Походження

av lågtysk hacken

Значення та вживання

  1. hogge eller pikke gong på gong (i eller på noko med skarp reiskap)
    Приклад
    • hønene hakkar på kvarandre;
    • hakke med kniven i ein planke;
    • hakke hol på isen
  2. dele i småbitar;
    Приклад
    • hakke persille;
    • hakke sund noko;
    • hakke opp noko
  3. lyde ujamt eller støytvis
    Приклад
    • motoren harka og hakka;
    • dei stotra og hakka
  4. i handarbeid: hekle (3 på ein spesiell måte

Фіксовані вирази

  • hakke på nokon
    stadig kritisere eller småskjenne på nokon
  • hakke tenner
    skjelve (særleg av kulde) så tennene skranglar mot kvarandre
Сторінка статті

hakke 1

іменник жіночий

Походження

av lågtysk hack(e)

Значення та вживання

reiskap til å hakke (2, 1) i jorda med slik at ho smuldrar og blir laus
Приклад
  • hakke og spade
Сторінка статті

stamme 3

stamma

дієслово

Походження

norrønt stama; samanheng med stam (2

Значення та вживання

  1. tale støytvis, hakkande og usikkert, ofte på grunn av nervøsitet eller liknande;
    Приклад
    • bli nervøs og byrje å hakke og stamme
  2. tale støytvis og gjenta stavingar på grunn av talevanske
    Приклад
    • barn som stammar, blir ofte erta
Сторінка статті

tann

іменник жіночий

Походження

norrønt tǫnn

Значення та вживання

  1. hard bite- og tyggjereiskap i munnen hos menneske og dei fleste andre virveldyr
    Приклад
    • trekkje ei tann;
    • ha vondt i tanna;
    • kvite tenner;
    • ha hol i tennene;
    • smile med tennene;
    • setje tennene i noko
  2. tagg (1, 2) på tannhjul, tannstong eller eggen på ei sag eller liknande
    Приклад
    • ei sag med skarpe tenner

Фіксовані вирази

  • auge for auge, tann for tann
    hemnprinsipp som seier at nokon skal bli straffa med ein skade som svarar til skaden han eller ho har valda ein annan
  • bite i hop tennene
    ta seg saman;
    halde ut
    • han beit i hop tennene og arbeidde så sveitten draup av han
  • flekkje tenner
    vise tanngarden for å verke trugande
    • ein ulv som flekkjer tenner
  • føle nokon på tennene
    undersøkje styrken, hensikta eller liknande hos ein annan part
    • duellantane følte kvarandre på tennene
  • få blod på tann
    bli sterkt oppteken av noko og ha hug til å halde fram med det
  • hakke tenner
    skjelve (særleg av kulde) så tennene skranglar mot kvarandre
  • halde tann for tunge
    teie
    • lære seg å halde tann for tunge
  • med samanbitne tenner
    med ei viss motvilje eller bitterheit
    • seie noko med samanbitne tenner;
    • gå med på avtala med samanbitne tenner
  • rusta til tennene
    fullt utstyrt (med våpen)
  • setje tennene i
    • ete (2, 1)
      • setje tennene i bagetten
    • gå i gong med noko (nytt)
      • setje tennene i eit nytt prosjekt
  • skjere tenner
    • gnisse tennene mot kvarandre
      • skjere tenner som liten
    • føle motvilje eller uro over noko
      • eg skjer tenner berre av tanken
  • tennene på tørk
    brukt skjemtande om utståande tenner i overmunnen
    • ein ungdom med tennene på tørk
  • tidas tann
    den langsame, uavbrotne og forvitrande krafta som verkar når tida går
    • tåle tidas tann;
    • dei er prega av tidas tann
  • vise tenner
    hevde seg;
    vise styrke
    • vise tenner i maktkampen;
    • laget har byrja å vise tenner
  • væpna til tennene
    svært godt utstyrt eller førebudd
Сторінка статті

spade 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt (jarn)spaði; frå lågtysk

Значення та вживання

  1. reiskap til å grave, moke med, samansett av eit blad (2) og eit skaft
    Приклад
    • grøftespade;
    • stikkspade;
    • grave ei grøft med hakke og spade
  2. mengd som går på ein spade (1, 1)
    Приклад
    • ein spade sand
  3. reiskap med blad (2) og skaft som liknar ein spade (1, 1)
    Приклад
    • kakespade;
    • smørspade

Фіксовані вирази

  • kalle ein spade for ein spade
    nemne noko med rette namnet
Сторінка статті

karve 3

karva

дієслово

Походження

samanheng med lågtysk kerven ‘skjere’

Значення та вживання

  1. skjere i små bitar, hakke med kniv
    Приклад
    • karve potetene;
    • karve i pipa
  2. skjere ut (i tre eller bein)
    Приклад
    • han fann eit fyndord karva inn i veggen

Фіксовані вирази

  • karva blad
    bladtobakk som er skoren opp
    • han fyller pipa med karva blad
Сторінка статті

hakk 1

іменник середній

Походження

av hakke (2

Значення та вживання

  1. det å hakke eller hogge
  2. Приклад
    • kniven hadde eit hakk i egga;
    • bordplata var full av hakk og skar
  3. noko som er hakka eller skore opp i småbitar;
  4. i overført tyding: lite grann
    Приклад
    • eit hakk ned;
    • vere eit hakk betre;
    • liggje eit hakk over

Фіксовані вирази

  • hakk i plata
    stadig oppattaking av noko kjent
Сторінка статті

greie 1

іменник жіночий

Походження

av greie (3

Значення та вживання

  1. orden, skikk
    Приклад
    • det er inga greie på dette
  2. reiskap, innretning, hjelperåd
    Приклад
    • ei greie til å hakke med
  3. sak, tilhøve
    Приклад
    • dette er gode greier;
    • innsatsen var ikkje rare greiene
  4. noko ein liker eller er flink til;
    spesialitet
    Приклад
    • oppvask er ikkje hans greie

Фіксовані вирази

  • få greie på
    få kjennskap til;
    få nyss om
    • når mor får greie på dette, skal det bli huskestove!
  • gjere greie for
    klargjere, forklare
    • dette skal dei gjere greie for
  • ha greie på
    ha kunnskap om eller kjennskap til;
    ha skjøn på
    • dette er forhold han ikkje har greie på
  • heile greia
    alt i hop
    • eg vart trøytt av heile greia
  • kva er greia?
    brukt for å spørje om korleis ein skal tolke ei nemnd hending eller ein nemnd situasjon
    • kva med den nye tv-serien, kva er greia?
    • kva er greia med kniv til dressingen?
  • og greier
    og kva det fører med seg;
    og sånn
    • vi budde på hotell og greier;
    • det var dans og greier
Сторінка статті

grave 2

grava

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt grafa

Значення та вживання

  1. lage fordjuping i jorda;
    hakke, spa, bryte opp
    Приклад
    • grave i jorda med spade;
    • han grev i jorda med hendene;
    • dei grov ei grøft;
    • det vart grave kjellar;
    • grisen er fæl til å rote og grave
  2. få tak i ved å grave (2, 1)
    Приклад
    • grave gull
  3. Приклад
    • grave inn namn i ringen
  4. leite, undersøkje, få fram
    Приклад
    • grave og spørje;
    • grave i sakene til andre;
    • grave seg i nasen
  5. verkje, gnage, nage (psykisk)
    Приклад
    • det er noko som grev han
  6. Приклад
    • kråka grev
  7. lage til fisk med å gni han inn med ei særskild krydderblanding og leggje han i press
    Приклад
    • grave laks, makrell og sild
    • brukt som adjektiv
      • graven laks med sennepssaus

Фіксовані вирази

  • den som grev ei grav for andre, fell sjølv i henne
    den som planlegg å skade andre, risikerer å bli offer for desse planane sjølv
  • grave fram
    • bruke spade for å få fram noko
      • grave fram ein stein
    • finne ved å undersøkje nøye
      • grave fram nye moment i saka
  • grave i hop
    sanke saman
    • dei grov i hop pengar
  • grave ned
    lage hol i jorda, leggje noko ned i holet og dekkje med jord
    • grave ned kablar
  • grave opp
    • fjerne jord og ta opp det ein finn
      • grave opp poteter
    • trengje ned i og løfte opp jordlag eller liknande
      • potetopptakaren grev opp jorda
  • grave seg ned
    • lage eit holrom som ein kan søkje ly i
      • grave seg ned i snøen
    • i overført tyding: bli svært oppteken av
      • grave seg ned i stoffet
  • grave si eiga grav
    sjølv vere årsak til at ein mislykkast
  • grave til seg
    kare til seg
    • her gjeld det å grave til seg, utan tanke på andre
  • grave ut
    • få fram frå jord eller anna som dekkjer
      • Osebergskipet vart grave ut i 1904
    • lage fordjuping, grøft eller liknande ved å fjerne jord
      • grave ut tomta;
      • elva grev ut jorda
Сторінка статті

fin

прикметник

Походження

seint norrønt fínn ‘blank, glatt’; opphavleg av latin finis med tyding ‘avslutta, fullført’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • fin mat;
    • fin ordning;
    • fine opplevingar;
    • fine forhold;
    • ha det fint;
    • fint vêr;
    • det er fint å kjenne seg trygg;
    • fine ord og gode intensjonar
    • brukt som adverb
      • greie seg fint
  2. som det er lett å like;
    behageleg, pen
    Приклад
    • fin jente;
    • fine klede;
    • fine fargar;
    • fint utsyn;
    • ein fin dag
  3. Приклад
    • vere av fin familie
    • brukt som substantiv
      • skal du mengje deg med dei fine?
    • brukt som adverb
      • snakke fint
  4. Приклад
    • eit tvers igjennom fint menneske;
    • ha eit fint sinn
  5. varsam, taktfull
    Приклад
    • på ein fin måte
    • brukt som adverb
      • fare fint med sølvtøyet
  6. brukt ironisk for å uttrykkje skepsis eller mild kritikk
    Приклад
    • det var ei fin historie;
    • du er meg ein fin fyr!
  7. tynn, spe
    Приклад
    • fin tråd;
    • fin røyst
  8. glatt, mjuk
    Приклад
    • fin silke
  9. småkorna, findelt
    Приклад
    • fin sand;
    • fint regn;
    • fint mjøl
    • brukt som adverb
      • hakke noko fint
  10. kjensleg, nøyaktig
    Приклад
    • ha fin høyrsel;
    • fine nyansar;
    • det er fint handarbeid å lage sylgjer
    • brukt som adverb
      • fint gradert
  11. Приклад
    • fint gull
  12. brukt som forsterkande adverb: heilt, pent
    Приклад
    • ho blir fint nøydd til å kome heim

Фіксовані вирази

  • fin i farten
    rusa
    • han er alt temmeleg fin i farten
  • fin på det
  • fint lite
    svært lite
  • sitje fint i det
    vere ille ute
Сторінка статті