Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
20 результатів

Словник букмола 13 oppslagsord

gjengjelde

дієслово

Походження

jamfør dansk -gjelde; samme opprinnelse som norrønt gjalda ‘betale, hevne’, opprinnelig ‘betale tilbake’

Значення та вживання

besvare en handling med en lignende handling;
gjøre gjengjeld
Приклад
  • gjengjelde ondt med godt;
  • jeg gjengjelder følelsene dine;
  • de gjengjeldte angrepet
Сторінка статті

hevnen er søt

Значення та вживання

det kjennes godt å gjengjelde etter noe en ser som en urett eller krenkelse;
Se: søt
Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

  1. som har en behagelig og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
    motsatt sur (1)
    Приклад
    • søte kaker;
    • vinen var litt for søt;
    • den søte duften av varm sjokolade;
    • kaka var søtere enn jeg liker
    • brukt som adverb:
      • kjeksene smaker søtt;
      • det dufter søtt av blomster
  2. brukt som substantiv: mat med søt smak
    Приклад
    • de unner seg noe søtt til kaffen;
    • hun er glad i det søte
  3. som ikke er sur (2) eller salt (2;
    Приклад
    • søt melk;
    • søtt vann
  4. som er lett å like;
    Приклад
    • for en søt gutt;
    • en søt historie;
    • den søte katten;
    • de søteste små sokkene;
    • dette huset er virkelig søtt
  5. som uttrykker varme og inderlige følelser;
    Приклад
    • et søtt kyss;
    • han hvisket de søteste ord i øret mitt
    • brukt i tiltale:
      • god morgen, søteste du!
  6. som gir en av følelse av glede, velvære, fred eller lignende;
    Приклад
    • ligge i sin søteste søvn;
    • den søte juletiden
    • brukt som adverb:
      • sove søtt
  7. Приклад
    • være søt mot alle

Фіксовані вирази

  • det søte liv
    (etter italiensk la dolce vita) et liv i fest og luksus
    • leve det søte liv;
    • drømmen om det søte liv
  • hevnen er søt
    det kjennes godt å gjengjelde etter noe en ser som en urett eller krenkelse
  • søt musikk
    • gjensidig erotisk tiltrekning
      • søt musikk oppstod, og nå har vi vært gift i mange år
    • noe som vekker glede
      • for ordføreren er vedtaket søt musikk
  • søte bror
    (oftest i den uoffisielle formen søta bror);
    Sverige, svensker
    • Ola og Kari Nordmann drar til søta bror for å handle;
    • hun kom i mål like etter søta bror
  • søte saker
Сторінка статті

sette hardt mot hardt

Значення та вживання

gjengjelde angrep eller lignende med like harde midler som motstanderen;
gi igjen med samme mynt;
Se: hard
Сторінка статті

tilbake

прислівник

Вимова

også uttale -baˊke

Походження

av til (2 og bak (3

Значення та вживання

  1. Приклад
    • tvinge noe(n) tilbake;
    • vike tilbake;
    • bøye, lene seg tilbake
  2. om fortiden, bakover i tid
    Приклад
    • se, tenke tilbake på – minnes
  3. til utgangspunktet igjen
    Приклад
    • det står bare tilbake å skrive under – gjenstår;
    • hilse tilbake – gjengjelde en hilsen, hilse igjen;
    • betale tilbake pengene;
    • levere tilbake noe en har lånt;
    • komme, vende tilbake
  4. på stedet, fast, i uttrykket

Фіксовані вирази

  • gå tilbake på
    trekke seg;
    ikke stå ved
    • de gikk tilbake på løftet de hadde gitt
  • holde tilbake
    ikke slippe fra seg;
    holde igjen
    • han prøvde å holde dem tilbake;
    • de har holdt tilbake viktige opplysninger;
    • jeg forsøkte forgjeves å holde tårene tilbake
  • ligge/stå tilbake for
    være dårligere enn;
    være underlegen
    • han ligger litt tilbake for de andre i klassen;
    • hun står ikke tilbake for noen
  • ta tilbake
    oppheve, annullere
    • jeg tar tilbudet tilbake
Сторінка статті

hevne

дієслово

Походження

norrønt hefna

Значення та вживання

  1. gjengjelde noe vondt eller krenkende;
    ta hevn
    Приклад
    • drapet måtte hevnes;
    • hevne et nederlag;
    • hevne seg på noen
  2. skaffe noen oppreisning ved hevn
    Приклад
    • han kom for å hevne sin bror

Фіксовані вирази

  • det hevner seg
    det vil føre til ulykke;
    det straffer seg
    • det hevner seg å være uærlig
Сторінка статті

hard

прикметник

Походження

norrønt harðr

Значення та вживання

  1. om stoff eller legeme: som ikke så lett gir etter for trykk;
    fast, tett, stiv, uelastisk;
    til forskjell fra bløt (2, 2) og myk (1)
    Приклад
    • hard som stein;
    • hardt metall;
    • snøen var blitt hard;
    • en hard seng;
    • ha hard avføring;
    • en hard knute
  2. kraftig, intens, vanskelig, slitsom
    Приклад
    • et hardt angrep;
    • hard konkurranse;
    • hardt arbeid;
    • sette noen på en hard prøve;
    • harde tak
    • brukt som adverb
      • båtene støtte hardt mot hverandre
  3. som ikke tar hensyn til eller gir etter for andre;
    streng, urokkelig, stri, uvennlig
    Приклад
    • han har et hardt hjerte;
    • gjøre seg hard og nekte;
    • få en hard medfart
    • brukt som adverb
      • le hardt og hånlig;
      • politiet tar hardt på slike lovbrudd
  4. som i liten grad viser eller lar seg påvirke av følelser;
    som tåler mye
    Приклад
    • en kald og hard person
  5. om kår, tilstand og lignende: tung, tøff, utfordrende
    Приклад
    • leve under harde kår;
    • harde vilkår;
    • en hard skjebne;
    • det blir en hard vinter;
    • det er ventet hardt vær;
    • harde fakta
    • brukt som adverb
      • bli hardt prøvet;
      • være hardt medtatt av sykdom
  6. som tydelig bryter med en annen tilstand;
    skarp
    Приклад
    • en hard sving;
    • en hvitfarge gir en hard kontrast mot mørke farger

Фіксовані вирази

  • den harde kjerne
    de mest sentrale personer i lag, parti eller lignende
  • en hard nøtt å knekke
    en vanskelig oppgave
  • gjøre seg hard
    (forberede seg på å) stå imot noe farlig, vanskelig eller ubehagelig
  • gå hardt for seg
    foregå på en voldsom måte
  • gå hardt ut
    komme med kraftig kritikk
    • opposisjonen gikk hardt ut i denne saken;
    • hun går hardt ut mot justisministeren
  • hard valuta
    • sterkt etterspurt valuta
    • noe som er ettertraktet
      • brennevin var hard valuta under krigen
  • harde bud
    vanskelige forhold
    • det var harde bud på den tiden
  • harde konsonanter
    ustemte konsonanter;
    til forskjell fra bløte konsonanter
    • p, t og k er harde konsonanter
  • harde trafikanter
    bilister;
    til forskjell fra myke trafikanter
  • hardt vann
    kalkholdig vann
  • holde hardt
    være vanskelig;
    lykkes bare så vidt
    • det skal holde hardt å bli ferdig før fristen
  • i hardt vær
    i vanskeligheter på grunn av press, angrep eller lignende
    • han er i hardt vær etter avsløringene;
    • oljeindustrien er ute i hardt vær
  • med hard hånd
    på en brutal måte
    • styre med hard hånd
  • på/for harde livet
    så fort eller mye en kan;
    alt en orker, av all makt
    • vi jobber på harde livet for å bli ferdige;
    • hun skrev for harde livet
  • sette hardt mot hardt
    gjengjelde angrep eller lignende med like harde midler som motstanderen;
    gi igjen med samme mynt
  • ta hardt i
Сторінка статті

gjeld 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt gjald ‘betaling’

Значення та вживання

  1. pengesum som en skylder
    Приклад
    • sette seg i gjeld;
    • betale gjelden sin;
    • ettergi gjeld;
    • de har over ti millioner i gjeld
  2. i overført betydning: (moralsk) forpliktelse til å være takknemlig eller gjengjelde hjelp en har fått

Фіксовані вирази

  • stå i gjeld til
    • skylde noen penger
      • de står i stor gjeld til menneskesmuglerne
    • ha noe eller noen å takke for noe som har hatt betydning
      • skuespillet stod i gjeld til den greske tragedien;
      • hun stod i gjeld til sine forfedre
Сторінка статті

betale

дієслово

Вимова

betaˊle

Походження

av lavtysk betalen, av talen ‘telle, betale’

Значення та вживання

  1. gi ut penger for noe en skylder eller kjøper;
    lønne, gjøre opp
    Приклад
    • betale for seg;
    • betale husleie;
    • bli dømt til å betale erstatning;
    • betale for middagen;
    • betale skatt;
    • betale med kort;
    • ta seg godt betalt
  2. i overført betydning: svi, bøte for;
    Приклад
    • dette skal du få betale dyrt for

Фіксовані вирази

  • betale prisen
    få lide for;
    svi (1, 3) for
    • barnefamiliene må betale prisen for lav barnehagedekning;
    • miljøet betaler prisen for videre utvinning
  • betale seg
    lønne seg, svare seg
    • investeringen betaler seg i lengden;
    • ymdykhet betaler seg
Сторінка статті

takknemlighetsgjeld

іменник жіночий або чоловічий

Походження

av takknemlighet

Значення та вживання

det å skylde noen en takk;
forpliktelse til å gjengjelde en tjeneste eller lignende
Приклад
  • stå i takknemlighetsgjeld til noen
Сторінка статті

Словник нюношка 7 oppslagsord

gjengjelde

gjengjelda

дієслово

Походження

jamfør dansk -gjelde; same opphav som norrønt gjalda ‘betale, hemne’, opphavleg ‘betale tilbake’

Значення та вживання

svare på ei handling med ei liknande handling;
gjere gjengjeld
Приклад
  • ein skal gjengjelde vondt med godt;
  • ho gjengjelder kjenslene mine;
  • dei gjengjelde åtaket
Сторінка статті

tilbake

прислівник

Походження

jamfør norrønt til og bak n, gammaldansk tilbaghe og; tysk zurück

Значення та вживання

  1. i retning bakover;
    Приклад
    • bøye, tøye seg tilbake;
    • vike tilbake;
    • tvinge noko(n) tilbake
  2. bakover i tid;
    Приклад
    • sjå, tenkje tilbake – minnast
  3. om rørsle: i motsett retning av den føregåande, mot eller bort til utgangspunktet;
    Приклад
    • gå fram og tilbake;
    • kome, vende tilbake;
    • dei var snart tilbake
    • ut av verksemd, yrkesliv eller liknande
      • trekkje seg tilbake;
      • levere tilbake noko ein har lånt;
      • betale tilbake pengane;
      • sende tilbake ei vare – òg overf: forkaste, vrake;
      • kalle, ta tilbake – oppheve, annullere;
      • ta tilbake ei skulding, eit tilbod;
      • helse tilbake – gjengjelde ei helsing, helse att
  4. på staden, fast;
    Приклад
    • halde nokon tilbake;
    • halde tilbake ei melding, pengar;
    • halde gråten tilbake
  5. mot, til tidlegare nivå, grad eller liknande
    Приклад
    • flaumen gjekk tilbake
    • (over) i ein tilstand som viser forfall, stagnasjon
      • sjukdomen sette han mykje tilbake
    • ikkje på høgd;
      etterliggande

Фіксовані вирази

  • gå tilbake på
    trekkje seg;
    ikkje stå ved
    • dei gjekk tilbake på lovnaden dei hadde gjeve
  • kalle tilbake
    kalle heim, til den staden nokon er send ut frå
  • liggje/stå tilbake for
    vere dårlegare enn;
    vere underlegen
    • han ligg litt tilbake for dei andre i klassa;
    • ho står ikkje tilbake for nokon
Сторінка статті

hemne

hemna

дієслово

Походження

norrønt hefna

Значення та вживання

  1. gjengjelde noko vondt eller krenkjande;
    ta hemn
    Приклад
    • hemne nederlaget;
    • hemne drapet;
    • hemne seg på nokon
  2. skaffe nokon oppreisnad med hemn
    Приклад
    • hemne faren

Фіксовані вирази

  • det hemnar seg
    det vil føre til ulykke;
    det straffar seg
Сторінка статті

gjeld 1

іменник жіночий

Походження

norrønt gjald ‘betaling’, samanheng med gjelde (1; gild og gilde (1

Значення та вживання

  1. pengar ein skuldar nokon;
    Приклад
    • setje seg i gjeld;
    • betale gjelda si;
    • ettergje gjeld;
    • dei har over ti millionar i gjeld
  2. i overført tyding: (moralsk) plikt til å vere takknemleg eller gjengjelde hjelpa ein har fått

Фіксовані вирази

  • stå i gjeld til
    • skulde nokon pengar
      • fattige land står i stor gjeld til dei rike landa
    • ha nokon eller noko å takke for noko som har hatt betyding
      • romanen står i gjeld til kriminalsjangaren;
      • han stod i gjeld til sin familie
Сторінка статті

skuldmann, skyldmann

іменник чоловічий

Значення та вживання

  2. person som har noko å sone eller gjengjelde
Сторінка статті

gjengjelding

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. det å gjengjelde
  2. Приклад
    • dei kom med trugsmål om ei kjernefysisk gjengjelding
Сторінка статті

attergjelde

attergjelda

дієслово

Значення та вживання

Сторінка статті