Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
7585 результатів

Словник букмола 3948 oppslagsord

den 1

займенник

Походження

av den (2

Значення та вживання

3. person entall femininum og maskulinum
Приклад
  • den som lever, får se;
  • moralen og dens voktere;
  • finn fram oppskriften og les den nøye
Сторінка статті

den 2

детермінатив демонстративний

Походження

norrønt þann, þenn, akkusativ av sá ‘den’

Значення та вживання

3. person entall femininum og maskulinum, trykksterkt
Приклад
  • den jenta liker jeg;
  • er det den bilen?
  • foran relativsetning:
    • kvinner blir ofte referert til som datter eller kona til den og den;
    • hun er ikke den som gir opp

Фіксовані вирази

  • den og den
    brukt om noen eller noe som ikke er nærmere presisert
    • før ble kvinner ofte referert til som datter eller kona til den og den;
    • de tror at alt blir bra bare de får den og den ferieturen
Сторінка статті

den 3

детермінатив демонстративний

Походження

av den (2

Значення та вживання

  1. i entall femininum og maskulinum
    Приклад
    • Olav den hellige;
    • den 17. mai;
    • den nyfødte;
    • den nye skjorta;
    • den første gangen
  2. uten adjektiv:
    Приклад
    • den Herre Jesus – etter tysk;
    • i morgen den dag
Сторінка статті

dialekt

іменник чоловічий

Походження

fra gresk ‘samtale, språk’, av -lektos ‘som kan sies’

Значення та вживання

språkform som er spesiell for en del av et større språkområde som den språklig sett hører inn under;
jamfør sosiolekt
Приклад
  • snakke dialekt;
  • holde på dialekten sin
Сторінка статті

trøtt, trett

прикметник

Походження

norrønt þreyttr, av þreyta ‘utmatte’

Значення та вживання

  1. tom for krefter og energi;
    Приклад
    • bli trøtt og sliten av arbeidet;
    • være trøtt i beina etter den lange gåturen
  2. som kjenner trang til å sove;
    Приклад
    • bli trøtt av medisinene;
    • et trøtt smil;
    • ha trøtte øyne;
    • filmen gjorde ham så trøtt at han sovnet
  3. som har gått lei noe;
    Приклад
    • være trøtt av skolen;
    • hun er trøtt av det ensformige livet sitt
  4. som gjør en trøtt (2);
    Приклад
    • se på noen trøtte greier på tv;
    • en trøtt klisjé

Фіксовані вирази

  • gå trøtt
    miste interessen
    • hun gikk etterhvert trøtt av ham
Сторінка статті

undergravingsvirksomhet

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

virksomhet som har til hensikt å svekke noe eller noen, ofte den regjerende myndighet
Приклад
  • bli straffet for omfattende undergravingsvirksomhet
Сторінка статті

den store, stygge ulven

Значення та вживання

det største problemet;
Se: ulv
Приклад
  • prøve å framstille motstanderen som den store, stygge ulven;
  • strømutgifter er den store, stygge ulven for små bedrifter
Сторінка статті

til all ulykke

Значення та вживання

Se: ulykke
Приклад
  • til all ulykke var kokeplata fortsatt varm da jeg lente hånden på den
Сторінка статті

umami

іменник чоловічий

Походження

fra japansk ‘god smak’

Значення та вживання

smak av protein som blir regnet som den femte av de grunnleggende smakene (ved siden av surt, søtt, salt og bittert)
Приклад
  • dressingen smaker umami
Сторінка статті

undergrunnskultur

іменник чоловічий

Значення та вживання

ukonvensjonell kulturell strømning som skiller seg fra den etablerte kulturen;
Приклад
  • byen er rik på undergrunnskultur
Сторінка статті

Словник нюношка 3637 oppslagsord

den 1

детермінатив демонстративний

Походження

norrønt þann, þenn, akkusativ av sá ‘den’

Значення та вживання

særleg om noko fjernare (jf denne);
3. person eintal femininum og m; jamfør det (2 og og dei (2
Приклад
  • den her mannen el. den mannen her – denne mannen;
  • dei fann ei sag, og den skal eg seie kom til nytte;
  • den saka er klar;
  • den gongen, tida (da ...);
  • den slags;
  • den var god (den)!
  • ser du den dama der (borte)?
  • den tid den sorg;
  • for den del;
  • i den grad – el. mon (som)
  • føre relativsetning:
    • den som kjem først (...)
  • ei(n) slik ei(n)
    • han er ikkje den som gjev seg
  • forsterkande:
    • dei har kjøpt seg den bilen – dvs ein flott bil
  • allment:
    • eg bryr meg ikkje om kva den og den seier
Сторінка статті

den 2

детермінатив демонстративний

Походження

av den

Значення та вживання

i hokjønn og hankjønn eintal:
Приклад
  • Nils Berg den yngre (fork. d.y.), den eldre (fork. d.e.) – junior, senior;
  • Olav den heilage;
  • den 17. mai;
  • den nyfødde;
  • den største (av dei);
  • den gamle vogna, bilen

Фіксовані вирази

  • den dag i dag
    i samb
    som adverb, framleis
    • vonde minne plagar han den dag i dag
Сторінка статті

småfeit

прикметник

Значення та вживання

litt feit;
jamfør små- (2)
Приклад
  • den småfeite kroppen
Сторінка статті

sjå 2

дієслово

Походження

norrønt sjá; jamfør sett (4

Значення та вживання

  1. oppfatte med auga;
    oppdage, leggje merke til, bli var
    Приклад
    • eg ser ikkje uten brillar;
    • kan du sjå hunden der borte?
    • brått såg eg noko på vegen framfor meg;
    • ho såg seg sjølv i spegelen;
    • eg har ikkje sett nokon
  2. vende blikket mot;
    Приклад
    • sjå der, no regnar det;
    • dei ser ein film;
    • har du sett intervjuet i avisa?
    • ho såg gjennom vindauget
  3. Приклад
    • han kunne ikkje sjå problemet;
    • ho er rik, kan du vel sjå;
    • der ser du korleis det går;
    • så langt eg kan sjå, skulle det gå bra
  4. få lære eller oppleve, erfare;
    finne (5, 1), oppdage;
    kome fram til
    Приклад
    • vi får sjå korleis det går;
    • denne fuglen er noko vi sjeldan ser her;
    • vi ser heimbyen vår på ein annan måte no;
    • eg skjønar ikkje kva du ser i henne;
    • du skal sjå det går nok bra
  5. leggje positivt merke til;
    vise forståing for, anerkjenne (3)
    Приклад
    • leiaren var flink til å sjå dei tilsette;
    • ho følte at mannen hennar verkeleg såg henne;
    • ein god lærar ser elevane sine
  6. Приклад
    • eg ser helst at du går;
    • dei såg helst at ingen sette opp telt på marka
  7. vere saman med;
    treffe (1), møte
    Приклад
    • dei såg kvarandre ofte;
    • når skal du sjå han igjen?
  8. betrakte eller døme frå ein bestemd synsvinkel
    Приклад
    • stort sett er folk hyggelege;
    • samla sett er resultata betre i år;
    • han ser alltid ting på sin eigen måte;
    • isolert sett har endringa ikkje store konsekvensar;
    • han såg seg sjølv som ein helt;
    • generelt sett er laget betre i år
  9. tenkje etter, fundere
    Приклад
    • la meg sjå, det er femten år sidan i år

Фіксовані вирази

  • ikkje sjå ut
    vere fæl å sjå på
    • huset ser ikkje ut etter brannen;
    • rommet ditt ser ikkje ut
  • sjå bort/vekk frå
    ikkje ta omsyn til;
    ikkje rekne med;
    ignorere
    • vi kan ikkje sjå bort frå det økonomiske aspektet;
    • sett vekk frå hovudstaden, kva er den viktigaste byen i landet?
    • sett bort frå far, kven kjem i bryllaupet?
  • sjå an
    vurdere noko ein tid føre ein tek ei avgjerd;
    tenkje nærmare over;
    avvente
    • vi ser an situasjonen;
    • vi såg det an nokre dagar;
    • dei såg tida litt an før dei bestemte seg;
    • lat oss sjå vêret an først;
    • vi må sjå an folka våre
  • sjå etter
    • passe på nokon eller noko
      • eg ser etter tinga hans medan han er vekke;
      • ho ser etter tantebarna sine i helga
    • leite etter nokon eller noko
      • eg ser etter fjernkontrollen;
      • vi såg etter sopp
  • sjå for seg
    førestille seg;
    kalle fram i medvitet
    • han ser for seg eit stort flott hus;
    • eg såg andletet ditt for meg i draume
  • sjå fram til
    gle seg til, vente på noko
    • ho ser fram til å samarbeide med dei
  • sjå gjennom
    lese fort (i ei bok eller eit dokument)
  • sjå innom nokon
    besøke nokon (kort);
    slå av ein prat
    • ho såg innom meg på laurdag
  • sjå ned på nokon
    kjenne seg betre enn nokon;
    forakte
    • ho ser ned på alle som ikkje har same utdanning som henne
  • sjå opp
    ver merksam;
    pass på!
    • sjå opp!
    • sjå opp for takras;
    • du må sjå opp for lause trådar
  • sjå opp til
    setje høgt;
    beundre, dyrke (2, 4)
  • sjå over
    kontrollere noko
    • kan du sjå over rekneskapen?
  • sjå på
    • granske, undersøke;
      vurdere
      • advokaten skal sjå på saka;
      • dette er noko vi må sjå nøye på
    • kaste eit blikk på;
      ta i augesyn
      • vil du vere med å sjå på det nye huset vårt?
      • han såg så vidt på henne
  • sjå seg nøydd/tvinga til
    måtte gjere noko
    • regjeringa såg seg nøydd til å gå av;
    • dei såg seg tvinga til å forlate hus og heim
  • sjå seg om/omkring/rundt
    • leite etter noko eller nokon
      • dei ser seg om etter ein ny stad å bu;
      • ho ser seg omkring etter brillene
    • kike rundt seg
      • dei ser seg om på det nye kontoret
    • reise rundt
      • han vil sjå seg litt rundt i landet
  • sjå seg råd/i stand til
    kunne eller ha høve til å gjere noko
    • i år ser vi oss råd til ein skikkeleg ferie;
    • eg ser meg ikkje i stand til å gå på jobb i dag
  • sjå seg føre
    gå varsamt;
    passe seg
    • sjå deg godt føre før du kryssar vegen
  • sjå seg ut
    velje ut
    • ho har sett seg ut ein ny sofa
  • sjå til
    • passe på;
      ha tilsyn med, syte for
      • eg ser til dyra;
      • du må sjå til at gjestene får mat
    • ta fatt på;
      setje i gang med
      • no får vi sjå til å byrje arbeidet
  • sjå ut
    ha ein bestemd framtoning;
    framstå (2)
    • han ser flott ut i den dressen;
    • du ser friskare ut i dag;
    • det ser ut som vi kan dra no;
    • sjå ut kandidatar til oppdraget
  • sjå ut som/til
    • gje inntrykk av;
      likne
      • han ser ut som ein liten engel;
      • ho ser ut til å more seg
    • gje grunn til å tru at noko vil skje
      • det ser ut som det blir sol i morgon
  • vere … å sjå til
    framstå på ein gjeven måte
    • han var flott å sjå til;
    • ho var verkeleg bedrøveleg å sjå til
Сторінка статті

underdekning, underdekking

іменник жіночий

Значення та вживання

det at ein manglar eller ikkje får nok ressursar eller pengar til å dekkje den mengda som blir kravd eller etterspurd;
Приклад
  • i den noverande marknaden er det ei underdekning på egg
Сторінка статті

den store, stygge ulven

Значення та вживання

det største problemet;
Sjå: ulv
Приклад
  • få nokon til å sjå ut som den store, stygge ulven;
  • dårleg økonomistyring er den store, stygge ulven for mange musikarar
Сторінка статті

ulykkesdag, ulykkedag, ulukkesdag, ulukkedag

іменник чоловічий

Значення та вживання

dag der éi eller mange ulykker hender
Приклад
  • mange reknar fredag den 13. for ein ulykkesdag
Сторінка статті

umami

іменник чоловічий

Походження

frå japansk ‘god smak’

Значення та вживання

smak av protein som blir rekna som den femte av dei grunnleggjande smakane (ved sida av surt, søtt, salt og bittert)
Приклад
  • maten smaker umami
Сторінка статті

undergrunnskultur

іменник чоловічий

Значення та вживання

ukonvensjonell kulturell strøyming som skil seg frå den etablerte kulturen;
Приклад
  • byen er rik på uttrykk for undergrunnskultur
Сторінка статті

ultimat

прикметник

Походження

av engelsk ultimate ‘sist’; jamfør ultimatum og ultimo

Значення та вживання

  1. som reelt sett gjeld;
    Приклад
    • det ultimate spørsmålet;
    • å vinne er det ultimate målet hans
  2. best tenkjelege;
    Приклад
    • få den ultimate opplevinga;
    • planleggje den ultimate ferien
Сторінка статті
Сторінка 1 з 395