Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
63 результатів

Словник букмола 28 oppslagsord

fele

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt fiðla, fra middelalderlatin; beslektet med fiolin

Значення та вживання

fiolin brukt i folkemusikk;
jamfør hardingfele
Приклад
  • spille på fele;
  • stemme fela

Фіксовані вирази

  • glad som ei fele
    hoppende glad
Сторінка статті

glad som ei fele

Значення та вживання

hoppende glad;
Se: fele
Сторінка статті

spillemann, spellemann

іменник чоловічий

Значення та вживання

person som spiller et instrument, for eksempel fele eller trekkspill
Приклад
  • spillemenn og dansere

Фіксовані вирази

  • ungkar og spillemann
    sorgløs mann uten samlivspartner
Сторінка статті

sage

дієслово

Значення та вживання

  1. skjære eller kappe med sag (1)
    Приклад
    • sage ved;
    • de sagde tømmer
  2. lage en lyd som minner om en sag når den skjærer
    Приклад
    • han satt og sagde på en fele;
    • tiuren sagde og klunket

Фіксовані вирази

  • sage opp
    dele opp med sag
  • sage over grenen en selv sitter på
    ødelegge noe som er nødvendig eller nyttig for en selv
Сторінка статті

hode

іменник середній

Походження

norrønt hǫfuð

Значення та вживання

  1. kroppsdel over eller foran halsen hos mennesker og dyr, med hjerne, sanseorganer, munn og åpning til luftveiene
    Приклад
    • få en snøball i hodet;
    • ha vondt i hodet;
    • slå noen i hodet;
    • et troll med tre hoder
  2. Приклад
    • pålegge befolkningen skatt per hode;
    • det blir 500 kroner per hode
  3. Приклад
    • ha hodet fullt av planer;
    • det er bare sport som står i hodet på dem;
    • ikke være helt riktig i hodet;
    • fordreie hodet på noen;
    • kunne noe i hodet
  4. øvre del av noe eller noe med form som kan ligne på et hode (1)
    Приклад
    • en fele med utskåret hode

Фіксовані вирази

  • bli rød i hodet
    bli opphisset
  • bruke hodet
    tenke klokt
    • nå må du bruke hodet her
  • bry hodet sitt med noe
    spekulere på eller gruble over noe vanskelig
    • dette trenger du ikke bry hodet ditt med
  • bøye hodet
    vise tegn på ydmykhet, skam eller sorg
  • følge sitt eget hode
    ikke bry seg om råd fra andre
  • få noe inn i hodet på noen
    få noen til å forstå eller lære noe
    • læreren prøvde å få pensumet inn i hodet på elevene
  • gjøre et hode kortere
    henrette ved å hogge hodet av
  • gå på hodet
    falle forover
  • gå til hodet på
    • bli ør eller beruset
      • vinen gikk rett til hodet på meg
    • bli overmodig
      • suksessen gikk til hodet på henne
  • ha et godt hode
    være intelligent
    • hun har et godt hode
  • ha/holde hodet over vannet
    så vidt greie seg
    • nå har vi endelig hodet over vannet;
    • det er så vidt bedriften holder hodet over vannet uten driftstilskudd
  • ha stort hode og lite vett
    være dum
  • ha tak over hodet
    ha husrom
  • henge med hodet
    være motløs eller nedtrykt
  • holde hodet høyt
    vise tegn på stolthet eller selvfølelse
  • holde hodet kaldt
    bevare dømmekraften eller tenke klart, særlig i en vanskelig situasjon
  • hull i hodet
    dumt, vanvittig, bort i natta;
    høl i huet
  • klø seg i hodet
    vise tegn på rådvillhet
  • kreve noens hode på et fat
    (etter Matt 14,8 f. og Mark 6,25 f.) forlange noen henrettet;
    forlange noen ofret som syndebukk
  • la hodene rulle
    • begå massehenrettelse
    • nådeløst avsette eller dømme ledende personer
  • legge hodet i bløt
    spekulere grundig over noe
  • lyst hode
    flink og intelligent person
    • han er klassens lyse hode
  • med hodet i hendene
    initiativløs;
    uten å gjøre noe
  • med hodet under armen
    uten å tenke;
    ikke bruke hodet
  • med løftet hode
    med stolthet;
    med selvtillit
  • miste hodet
    miste fatningen;
    bli rådvill
    • han mister hodet når han blir stresset
  • over hodet på noen
    • ligge på for høyt nivå for målgruppen
      • forelesningen gikk over hodet på studentene
    • ta en avgjørelse uten først å rådspørre eller uten å varsle den det gjelder
      • beslutningen ble tatt over hodet på de ansatte
  • regne i hodet
    regne i tankene, uten oppskrevne tall
  • riste på hodet
    gi uttrykk for nekting, resignasjon eller oppgitthet
  • sette/stille saken på hodet
    snu opp ned på eller framstille en sak stikk imot de faktiske forhold
    • kommunen har satt saken på hodet;
    • forsvarerne stiller saken på hodet
  • sette seg noe i hodet
    være fast bestemt på å gjennomføre noe;
    få en fiks idé som en ikke vil forandre på
  • stange/renne hodet mot veggen
    møte uovervinnelige hindringer
    • hun stanget hodet mot veggen i jakten på suksess;
    • da gikk de trøtt av å renne hodet mot veggen
  • stikke hodene sammen
    legge hemmelige planer eller lignende
  • stikke hodet fram
    våge å tre fram eller vise seg
    • hun har flere ganger stukket hodet fram i avisdebatten
  • stikke hodet i sanden
    ikke ville se ubehagelige sannheter i øynene
  • stå på hodet
    • stå opp ned
    • være endevendt eller i vill uorden
      • hele huset sto på hodet etter festen
  • ta seg vann over hodet
    ta på seg noe en ikke greier
  • vokse en over hodet
    vinne over en;
    ta makten fra en
    • alle arbeidsoppgavene vokser meg over hodet
Сторінка статті

trollstille

дієслово

Значення та вживання

Приклад
  • en trollstilt fele
Сторінка статті

trollstemme

дієслово

Значення та вживання

stemme (2, 2) fele eller lignende på en bestemt måte som avviker fra det vanlige
Приклад
  • han trollstemmer gitaren sin
  • brukt som adjektiv:
    • en trollstemt hardingfele
Сторінка статті

ters 1

іменник чоловічий

Походження

av tysk Terz; av latin tertia, tertius ‘den tredje’

Значення та вживання

  1. i musikk: intervall (3) på tre tonetrinn
  2. i musikk: tredje tonetrinn i diatonisk skala;
    det øverste av tre tonetrinn
  3. nest dypeste streng på en fele;
  4. i fekting: hogg eller støt i høyde med ansiktet mot motstanderens høyre side
Сторінка статті

feleslått

іменник чоловічий

Походження

jamfør slått (2

Значення та вживання

slått (2 spilt på fele
Сторінка статті

felespiller, felespeller

іменник чоловічий

Значення та вживання

person som spiller fele
Сторінка статті

Словник нюношка 35 oppslagsord

fele 2

fela

дієслово

Значення та вживання

spele på fele
Приклад
  • sitje og fele ein slått
Сторінка статті

fele

іменник жіночий

Походження

norrønt fiðla, mellomalderlatin vitula; samanheng med fiolin

Значення та вживання

fiolin brukt i folkemusikk;
jamfør hardingfele
Приклад
  • spele på fele

Фіксовані вирази

  • glad som ei fele
    hoppande glad
Сторінка статті

trekkspel

іменник середній

Значення та вживання

musikkinstrument med klaviatur og belg;
Приклад
  • ein trio med trekkspel, gitar og fele
Сторінка статті

stol

іменник чоловічий

Походження

norrønt stóll; truleg samanheng med stå (3

Значення та вживання

  1. møbel til å sitje på
    Приклад
    • barnestol;
    • kjøkenstol;
    • korgstol;
    • kubbestol;
    • lenestol;
    • liggjestol;
    • øyrestol;
    • setje seg på ein stol;
    • falle mellom to stolar – òg: høve korkje til det eine el. det andre;
    • setje ein stol for døra – òg: tvinge ein til å velje
  2. i samansetningar: symbol på embete, makt, vyrdnad
    Приклад
    • bispestol;
    • domstol;
    • kongestol
  3. særleg i samansetningar: opphøgd stad, plattform til å tale frå
    Приклад
    • lærestol;
    • preikestol;
    • talarstol;
    • presten stod alt på stolen
  4. berande ramme, stativ til noko
    Приклад
    • takstol;
    • vevstol
    • brett på strykeinstrument til å spenne strengene over
      • stolen på ei fele

Фіксовані вирази

  • stikke noko under stolen
    teie med noko;
    løyne noko
    • vi kan ikkje stikke under stolen at misnøya aukar
Сторінка статті

spelemann, spelmann

іменник чоловічий

Значення та вживання

person som spelar eit instrument, til dømes fele eller trekkspel
Приклад
  • spelemenn og dansarar

Фіксовані вирази

  • ungkar og spelemann
    sorglaus mann utan samlivspartnar
Сторінка статті

skrive

skriva

дієслово

Походження

norrønt skrifa; latin scribere

Значення та вживання

  1. lage skrift på papir eller skjerm ved hjelp av blyant, penn, tastatur eller liknande
    Приклад
    • skrive brev;
    • skrive namnet sitt;
    • skrive utydeleg;
    • skrive med blyant;
    • skrive på pc
  2. uttrykkje at det er eit visst år, ein viss dato eller eit visst klokkeslett
    Приклад
    • i dag skriv vi 3. desember
  3. komponere
    Приклад
    • skrive musikk for fele

Фіксовані вирази

  • leve av å skrive
    leve av å vere forfattar eller skribent
  • skrive av
    kopiere
  • skrive falsk
    forfalske namnetrekk
  • skrive fram
    i statistikk: rekne ut korleis ei framtidig utvikling blir, ut frå gjevne føresetnader om faktorane som kan påverke utviklinga;
    framskrive
  • skrive frå seg
    seie frå seg noko skriftleg
  • skrive historie
    utrette noko som set merke i utviklinga;
    skape historie
  • skrive inn
    føre inn
  • skrive ned
    • setje på papiret
    • setje ned verdien av noko;
      devaluere
  • skrive om
    endre og forbetre ei skriftleg framstilling;
    omskrive (1)
  • skrive opp
    • ta opp skriftleg;
      skrive ned
    • gje att tidlegare verdi;
      revaluere
    • vere viss på
      • det kan du skrive opp!
  • skrive på
    • setje namnet sitt på eit dokument
    • føre noko opp som gjeldspost for nokon
  • skrive på for
    kausjonere for nokon
  • skrive seg/skrive seg for
    bruke eit anna namn enn sitt eige (i underskrift)
    • ho heitte Nilsen, men skriv seg no Nes;
    • han skreiv seg for Nordbø
  • skrive seg bak øyret
    merke seg noko
  • skrive seg frå
    kome av, stamme frå; datere seg frå
  • skrive seg inn
    la seg føre inn som medlem i eit lag eller liknande
  • skrive til
    sende brev til nokon
  • skrive under på
    • godta med underskrifta si
    • i overført tyding: gje ei (munnleg) forsikring om noko
  • skrive ut
    • gjere vedtak om;
      avgjere, fastsetje
      • skrive ut skatt;
      • skrive ut nyval
    • trykkje digitalt dokument på papir med hjelp av skrivar
    • kalle ut (soldatar);
      innrullere (1)
    • gje ei skriftleg fråsegn om at ein kan forlate sjukehuset
      • han vart skriven ut av sjukehuset
  • som skrive står
    som alle veit
  • stå skrive
    vere ei allmenngyldig sanning
Сторінка статті

sage

saga

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

av sag

Значення та вживання

  1. skjere eller kappe med sag (1)
    Приклад
    • sage ved;
    • sage av ei grein;
    • dei saga tømmer
  2. lage ein lyd som minner om ei sag når ho skjer
    Приклад
    • han sat og saga på ei fele;
    • tiuren saga og klunka

Фіксовані вирази

  • sage av den greina ein sit på
    sjølv valde at det går gale med ein
  • sage opp
    dele opp med sag
Сторінка статті

virtuos 1

іменник чоловічий

Походження

frå italiensk, opphavleg ‘dugande’; av latin virtus ‘kraft’

Значення та вживання

person (særleg kunstnar) med høgt utvikla teknikk
Приклад
  • ein virtuos på fele;
  • ho var ein virtuos i versekunst;
  • dei var virtuosar på fotballbana
Сторінка статті

trollstille

trollstilla

дієслово

Значення та вживання

  • brukt som adjektiv:
    • ei trollstilt fele
Сторінка статті

trollstemme

trollstemma

дієслово

Значення та вживання

stemme (2, 2) fele eller liknande på ein viss måte som er ulik den vanlege
  • brukt som adjektiv:
    • ei trollstemd fele
Сторінка статті