Avansert søk

Nynorskordboka 65 oppslagsord

tape 2

tapa

verb

kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt tapa

Tyding og bruk

lide tap;
miste
Døme
- tape ein formue;
- tape på verksemda;
- sjåføren tapte kontrollen over bilen
- brukt som adjektiv:
  tapt inntekt;
  den tapte generasjonen
- brukt som substantiv:
  ta att det tapte
lide nederlag;
bli slått
Døme
- tape ein krig;
- spelet er tapt
- brukt som adjektiv:
  den tapande part;
  ei tapt sak

Faste uttrykk

det tapte paradiset
forvunnen eller tapt lykketilstand
gje tapt
gje opp, kome til kort
bortelaget måtte gje tapt etter ein jamn kamp
gå tapt
gå til spille, bli borte
fleire menneskeliv gjekk tapt
ikkje vere tapt bak ei vogn
ikkje vere rådvill i ein vanskeleg situasjon
ingenting å tape
ingen reell risiko eller konsekvens
vi har ingenting å tape på å prøve
slaget er tapt
sigeren eller målet er uoppnåeleg
innsjå at slaget er tapt;
slaget er tapt for dei som vil ha ny toglinje
tape på poeng
tape ved å ha fått færrast poeng (i idrettar som boksing og bryting)
tape seg
- bli ringare i utsjånad eller kvalitet;
  falme
  ho har tapt seg sidan sist;
  tape seg i verdi
- bli (gradvis) borte;
  svinne bort
  forelskinga tapar seg fort;
  minnet tapte seg med åra
tape terreng
miste makt, popularitet eller liknande
regjeringa taper terreng i høve til opposisjonspartia

teipe, tape 3

teipa, tapa

verb

Uttale

tæipe

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

lime (att) med teip (1)
ta opp på teip (3), lydband

teip, tape 1

substantiv hankjønn

Uttale

tæip

Opphav

engelsk tape ‘band’

Tyding og bruk

limband
holband;
lyd- eller magnetband

ryke

ryka

verb

Opphav

norrønt rjúka

Tyding og bruk

sende ut røyk eller damp;
dampe (1)
Døme
- det ryk frå pipa;
- omnen ryk;
- det ryk av kaffien;
- hesten er så varm at det ryk av han
røre seg raskt;
fyke (1), fare (2, 3);
falle (1)
Døme
- sjøen rauk;
- prisane rauk i vêret;
- ryke over ende;
- ryke i golvet
gå i stykke;
slitne, breste (2, 1)
Døme
- koppen rauk sund;
- ekteskapet har roke;
- korsbandet rauk
tape (2, 1), miste;
forsvinne;
gje tapt
Døme
- ryke 3–5 i ein fotballkamp;
- der rauk den sjansen;
- da de la om vegen, rauk dei siste kundane

Faste uttrykk

ryke i hop
byrje å slåst
ryke og reise
ha seg langt vekk;
dra dit peparen gror
ryk og reis!
ho var rasande og bad dei ryke og reise
ryke opp
blåse opp til storm
ryke opp i
havne eller kome i ein konflikt
dei rauk opp i slåstkamp
ryke uklar
bli uvener
han rauk uklar med resten av gruppa
ryke ut
bli slegen ut av ein konkurranse, turnering eller liknande
laget rauk ut i kvartfinalen;
partiet kjem til å ryke ut av kommunestyret
vere så dum at det ryk av ein
vere veldig tåpeleg
du er så dum at det ryk av deg!

slaget er tapt

Tyding og bruk

sigeren eller målet er uoppnåeleg;

Sjå: tape

Døme

innsjå at slaget er tapt;
slaget er tapt for dei som vil ha ny toglinje

ingenting å tape

Tyding og bruk

ingen reell risiko eller konsekvens;

Sjå: tape

Døme

vi har ingenting å tape på å prøve

tape terreng

Tyding og bruk

miste makt, popularitet eller liknande;

Sjå: tape, terreng

Døme

regjeringa taper terreng i høve til opposisjonspartia

tape seg

Tyding og bruk

Sjå: tape

bli ringare i utsjånad eller kvalitet;
falme
Døme
- ho har tapt seg sidan sist;
- tape seg i verdi
bli (gradvis) borte;
svinne bort
Døme
- forelskinga tapar seg fort;
- minnet tapte seg med åra

gje tapt

Tyding og bruk

gje opp, kome til kort;

Sjå: tape

Døme

bortelaget måtte gje tapt etter ein jamn kamp

gå tapt

Tyding og bruk

gå til spille, bli borte;

Sjå: tape

Døme

fleire menneskeliv gjekk tapt

Side 1 av 7

Resultat per side: