Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

urinere

urinera

verb

Tyding og bruk

late vatnet, pisse, mige
Artikkelside

vatn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt vatn; samanheng med våt

Tyding og bruk

  1. klar, gjennomsynleg væske som er ei sambinding av hydrogen og oksygen
  2. vatn (1) i meir eller mindre rein tilstand
    Døme
    • reint vatn;
    • mjukt, hardt vatn – vatn som det er oppløyst lite, mykje mineralsk stoff i;
    • eit glas vatn;
    • sitje (i fengsel) på vatn og brød;
    • vaske i fleire vatn;
    • gå over bekken etter vatn – sjå bekk (1);
    • skvette vatn på gåsa – sjå gås (1);
    • få vatn på mylna, kverna – sjå mylne (1);
    • gå for lut og kaldt vatn – sjå lut (1;
    • mykje vatn har runne i havet sidan den tid – det er lenge sidan
  3. samling av vatn (2) i naturen
    Døme
    • djupt, grunt vatn;
    • falle i vatnet;
    • trø vatnet;
    • setje båt på vatnet;
    • 20 °C i vatn;
    • symje under vatnet – under vassyta
  4. mindre innsjø
    Døme
    • landskapet er fullt av sjøar og vatn
  5. kroppsvæske som liknar vatn (1)

Faste uttrykk

  • bere vatn i såld
    drive med noko nyttelaust
  • gå i vatnet
    dumme seg ut;
    mislykkast
  • halde hovudet over vatnet
    (så vidt) greie seg
  • late vatnet
    tisse, urinere
  • leggje inn vatn
    føre leidning for rennande vatn inn i hus
  • på djupt vatn
    utan ordentleg greie på det ein driv med eller snakkar om;
    ille ute;
    på tynn is
  • ta seg vatn over hovudet
    ta på seg noko ein ikkje greier
  • vatn i kneet
    tilstand med unormalt mykje leddvatn i kneleddet
Artikkelside

tisse

tissa

verb

Opphav

frå dansk; omlaging av pisse

Tyding og bruk

Artikkelside

skvette 2

skvetta

verb

Opphav

av skvette (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skvette vatn på nokon
  2. særleg om hund og katt: urinere (for å markere revir)
    Døme
    • hunden skvette litt oppetter furuleggen

Faste uttrykk

  • som å skvette vatn på gåsa
    heilt fåfengt, bortkasta
Artikkelside

pisse

pissa

verb

Opphav

truleg gjennom fransk; opphavleg lydord

Tyding og bruk

Døme
  • han har pissa på seg

Faste uttrykk

  • bli pissa på
    bli behandla nedlatande
    • vi vart pissa på av domarane
  • pisse i buksa for å halde varmen
    finne ei løysing som har kortvarig verknad
  • pisse nokon oppetter ryggen
    smiske for nokon
Artikkelside

lense 2

lensa

verb

Opphav

av nederlandsk og lågtysk lenzen; jamfør lens (2

Tyding og bruk

  1. gjere lens, tømme, snøye
    Døme
    • lense ei gruve for vatn;
    • lense ein båt
  2. segle unna vinden

Faste uttrykk

  • lense seg
    • gå tom
      • lense seg for pengar
    • tømme, urinere
      • han smatt på baksida for å lense seg
Artikkelside

lens 2

adjektiv

Opphav

frå nederlandsk

Tyding og bruk

  1. som manglar innhald;
    Døme
    • vere lens for mat;
    • vere lens for ved
  2. tom for vatn
    Døme
    • pumpe skuta lens

Faste uttrykk

Artikkelside

late 1

lata

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt láta, samanheng med lat; same opphav som la (3

Tyding og bruk

  1. te seg som;
    gje seg ut for å vere;
    Døme
    • late som ein ikkje høyrer;
    • lat som ingenting!
    • vi berre lèt som;
    • eg lét som eg forstod kva ho meinte
  2. setje i ei viss stode;
    ha opp eller att
    Døme
    • late opp glaset;
    • lat meg i fred!
  3. gje frå seg;
    Døme
    • late frå seg garden;
    • dei har late etter seg ein formue
  4. Døme
    • late livet
  5. ytre seg;
    uttale seg
    Døme
    • late ille over noko

Faste uttrykk

  • late nokon i stikken
    rømme frå eller svikte nokon i naud
  • late til
    gje inntrykk av;
    sjå ut til
    • han lèt til å vere dyktig i jobben;
    • ho har late til å like seg godt der
  • late vatnet
    tisse, urinere
Artikkelside

lense seg

Tyding og bruk

Sjå: lense
  1. gå tom
    Døme
    • lense seg for pengar
  2. tømme, urinere
    Døme
    • han smatt på baksida for å lense seg
Artikkelside

slå lens

Tyding og bruk

late vatnet;
Sjå: lens
Artikkelside
Side 1 av 2