Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
18 treff

Nynorskordboka 18 oppslagsord

skriftspråk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

språk som blir brukt i skrift (og som har ei fastare norm enn talemålet);
Artikkelside

teiknsett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

sett med skriftteikn som blir brukt i eit skriftspråk
Døme
  • det samiske teiknsettet
Artikkelside

vokalisere

vokalisera

verb

Opphav

av fransk vocaliser ‘syngje på vokalar’

Tyding og bruk

  1. uttale som vokal (1
    Døme
    • vokalisere ein j til i
  2. setje inn vokalteikn i skrift der dei manglar, til dømes i semittiske skriftspråk
Artikkelside

ung

adjektiv

Opphav

norrønt ungr; jamfør yngre og yngst

Tyding og bruk

  1. som har nokså låg alder;
    som er mellom barn og fullvaksen
    Døme
    • eit ungt miljø;
    • ei ung kvinne;
    • han er ung og urøynd;
    • vere ung av år;
    • den unge generasjonen;
    • dei unge vaksne
    • brukt som substantiv:
      • både unge og gamle har møtt fram
  2. som gjeld livsfase for personar i nokså låg alder
    Døme
    • slå igjennom i ung alder;
    • i mine unge dagar;
    • ha røynt mykje i sitt unge liv
  3. som særpregar ungdom;
    ungdommeleg
    Døme
    • vere ung og sprek;
    • vere ung av sinn
  4. om person: som har låg alder i høve til nokon annan eller til ei viss norm
    Døme
    • vere for ung til å gå av med pensjon;
    • unge besteforeldre
  5. brukt som substantiv: personar som høyrer til ein ny generasjon
    Døme
    • dei unge bur i gamlehuset, kårfolket i nyhuset
  6. om vokster, fenomen, institusjon: nokså nyleg tilkomen, nokså ny
    Døme
    • ungt gras;
    • ung skog;
    • ein ung stat;
    • ein ung vitskap;
    • eit ungt skriftspråk;
    • natta er ung
Artikkelside

tøddel

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk tuttel

Tyding og bruk

  1. to prikkar over bokstavteikn for å angje uttale, til dømes i svensk skriftspråk;
    jamfør trema
    Døme
    • ä er a med tødlar
  2. bitte liten del;
    grann
    Døme
    • ikkje endre ein tøddel;
    • eg skjønar ikkje ein tøddel av det ho seier
Artikkelside

språkundertrykking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å halde nede eller ikkje vilje godkjenne eit skriftspråk eller talemål
Artikkelside

språknormering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å fastsetje normalformer i eit skriftspråk
Artikkelside

språknormal

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

normalform for eit skriftspråk;
Artikkelside

allmugemål, ålmugemål

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

før: vanleg talemål (til skilnad frå talenorm laga etter skriftspråk);
Artikkelside

provencalsk 1, provençalsk 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. oksitansk (2 dialekt i Provence i Sør-Frankrike
  2. skriftspråk som byggjer på dialektane i Sør-Frankrike
Artikkelside
Side 1 av 2