Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
68 результатів

Словник букмола 28 oppslagsord

fjøl

іменник чоловічий або жіночий

fjel

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt fjǫl

Значення та вживання

  1. (høvlet) bord (2, 2) eller planke
    Приклад
    • en lem av fjøler;
    • flat som en fjøl
  2. stykke av bord (2, 2) som er tilvirket til et visst bruk

Фіксовані вирази

  • komme rekende på en fjøl
    dukke opp uten kjent opprinnelse eller bakgrunn
    • drømmejobben kommer ikke rekende på en fjøl
  • over hele fjøla
    over det hele;
    over alt
    • det er finvær over hele fjøla;
    • økonomiske utfordringer over hele fjøla
Сторінка статті

fjær 2, fjør 2

іменник жіночий або чоловічий

Походження

av tysk Feder

Значення та вживання

  1. elastisk konstruksjon (som del av maskineri og ofte av stål)
    Приклад
    • fjærene i madrassen;
    • han satt spent som en fjær;
    • bilen kommer med nye støtdempere og fjærer
  2. kant i smalsiden av en fjøl eller lignende til å felle inn i en renne i en annen fjøl;
    jamfør not (2
    Приклад
    • gulvbord med not og fjær
Сторінка статті

komme rekende på en fjøl

Значення та вживання

dukke opp uten kjent opprinnelse eller bakgrunn;
Se: fjøl, reke
Приклад
  • drømmejobben kommer ikke rekende på en fjøl
Сторінка статті

skimle 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

beslektet med skimmel (1

Значення та вживання

hvitmalt fjøl, formet som en fisk, med blysøkke som en driver ned gjennom sjøen for å jage sild i en viss retning
Сторінка статті

tane 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt þǫn ‘spile, fjøl til å strekke ut skinn på’

Значення та вживання

  1. redskap til å spenne ut dyreskinn til tørking på
  2. fangstredskap, felle (1, 1) for dyr
Сторінка статті

bord 2

іменник середній

Вимова

boˊr

Походження

norrønt borð

Значення та вживання

  1. møbel med vannrett plate på bein eller annet understell
    Приклад
    • ta av bordet;
    • dekke på bordet;
    • bestille bord på restaurant
  2. langt trestykke tynnere enn planke (1, 1)
    Приклад
    • bordene i golvet
  3. fjøl eller planke i båtkledning
  4. reling, skipsbord, skipsside;

Фіксовані вирази

  • bank i bordet!
    (sagt samtidig som en banker på noe av tre) motvirke at et optimistisk utsagn utfordrer overnaturlige makter slik at hellet snur
    • de har, bank i bordet, aldri blitt skadd;
    • vi banker i bordet og krysser fingrene
  • bordet fanger
    • i kortspill: utspilt kort må ligge; i overført betydning: gjort er gjort
    • i overført betydning: en handling eller et utsagn kan ikke kalles tilbake og er bindende;
      gjort er gjort
  • dele bord og seng
    (etter latin) leve sammen som ektefolk
  • det er ikke mitt bord
    det er ikke mitt ansvarsområde
  • få på bordet
    • i overført betydning: bli presentert for arbeidsoppgave
      • administrasjonen fikk saken på bordet
    • i overført betydning: få fram i lyset
      • få alle fakta på bordet
  • gjøre rent bord
    • spise alt som er satt fram
    • renske opp;
      kvitte seg med alt
    • i konkurranser og lignende: vinne alt som er mulig å vinne
  • gå fra borde
    • gå i land fra et skip
    • i overført betydning: slutte i ledende stilling
  • kaste over bord
    i overført betydning: kvitte seg med
  • komme til dekket bord
    komme til arbeid eller lignende der alt er gjort ferdig på forhånd;
    få alt tilrettelagt for seg
  • legge kortene på bordet
    tilstå, fortelle alt
  • over bord
    ut i sjøen fra båt
    • mann over bord!
  • over bordet
    (avgjøre, avtale noe) direkte, med en gang, under samtalens løp
  • slå i bordet
    si klart ifra, protestere
  • til bords
    • bort til et bord der en spiser et måltid
      • gå til bords;
      • sette seg til bords
    • ved et bord
      • sitte til bords
    • ved siden av under et (formelt) måltid
      • ha vertinnen til bords
  • under bordet
    (ekstra og) utenom avtale;
    i hemmelighet
    • mange selgere ønsker å få betalt under bordet for å unngå skatt
Сторінка статті

over hele fjøla

Значення та вживання

over det hele;
over alt;
Se: fjøl
Приклад
  • det er finvær over hele fjøla;
  • økonomiske utfordringer over hele fjøla
Сторінка статті

sengestokk

іменник чоловічий

Значення та вживання

fjøl langs siden av en seng;
Сторінка статті

stav

іменник чоловічий

Походження

norrønt stafr

Значення та вживання

  1. kjepp eller stokk, brukt som støtte når en går;
    (liten) stokk til andre formål, brukt i en bestemt aktivitet eller som tegn på verdighet
    Приклад
    • gå med staver
  2. Приклад
    • sette ny norsk rekord i stav
  3. loddrett stolpe av tre som er med på å bære taket i en bygningskonstruksjon;
    jamfør stavkirke og stavverk
  4. fjøl i siden på tretønne;
  5. heklemaske med form som en stav (1)
  6. loddrett strek i rune (1, 1);
  7. sansecelle i netthinnen som er svært følsom for lys;
  8. gjenstand med smal, avlang form

Фіксовані вирази

  • falle i staver
    falle i tanker;
    bli forundret
Сторінка статті

reke 3

дієслово

Походження

norrønt reka

Значення та вживання

  1. drive (3, 2) på vann eller sjø;
    flyte av sted
    Приклад
    • båten rekte med strømmen
  2. gå og slenge;
    Приклад
    • de reker omkring

Фіксовані вирази

  • komme rekende på en fjøl
    dukke opp uten kjent opprinnelse eller bakgrunn
    • drømmejobben kommer ikke rekende på en fjøl
  • reke av
    drive av gårde med strømmen
    • flytebrygga stod i fare for å reke av
Сторінка статті

Словник нюношка 40 oppslagsord

fjøl

іменник жіночий

Походження

norrønt fjǫl

Значення та вживання

  1. (høvla) bord (2, 2) eller planke
    Приклад
    • slå på ei fjøl;
    • ein lem av fjøler;
    • flat som ei fjøl
  2. stykke av bord (2, 2) som er tillaga til ein viss bruk

Фіксовані вирази

  • kome rekande på ei fjøl
    dukke opp utan kjent opphav eller bakgrunn
    • ideen kom rekande på ei fjøl
  • over heile fjøla
    over det heile;
    over alt
    • det var god innsats over heile fjøla
Сторінка статті

spikre

spikra

дієслово

Походження

av spikar

Значення та вживання

  1. feste med spikar;
    slå i spikar
    Приклад
    • spikre fast ei fjøl;
    • spikre igjen ei dør;
    • ho spikrar saman ei kasse;
    • dei hamra og spikra
  2. i overført tyding: fastleggje
    Приклад
    • spikre ei avtale;
    • programmet for arrangementet er spikra

Фіксовані вирази

  • sitje/stå som spikra
    • sitje fast;
      stå heilt urørleg
      • vindauget sat som spikra;
      • ho står som spikra i døropninga
    • vere festa i minnet
      • opplevingane frå krigen sit som spikra
Сторінка статті

tan 2

іменник середній

tane 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt þǫn ‘spile, fjøl til å strekkje ut skinn på’

Значення та вживання

  1. reiskap til å spenne ut dyreskinn til tørking på;
  2. fangstreiskap, felle (1, 1) for dyr
Сторінка статті

åre 1, år 1

іменник жіночий

Походження

norrønt ár

Значення та вживання

  1. reiskap til å ro eller padle med, forma som eit langt skaft med ei bladforma utviding i eine enden (ved roing) eller i båe endane (ved padling)
    Приклад
    • ta med seg årene ned til robåten
  2. lita fjøl eller plate som liknar ei åre (1, 1) med nummer på, nytta i utlodding i staden for nummerlappar
    Приклад
    • sal av årer og trekning av premiar

Фіксовані вирази

  • dra/leggje inn årene
    slutte i arbeidet (på grunn av alder)
Сторінка статті

bord 2

іменник середній

Вимова

boˊr

Походження

norrønt borð

Значення та вживання

  1. møbel med vassrett plate eller skive og understell av bein eller bukkar
    Приклад
    • bord og stol;
    • dekkje bordet;
    • dekkje på bordet;
    • ta av bordet;
    • tinge bord på restaurant
  2. langt trestykke tynnare enn planke (1, 1)
    Приклад
    • borda i golvet
  3. fjøl eller planke i båtkledning
  4. side eller kant på fartøy; jamfør babord (1 og styrbord (1

Фіксовані вирази

  • bank i bordet
    (sagt samstundes som ein bankar på noko av tre) motverke at ei optimistisk ytring utfordrar overnaturlege makter slik at hellet snur
    • alt har, bank i bordet, gått problemfritt;
    • eg skulle banka i bordet då eg sa det
  • bordet fangar
    • utspela kort må liggje
    • overført tyding: ei handling eller utsegn kan ikkje kallast tilbake og er bindande;
      gjort er gjort
  • dele bord og seng
    leve saman, vere gift (med nokon)
  • det er ikkje mitt bord
    det er ikkje mitt ansvarsområde
  • få på bordet
    • overført tyding: bli presentert for arbeidsoppgåve
      • administrasjonen fekk saka på bordet
    • overført tyding: få fram i lyset
      • få alle fakta på bordet
  • gjere reint bord
    • ete alt som er sett fram
    • reinske opp;
      kvitte seg med alt
    • i konkurransar og liknande: vinne alt som er mogleg å vinne
  • gå frå borde
    • gå i land frå fartøy
      • gå frå borde
    • i overført tyding: slutte i leiande stilling
  • kaste over bord
    òg overført tyding: kvitte seg med
  • kome til dekt bord
    kome til arbeid eller liknande der alt er gjort ferdig på førehand;
    få alt lagt til rette for seg
  • leggje korta på bordet
    tilstå, fortelje alt
  • leggje roret i borde
    leggje lengst ut til sida
  • leggje roret til bords
    leggje lengst ut til sida
  • liggje bord om bord
    liggje side om side
    • fartøya låg bord om bord
  • over bord
    ut i sjøen frå båt
    • mann over bord!
  • over bordet
    (avgjere, avtale noko) direkte, der og da
  • slå i bordet
    vere streng og syne at ein vil ha igjennom viljen sin
  • til bords
    • bort til eit bord der ein et eit måltid
      • gå til bords;
      • setje seg til bords
    • ved eit bord
      • sitje til bords
    • ved sida av under eit (formelt) måltid
      • ha verten til bords
  • under bordet
    (ekstra og) utan at ytinga er openlys og lovleg;
    i løynd
    • mange seljarar ønskjer å få betalt under bordet for å unngå skatt
Сторінка статті

sengestokk, sengstokk

іменник чоловічий

Значення та вживання

fjøl langs sida av ei seng;
Сторінка статті

vri 1

іменник чоловічий

Походження

av vri (2

Значення та вживання

  1. vridd stilling;
    Приклад
    • ei fjøl med vri på
  2. endra (og meir tiltalande) form
    Приклад
    • ein salsframstøyt med ein ny vri;
    • gamle mattradisjonar med ein moderne vri

Фіксовані вирази

  • gjere ein vri
    finne ein lur måte å løyse ei (vanskeleg) oppgåve på
Сторінка статті

reke 3

reka

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt reka

Значення та вживання

  1. drive (3, 2) på vatnet eller sjøen;
    flyte av stad
    Приклад
    • båten rak med straumen;
    • vrakrestane har reke i land
  2. gå og slenge;
    Приклад
    • dei rek husimellom
  3. liggje og slenge;
    liggje unytta

Фіксовані вирази

  • kome rekande på ei fjøl
    dukke opp utan kjent opphav eller bakgrunn
    • ideen kom rekande på ei fjøl
  • reke av
    drive utover med straumen
    • båten rak av for dei
Сторінка статті

flat 2

прикметник

Походження

norrønt flatr

Значення та вживання

  1. lite eller ikkje skrånande;
    Приклад
    • flat mark;
    • eit bygg med flatt tak;
    • ein flat veg;
    • tomtene ligg i flatt terreng;
    • sende ei flat pasning
    • brukt som adverb
      • garden ligg flatt og fint
  2. utan store forhøgningar eller fordjupingar;
    Приклад
    • ein båt med flat botn;
    • ho sette seg på den flate steinen;
    • løpe ned den flate skråninga;
    • flat som ei fjøl;
    • slå med flat hand
  3. tynn og brei;
    skiveforma
    Приклад
    • ei lita flat pakke
    • brukt som adverb
      • bli klemd flat;
      • slå nokon flat
  4. Приклад
    • han vart flat da vi avslørte han
  5. Приклад
    • ein flat vits
  6. med høg grad av jamstilling og deltaking i staden for underordning;
    til skilnad frå hierarkisk
    Приклад
    • den flate strukturen i mange norske verksemder;
    • dei fekk flatare organisering på avdelinga
  7. om avgift, skatt eller liknande: som blir rekna ut etter ein fast prosentsats;
    til skilnad frå progressiv (2)
    Приклад
    • flat skatt;
    • flat skattlegging;
    • flate avgifter

Фіксовані вирази

  • flat rente
    uforandra rente over eit visst tidsrom
  • flatt batteri
    batteri som er utladd
  • flatt dekk
    dekk (på køyretøy) utan luft i
  • ikkje fem flate øre
    ingen ting
    • det har ikkje vorte løyvd fem flate øre til prosjektet
  • leggje seg flat
    vedgå ein feil
    • det hjelper lite å leggje seg flat når det ikkje får konsekvensar
Сторінка статті

fjør

іменник жіночий

Походження

norrønt fjǫðr; tyding 2 av tysk Feder

Значення та вживання

  1. kvar av dei greinete, lette utvokstrane som dekkjer kroppen på ein fugl
    Приклад
    • fugleungane held på og får fjører;
    • lett som ei fjør;
    • slåst så fjørene fyk
  2. elastisk konstruksjon (som del av maskineri og ofte av stål)
    Приклад
    • fjørene i madrassen;
    • ho spratt opp som ei fjør
  3. kant på smalsida av fjøl eller liknande til å felle inn i renne på anna fjøl;
    jamfør not (2
    Приклад
    • golvplankane har fjør og not

Фіксовані вирази

  • ei fjør i hatten
    noko ein kan rose seg av;
    ein liten triumf
  • ei fjør som blir til fem høns
    noko lite som blir overdrive umåteleg
  • lånte fjører
    prestasjonar, idear eller liknande som andre står bak
Сторінка статті